Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci

Sultan Abdülhamid Han'ın torunu Ertuğrul Osman Efendi, doğduğu yerde defnedildi. Babası, Burhaneddin Efendi ise kendisi kadar şanslı değildi, cenazesinin İstanbul'a defnine izin verilmeyince Şam'a götürülmüştü.

Osmanlılarda müftülerin görüşünü bildiren fetvâ, adaletin tecellisinde çok mühim rol oynardı. Hele şeyhülislâm fetvâsı, bir nevi anayasa mahkemesi kararı idi. Sadece ibâdetlerde değil, boşanmadan alışverişe kadar müftünün verdiği fetvâ ihtilafı çözer; artık nizânın mahkemeye intikaline ihtiyaç duyulmazdı...

Eskiler için sel zelzeleden sonra, yangından önce gelen bir âfetti. İstanbul bundan çok çekmişti. Öyle ki cihan padişahı Kanuni Sultan Süleyman bile bir sel baskınında canını zor kurtarmıştı.

Hurrem Sultan, Osmanlı tarihinin en meşhur hanımlarından birisidir şüphesiz. Romanlara, tiyatrolara, filmlere mevzu olmuştur. Hepsinde kocasını avucunun içine alıp ona her istediğini yaptıran muhteris bir kadın olarak tasvir edilir. Gerçek böyle midir?

Osmanlı Devleti'nin Yalova'da mı yoksa Söğüt'te mi kurulduğu yönünde tartışmalar yaşanıyor. Yalova Osmanlıların ilk fethettiği beldelerdendir. Fetih tarihi 1323 senesidir. Şüphesiz 1302 tarihli Bafeus Muharebesinden çok önce Osman Gâzi hükümdar gibi icraatta bulunuyordu.

"Türkiye'nin ilk 10 düşmanı" anketinde ilk sırada Yunanistan geliyor. İngiltere listede bile yok. Halbuki Yunanistan, Küçük Asya (Anadolu) Felâketi adını verdiği işgal serüvenine İngiliz hesabı yüzünden girişmişti.

Sultan Hamid, Filistin'de bir Yahudî Devleti kurulmasını engellemişti. Bu onun tahtına mal oldu. Orta Doğu bir daha düzelmemek üzere karıştı. Bugün dünya onun ileri görüşüne hayrandır.

İsrail'in kurulması Yahudîlerin iki bin yıllık hayaliydi. Enteresandır ki, bu hayal, Osmanlı Devleti'nin yıkılış sebeplerinden de birini teşkil eder

İslâm dininin Sahabeden sonra en hâlisâne katkıyı Türklerden gördüğünü pek çok tarihçi itiraf etmektedir. İslâmiyetin onca bâdire atlatıp bugün yeryüzünde mevcut olması bile bunun isbatıdır

Mum dibine ışık vermez kâidesince, Selçuklu ve Osmanlılarda şehzadelerin terbiyesi, kendinden yaşça büyük, usul-erkân bilir, kültürlü kimselere tevdi edilirdi

Osmanlı hukukunun % 80'i şer'î, % 20'si de örfî hükümlerden müteşekkildi. Şeyhülislâm günlük meselelere dair fetvâlar verir; bu, padişah fermânına bağlandıktan sonra kanun olarak neşredilirdi.

Çin, tabiî kaynakları zengin Doğu Türkistan'ı elinde tutmak ve Uygurları Çinlileştirmek için elinden geleni yapıyor. Gazete basmaları, mülkiyet ve seyahat hakları, hatta çocuk sahibi olmaları bile sınırlamalara tâbidir.

Moskova Patriği Kirill ülkemizi ziyaret etti. Fener Patriği ile görüştüler. Beraber âyin idare ettiler. Birbirlerine iltifatlarda bulundular. Ama ikisinin öteden beri süregelen rekabetine tesiri oldu mu? Bilinmez.

Bir iş adamımızın entârisiz yatağa girmediğine dair sözleri, çok kişiyi şaşırttı. Halbuki biz entâri seven bir millettik. Vaktiyle yaz-kış entari giymeyen var mıydı acaba?..

Padişahların ordunun başında sefere çıkması keyfiyeti XVII. asır sonuna kadar muntazaman devam etti. Daha sonra bırakıldı. Bu bir zaaf olarak görülmemelidir...

İstanbul'un yangınları meşhurdur. Binaların ekserisi ahşaptır. Bir tutuştu mu, binlerce evi kül eder, mahalleler yok olur. Binlerce nâdide eserin barındığı kütüphâneler bu yangınlardan nasibini almaz mı?

Tatilin yaklaştığı şu günlerde mektepler birer ikişer kır gezisine gidiyor. Bu, eskiden kalma bir âdettir. Eskiden mekteplerin yaz başında mesireye çıkışı bir başka âlem idi...

Bugünlerde cumhurbaşkanının dokunulmazlığı konuşuluyor. Anayasada açık bir hükmün olmaması da hayli kafaları karıştırdı. Kral hata yapmaz! Bu, Avrupa'da bir anayasa kaidesidir. Kanun-ı Esasî'deki "Zât-ı akdes-i padişahî mukaddes ve gayrı mesuldür" ifadesi acaba ne mânâya gelir?

Gennadios adında münzevi bir papazı hayat boyu Ekümenik Patrik (bütün Ortodoksların patriği) tayin edip kendisine vezir rütbesiyle protokolde yer veren Fatih Sultan Mehmed Han, müsamahanın en güzel numunesini göstermişti

Osmanlılar, İslâm dünyasında büyük bir prestij kazanmış; diğer Müslüman unsurlar, İslâmiyete yaptıkları hizmetlerden ötürü Osmanlılara minnet hissetmişlerdir.