Araştırmacı Türkmen'den Süleyman Çelebi iddiası: ‘Mevlid’ şairinin bilinmeyen eseri tozlu raftan çıktı!

Osmanlıda meşhur “Mevlid” eserinin yazarı Süleyman Çelebi’nin bilinmeyen bir eseri daha var, desek inanır mısınız? Araştırmacı Nihal Çağman Türkmen, böyle bir kitabın olduğunu savunuyor. Yıllardır İBB Atatürk Kütüphanesi’nde yer alan isimsiz bir eseri inceleyip Süleyman Çelebi tarafından yazıldığını tespit ettiğini ifade eden Türkmen, kitabı “Kurtuluşa Dâvet” ismiyle yayımladı.

Gazetemizin sorularını cevaplayan Nihal Çağman Türkmen, bugüne kadar eserin üzerinde kimsenin durmadığı kaydederek “Kitap, Muallim Cevdet’in kütüphanesinden 1930’lu yıllarda İBB Atatürk Kütüphanesi’ne intikal etmiş. 1998’de müellifi Süleyman Çelebi olarak kaydedilerek kataloglarda yer almış.

Ancak kitap bir şekilde gözden kaçmış. Ben de doktoramı kaleme alırken eserin hiç çalışılmamış olduğunu fark ettim. Okudukça eser beni içine çekti ve günümüz alfabesine aktarıp ortaya çıkarmak istedim.  İçinde akait, fıkıh ve tasavvuf gibi konularda bilgiler yer alan esere müellifinin verdiği özel bir isim yok. Yayınlayabilmek için ‘Kurtuluşa Dâvet’ ismini verdik. Kitabın Süleyman Çelebiye ait olduğunu düşünüyoruz. Eser edebiyat araştırmacılarına yol gösterecek, yeni çalışmalara kapı aralayacaktır. İstinsah tarihi 1677-1678 olan bu eserin başka nüshaları da ortaya çıkacaktır diye düşünüyorum” ifadelerini kullanıyor.

BAŞKA SÜLEYMAN YOK

Türkmen, kitabın Süleyman Çelebi’ye ait olduğunu şu sözlerle savunuyor: En büyük delil sonundaki “Dahı her kime irişür bu kitâb/ Kılmaya bize hatası-çün hitâb/Hem Süleyman hakîre rahmet it/Yoldaşun îmân yerini cennet it” beyitleridir. Çünkü kimse kendi kitabının sonunda bir başkasının ismini yazmaz. Diğer yandan eser, 16. asra kadar kullanılmış eski Anadolu Türkçesi ile kaleme alınmış. Zaten o vakte kadar literatüre girmiş başka bir Süleyman da bulunmuyor. Muallim Cevdet ise kitabın başına ve sonuna düştüğü notta eserin Süleyman Çelebi tarafından kaleme alındığını ve zamanın Beyazıt Devlet Kütüphanesi Müdürü İsmail Saib Sencer’in de kendisini desteklediğini ifade ediyor. Kitapta ayrı bir salevat babı yer alması, Süleyman Çelebi gibi Peygamber sevgisi yüksek insanın yapacağı bir iş. Öte yandan kitabın en sonunda müstensihin düştüğü “Süleyman Efendi’nin kitabının yazımı sona erdi” diye bir not da var.