Bir gün farkla Dünya kıl payı kurtuldu! Güneş’ten gelen ölüm fırtınası gezegeni teğet geçti
Güneş’te meydana gelen dev patlama, bilim dünyasında alarma neden oldu. Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Enstitüsü, Güneş’in yüzeyinden kopan dev plazma kütlesinin yalnızca bir gün farkla Dünya’ya çarpmaktan kurtulduğunu açıkladı.
Bu yılın en büyük güneş püskürmelerinden biri Güneş’in yüzeyinden koparak uzaya fırladı.
Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Enstitüsü Güneş Astronomisi Laboratuvarı, olayın gece saat 02.00 ile 04.00 arasında gerçekleştiğini açıkladı.
Bilim insanlarına göre, dev plazma bulutu Dünya’ya tehlikeli bir mesafede ilerlemedi.
Laboratuvar, mevcut yörüngenin hiçbir gezegenle çarpışma ihtimali taşımadığını bilgisi paylaşıldı.
“BİR GÜN FARKLA ÇARPIŞMA OLABİLİRDİ”
Rusya Bilimler Akademisi püskürmenin yalnızca bir gün sonra gerçekleşmesi durumunda, Dünya’nın plazma akımının kenarına çarpacağını, eğer Cuma günü yaşansaydı gezegene doğrudan isabet edeceğini duyurmuştu.
Uzmanlar “Bu kez yalnızca şanslıydık. Bugün ‘sadece güzel bir görüntü’ olarak kaldı” ifadelerini kullandı.
GÜNEŞ'TE ARTAN AKTİVİTE
13 Ekim’de Rus bilim insanları, yalnızca bir gün içinde 15 ayrı güneş patlaması kaydetti. Bunlardan üçü güçlü M sınıfı patlama olarak değerlendirildi.
Bilim insanlarına göre son aylarda Güneş’teki aktiviteler hızla artıyor. İngiltere ve ABD’de Nisan 2023’te kutup ışıklarının normalden daha sık görülmesi, Güneş’teki hareketliliğin somut etkilerinden biri oldu. Bu dönemde kutup ışıkları, yalnızca kutup bölgelerinde değil, daha alçak enlemlerde de gözlemlendi.
Güneş’te meydana gelen güçlü patlamalar, Dünya’daki radyo iletişimini ve bazı elektrik sistemlerini kısa süreli etkileyebiliyor. 2023’te yaşanan bir patlama sırasında, gezegenin Güneş’e bakan tarafında geçici radyo kesintileri meydana geldi.
GÜNEŞ PATLAMASI NEDİR?
Güneş patlaması, Güneş’in atmosferinde meydana gelen ani enerji boşalmalarıdır. Bu patlamalar sırasında uzaya çok büyük miktarda radyasyon yayılır.
Bir güneş patlamasının yaydığı enerji, bir volkanik patlamanın enerjisinden milyonlarca kat fazladır.
Patlamalar genellikle Güneş lekelerinin yakınında gerçekleşir.
GÜNEŞ LEKESİ NASIL OLUŞUYOR
Güneş’in yüzeyinde manyetik alanın yoğunlaştığı bölgelerde oluşan koyu renkli alanlara Güneş lekesi denir.
Bu lekelerin sayısı, Güneş’in manyetik alanındaki değişimlerle artar veya azalır.
Son araştırmalara göre, son 18 ayda Güneş lekelerinin sayısı yeniden artışa geçti. Bilim insanları, 2025’te aktivitenin en yüksek seviyeye ulaşmasını ve 115 yeni lekenin oluşmasını bekliyor.
KORONAL KÜTLE ATIMI (CME)
Bazı Güneş patlamalarına, saatte milyonlarca kilometre hızla hareket eden dev plazma kütlelerinin uzaya fırlaması eşlik eder.
Bu olaya Koronal Kütle Atımı (CME) denir.
Bu kütleler, yaklaşık beş milyon km/s hızla Güneş’ten kopar ve Dünya’ya doğru elektrik yüklü parçacıklar ve manyetik alanlar gönderir.
CME olayları, Dünya’nın manyetik alanında jeomanyetik fırtınalara neden olabilir.
GÜNEŞ DÖNGÜSÜ
Güneş’in manyetik kutupları her 11 yılda bir yer değiştirir. Bu sürece Güneş döngüsü denir.
Döngünün başında Güneş lekeleri azdır, ortasında sayıları zirveye çıkar, sonunda yeniden azalır. Söz konusu döngüler, Güneş’teki patlama ve radyasyon miktarını doğrudan etkiler.
GÜNEŞ RÜZGARI NEDİR?
Güneş’ten yayılan elektrik yüklü parçacıklara Güneş rüzgârı denir.
Dünya’nın manyetik alanı bu parçacıkları büyük ölçüde engeller, ancak kutup bölgelerinde manyetik kalkan daha zayıf olduğu için parçacıklar atmosferle çarpışır.
Bu çarpışmalar, gökyüzünde büyüleyici kutup ışıklarını (Aurora) oluşturur. İzlanda gibi yüksek enlemlerdeki bölgeler, bu doğa olayının en sık görüldüğü yerler arasında.
DÜNYA NASIL ETKİLENİYOR?
Güçlü Güneş patlamaları, Dünya’nın manyetosferinde geçici bozulmalara neden olur.
Elektrik şebekelerinde aşırı yüklenme, uydu iletişiminde kesinti ve radyo dalgalarında bozulma gibi etkilere yol açabilir.
'da Takip Edin!
