NATO, Doğu Avrupa'ya ek güç yerleştirecek

İsmail Kapan VARŞOVA

Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığındaki heyetin temsil ettiği NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi, Polonya’nın başkenti Varşova’da başladı.
Zirveye ABD Başkanı Barack Obama’nın yanı sıra NATO üyesi 28 ülke ve ortak ülkelerin devlet ve hükümet başkanları katıldı. 
Zirve öncesinde NATO ve AB arasından savunma ve güvenlik alanında ortak deklarasyon imzalandı. Deklarasyonda Rusya’nın tehdidine karşı Baltık ülkelerine ve Polonya’ya bin askerin konuşlandırılması, üye ülkelerin askeri harcamalarını 2024’e kadar gayri safi yurtiçi hasılalarının en az yüzde 2’sine çıkarmaları gibi maddeler yer aldı. Deklarasyona NATO adına imzayı Genel Sekreter Jens Stoltenberg, AB adına ise AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ile AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker attı. AB ve NATO arasında Rusya konusunda ortak bir duruş olduğunu da belirten Stoltenberg, “AB, Rusya’ya karşı ekonomik yaptırım kararı aldı. NATO ise Soğuk Savaş’ın bitiminin ardından ortak savunmamızı güçlendiren en büyük adımları attı” diye konuştu. Juncker ise, “Bugün imzalamış olduğumuz deklarasyon net bir mesaj gönderiyor. Daha güçlü bir Avrupa Birliği, daha güçlü NATO demek, daha güçlü bir NATO da daha güçlü bir Avrupa Birliği demektir” dedi. AB Konseyi Başkanı Tusk da, “Vatandaşlarımız bizlerden daha fazla güvenlik sağlamamızı talep ediyor. Güvenlik kapasitesini artırmak için daha fazla harcamanın daha akıllıca yapması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Bütün bu gelişmeler karşısında ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in danışmanından şu açıklama geldi: “NATO kendisine düşman imajı aramaya, Rusya sınırına yakın bölgelere yeni askerî üsler kurmaya devam ederse iş birliği için herhangi bir zeminin oluşturulması zorlaşır.”

KARADENİZ’E EK GÜÇ KARARI EKİM AYINDA

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ilk gün oturumların ardından basın toplantısı düzenledi. NATO Mukabele Gücü’nün mevcudiyetini 3 kat artırarak 40 bin askere çıkardıklarını ifade eden Stoltenberg, son dönemde ittifakın doğusunda 8 yeni merkez oluşturulduğunu ve güneydeki krizlerden en çok etkilenen Türkiye’nin hava savunmasını güçlendirdiklerini belirtti. Zirvede, NATO’nun Doğu Avrupa’da askeri varlığını artırması yönünde karar aldıklarına dikkati çeken Stoltenberg, Letonya, Litvanya, Estonya ve Polonya’ya çok uluslu askeri birlikler konuşlandırılacağını söyledi. Stoltenberg, rotasyona bağlı olarak gelecek yıl Doğu Avrupa’da konuşlandırılacak bu çok uluslu birliklerde, Kanada’nın Letonya’da, Almanya’nın Litvanya’da Birleşik Krallık’ın Estonya’da ve ABD’nin Polonya’da öncü rol üstleneceğini ifade etti.
Genel Sekreter, NATO’nun Karadeniz’deki askeri varlığının kapasitesinin artırılıp artırılmayacağı konusunun ise ekim ayındaki savunma bakanları toplantısında ele alınacağını açıkladı.