Savaş inşaatı da vurdu: Demir-çimento fiyatı yükseliyor

Önder ÇELİK

Rusya-Ukrayna savaşı, Rusya’nın üretiminde önemli paya sahip olduğu petrol, doğalgaz, bazı değerli metaller ile tarım ürünlerinin fiyatlarında sert yükselişlere sebep olurken kırılan tedarik zinciri iç piyasada da dengeleri bozuyor. Enerji ve emtia fiyatlarındaki yükseliş inşaat sektöründe maliyetleri şimdiden yüzde 20-30 yükseltti. Aralık 2021’e göre ise sektörün maliyet kalemleri arasında önemli yeri olan demirde yüzde 29,5, çimentoda yüzde 50, motorinde yüzde 66 artış yaşandı.

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren, Türk inşaat sektörünün geçen yıl yurt içindeki sorunları bir miktar da olsa yurt dışındaki açılımlarla telafi edip, ekonomiye istihdam ve döviz katkısı sağladığını belirterek “Önümüzdeki dönemde ise ne yazık ki küresel pazarda karşı karşıya kalabileceğimiz muhtemel bir daralmayı, yurt içinde telafi edebilmemiz mümkün olmayacak. Sektörümüzün önemli yatırımcı olduğu yurt içi turizmde söz konusu gelişmeler neticesinde gelecek döneme ilişkin soru işaretleri ortaya çıkmıştır” dedi.

TASFİYE HAKKI VERİLMELİ

Sektörün içinde bulunduğu maliyet artışlarına bağlı ekonomik sıkıntıların bir nebze hafifletilmesi için fiyat farkı ve tasfiye kararnamesi ihtiyacına bir defa daha dikkat çeken Eren, şöyle konuştu: "Sadece inşaat demirinde ton başına fiyat, Aralık 2021’den bu yana yüzde 29,54 artarak 14 bin 700 TL’ye çıkmıştır. Önceki aylarda da salgının etkileri ve kurdaki gelişmelerle birlikte oldukça artmış olan temel girdi maliyetlerimiz, yaşanmakta olan savaş ile son derece kritik bir hâl almıştır. Nitekim küresel çapta enerji ve emtia fiyatlarında rekor düzeyde yükselişlerin yaşandığı bugünlerde, tedarik zincirinde yaşanan sorunlar da ek maliyet olarak fiyatlara yansımaktadır. Hâlihazırda enerji fiyatlarında devam eden yükseliş, savaşın daha ne kadar süreceğinin belirsiz olması ve döviz kuru üzerindeki baskılar önümüzdeki dönemde maliyetlerimizde artışın sürmesi beklentisine yol açarak sektörde endişeleri artırmaktadır.

Geçtiğimiz günlerde yürürlüğe giren ilave fiyat farkı düzenlemesini gündeme getirdiğimiz ilk günlerden bu yana konuya ilişkin endişelerimizi çözüm önerilerimizle birlikte dile getiriyorduk. Ne yazık ki, yapılan düzenlemede belirlenen ek fiyat farkı formülü sektörümüzün içinde bulunduğu ekonomik sıkıntıları gidermenin çok uzağında kalmış, uygulamanın kapsayacağı dönem geçen yılın son altı ayı ile sınırlı tutulmuş ve oluşan şartlarda dahi iş yapamayacak firmalara tasfiye hakkı tanınmamıştır. Dünyanın içinden geçtiği olağanüstü dönem ve maliyet artışlarının sürmesi sebebiyle bu düzenlemeye rağmen işini sürdüremeyecek meslektaşlarımız için tasfiye imkânı verilmesi hususunu ilgili mercilerin dikkatine bir defa daha sunuyoruz."

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren

RUSYA'DA ÖDEMELER KONUSU BELİRSİZ

Rusya ve Ukrayna’nın yurtdışı müteahhitlik hizmetleri kapsamında son derece önemli olduğunu vurgulayan Erdal Eren “Savaş sebebiyle Ukrayna’daki faaliyetlerimiz durmuştur. Rusya’daki projelerin yapımı ise sürmektedir. Ülkemiz için açık ara lider pazar olan Rusya’da bugüne kadar müteahhitlerimizce üstlenilen proje tutarı 95 milyar dolar olup, bu rakam yurt dışı müteahhitlik hizmetleri gelirimizin yüzde 21’i gibi önemli bir tutara karşılık gelmektedir. Geçen yıl da en yüksek tutar olan 11 milyar dolarlık 30 projenin üstlenildiği ülkede, hâlihazırda süren yaklaşık 20 milyar dolar değerinde projemiz olduğu hesaplanmaktadır. Türk müteahhitler olarak Ukrayna’da ise bugüne kadar 8,6 milyar dolarlık proje üstlendik. Son yıllarda AB fonlarının da katkısıyla ülkede altyapı yatırımları hızlanmış ve sektörümüzce üstlenilen yeni proje sayısı 2019'da 7, 2020’de 10 ve 2021’de 34’e çıkmıştır. Ukrayna’da hâlihazırda yaklaşık 2,5 milyar dolar değerinde devam eden projemiz bulunmaktadır. Rusya’ya getirilen yaptırımlar kapsamında özellikle ödemeler konusunda şu an itibarıyla belirsizlik söz konusudur. İlgili Bakanlıklarımızla temas hâlindeyiz” değerlendirmesini yaptı.

İlgili Haberler

İnşaat sektörü bu fuarda buluşuyor