Vehbi Tülek

Horasan hükümdarı, bir hizmetçisini, şüphelendiği bir dergaha casus olarak gönderir. O görevli, dergâhta yedi sene kalır ve kâmil bir mümin olur. Ve bir gün hükümdara rapor getirmek maksadıyla saraya döner...

Dervişin biri, uzun ve yorucu bir yolculuktan sonra bir köye ulaşır. Karşısına çıkanlara, kendisini misafir edecek biri olup olmadığını sorar. Köylüler, Şakir Efendi diye bir zatın çiftliğini tarif edip oraya gitmesini söylerler...

İran'ın Tûs şehrinde yaşayan sâlih bir zât vardı. Vefâtının yaklaştığını anlayınca, iki oğlunu bir arkadaşına emanet etti. Bu iki kardeş, ileride büyük âlimlerden olan Muhammed ve Ahmed Gazâlî'den başkası değildi!..

Büyük âlim Atâ bin Yesâr buyurdu ki: "Yükselenler hep güzel ahlâkları sâyesinde yükselmişlerdir. Ahlâkın kemâl mertebesine ancak Muhammed aleyhisselâm yükselmiştir."

Cüneyd-i Bağdadî hazretleri caminin önünde bir mecûsînin kuşlara yem attığını gördü. Ona; "Allah, evvelâ îmanı farz kıldı. Senin bu yaptığın iyilik Allah indinde makbul değildir" dedi. Mecûsînin cevabı pek manidar oldu!..

Yûnus bin Meysere hazretleri, gözleri görmeyen bir âlim idi. Bir gün şöyle duâ etti: "Yâ Rabbi! Bana senin yolunda şehîd olmayı nasîb et!" Peki, âmâ bir kimse nasıl şehîd olacaktı?!.

Alâeddîn-i Attâr son hastalığında, hocalarından bahsedip şöyle buyurdular: "Dostlar ve azîzler hep gitti. Bazıları da arkalarından gitmek üzeredir. Elbette o âlem, bu âlemden üstündür..."

Âişe el-Mennubiyye buyurdu ki: "Duâmın kabûl olacağını bilsem, yalnız devlet başkanı için duâ ederdim. Çünkü, devlet başkanı iyi olursa, şehirler ve insanlar kötülüklerden ve belâlardan emin olur."

Hadîs âlimlerinden Abbâd bin Abbâd son anlarını yaşıyordu. Buyurdu ki: "Kalbinizde daima Allahü teâlâyı taşıyınız. Öyle bir zaman gelecek ki, İslamiyet ateşten bir gömlek olacak ve giyeni yakacaktır."

Ankara'da Opera Meydanının yakınında bir türbe vardır. Bu, onbeşinci yüzyılın ortalarında yaşamış olan Karyağdı Hatun adıyla anılan mübarek bir kadına aittir...

Hasan-ı Basri hazretlerine bir ihtiyar gelir ve "Ben tövbe edip doğru yola girmek istiyorum" der. O mübarek de latife yollu şöyle der: "Beybaba, biraz geç olmadı mı?" Bu söze ihtiyarın verdiği cevap çok manidardır!..

Yûsuf bin Yahyâ el-Buveytî, Şâfiî mezhebinin en büyük âlimlerinden ve İmâm-ı Şâfiî'nin en kıymetli arkadaşlarındandır. Mu'tezile fırkasındaki bozuk inançlı kimseler tarafından, Bağdâd'da şehîd edildi...

Cemâl Halîfe, on beşinci ve on altıncı yüzyıllarda Anadolu'da yetişen âlimlerden ve evliyâdandır. Büyük âlim ve büyük velî Cemâleddîn-i Aksarâyî hazretlerinin neslindendir...

Bir imâm efendi Yahyâ Efendinin büyüklüğüne inanır ve onu çok severdi. Bu imâmın ailesi kalabalık olup, maddî sıkıntı içindeydi. Fakat o sabreder, kimseye bir şey söylemezdi. Bir gün olanlar oldu...

Muhammed Harirî, büyük velî Cüneydi Bağdadî hazretlerinin halifesidir. Bugün o mübarek zatın kendisinin bizzat yaşadığı enteresan bir menkıbeyi sunuyoruz sizlere...

Zâhid İsfehânî, dünyâya hiç rağbet etmezdi. Talebelerinden biri şöyle anlatır: "Pek çok sohbetini dinledim, hocamın Allah için olmayan bir şeyden bahsettiğini hiç duymadım..."

Mevlânâ hazretleri, oğlu Sultan Veled'e buyurdu ki: "Benim dünyâya gelmemin sebebi, senin dünyâya gelmen içindir. Kalbim mârifetler, Allahü teâlânın zâtı ve sıfatlarıyla ilgili bilgilerle doludur. Bunları sana öğretmekle vazifeliyim..."

Ebü'l-Abbâs Dîneverî bir gün Allah sevgisinden bahsediyordu. Oradan geçmekte olan bir kadıncağız anlatılanları duyunca kendinden geçti ve "Allah" diye feryâd ederek yere yığılıp kaldı!..

Bütün eshâb hüzünlüydü. Çünkü Resûlullah efendimiz âhirete göç edeli henüz on gün olmuştu. O gün enteresan bir hadise yaşandı. Yüzü peçeli bir zat gelerek Resûlullahı sordu. Bütün gözler ona çevrilmişti!..

Abdullah el-Harrâz hazretlerinin hikmetli sözleri çoktur. Bir gün buyurdu ki: "Kulluğun en güzeli, kulun Allahü teâlânın verdiği nîmetler karşısında, şükürden âciz olduğunu bilmesidir..."