“Kimsenin bilmediği 2 savaş var” diyen Trump, 7 ülkeyi açıkladı! İşte o ülkeler…
ABD Başkanı Donald Trump, dünya gündemine oturan açıklamalarında yedi savaşı sona erdirdiğini öne sürdü. Daily Caller’a konuşan Trump, “Aslında bundan daha fazlası, çünkü kimsenin bilmediği iki savaş daha var” ifadelerini kullandı.
ABD Başkanı Donald Trump, son dönemde farklı platformlarda yaptığı açıklamalarda dünya genelinde yedi savaşı sona erdirdiğini öne sürdü.
Daily Caller’a verdiği son röportajda Trump, “Aslında bundan daha fazlası, çünkü kimsenin öğrenemediği iki tanesi daha var” diyerek bu iddiasını genişletti.
Trump’ın yedi savaşı sona erdirdiğini öne süren açıklamalarını Turkiyegazetesi.com.tr okurları için bir araya getirdik. İşte detaylar…
HANGİ ÜLKELER LİSTEDE?
Trump, Hindistan-Pakistan, İsrail-İran, Mısır-Etiyopya, Tayland-Kamboçya, Sırbistan-Kosova, Ruanda-Kongo ve Ermenistan-Azerbaycan arasındaki çatışmaları sona erdirdiğini iddia etti.
"AYDA BİR SAVAŞ DURDURDUM"
Trump, 26 Temmuz’da Truth Social’da paylaştığı videoda “Altı savaşı durdurdum... Ortalama olarak ayda bir savaş durduruyorum” dedi. 18 Ağustos’ta Beyaz Saray’da Ukrayna lideri Zelenskiy ile yaptığı görüşmede de aynı ifadeyi yineledi. Trump, Ukrayna-Rusya savaşına atıfta bulunarak “Altı savaşı durdurdum. ... Ve bu savaşı da çözeceğimizi düşünüyorum” diye konuştu.
Bir gün sonra Fox & Friends programına katılan Trump, iddiasını bir adım ileri taşıyarak “Yedi savaşı çözdüm. Yedi savaşı sona erdirdik” açıklamasını yaptı.
GÜMRÜK KARTI İLE BARIŞ
Trump, 25 Ağustos’ta yaptığı başka bir açıklamada ise ülkeleri masaya oturtmak için gümrük vergilerini bir baskı unsuru olarak kullandığını söyledi. “Durdurduğum yedi savaşın dördü, gümrük vergileri ve ticaretim sayesinde oldu” diyen Trump, “Şöyle dedim: ‘Eğer bunu yaparsanız, savaşırsanız ve herkesi öldürmek isterseniz sorun değil, ama bizimle ticaret yaptığınızda her birinize yüzde 100 gümrük vergisi uygulayacağım.’ Ne oldu biliyor musunuz, hepsi pes etti” ifadelerini kullandı.
NÜKLEER GERİLİMİ KİM DURDURDU? HİNDİSTAN VE PAKİSTAN
Nisan ayında Keşmir sınırında yaşanan saldırılarda 26 kişi hayatını kaybetti. Bu olay, Hindistan ile Pakistan arasında insansız hava aracı ve füze saldırılarına yol açtı. İki taraf, 10 Mayıs’ta ateşkes üzerinde anlaştı.
Trump, 18 Haziran’da Beyaz Saray’daki bir törende “Pakistan ve Hindistan arasındaki savaşı durdurdum. ... Ve onlar savaşıyorlardı, ikisi de nükleer ülke. Ben bunu durdurdum” şeklinde konuşmuştu.
26 Ağustos’taki kabine toplantısında da Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Pakistan liderlerine gümrük vergisi uyarısında bulunduğunu açıkladı. “Nükleer savaşa gireceksiniz. ... Yarın beni tekrar arayın, ama sizinle herhangi bir anlaşma yapmayacağız, yoksa size çok yüksek gümrük vergileri uygulayacağız” ifadelerini kullandı.
Ancak Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Misri, “Askeri eylemlerin durdurulmasına ilişkin görüşmeler, doğrudan iki ordu arasında yapıldı” diyerek ABD’nin rolünü reddetti. Modi’nin de Trump’a, ticaret anlaşması veya arabuluculuk konusunda hiçbir görüşme yapılmadığını söylediği aktarıldı.
Pakistan ise farklı bir tavır sergiledi. 20 Haziran’da hükümet, Trump’ı “Hindistan-Pakistan krizinde gösterdiği liderlik” nedeniyle 2026 Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterdi. Dış politika uzmanı Christopher Clary de ABD’nin “kriz yönetiminde özellikle son saatlerde önemli rol oynadığını” şeklinde paylaşım yaptı.
İSRAİL VE İRAN: 12 GÜN SÜREN SAVAŞ
13 Haziran’da İsrail, İran’ın nükleer kapasitesini hedef alarak hava saldırıları başlattı. İran, buna balistik füzelerle karşılık verdi. Çatışmaların şiddetlenmesi üzerine ABD devreye girdi ve İran’ın nükleer tesislerine ağır darbeler indirdi. İran ise Katar’daki bir ABD üssüne füze saldırısıyla cevap verdi.
Katarlı yetkililer, İsrail tarafından hazırlanan ateşkes önerisini İran’a ileterek 24 Haziran’da ateşkes sağladı.
Trump, Truth Social’da “Hem İsrail hem de İran savaşı durdurmak istiyordu! Tüm nükleer tesisleri ve kapasiteyi yok etmek ve ardından savaşı durdurmak benim için büyük bir onurdu” ifadelerini kullandı.
McCain Enstitüsü Direktörü Evelyn Farkas, “Bu bir savaştı ve Trump müdahale etti, bunun için övgü hak ediyor” dedi. Farkas, ABD’nin doğrudan askeri müdahale ve ateşkes baskısıyla sonuç aldığını vurguladı.
NİL ÜZERİNDEKİ GERİLİM: MISIR VE ETİYOPYA
Trump, 15 Haziran’da yaptığı paylaşımda, Mısır ve Etiyopya arasındaki Nil Nehri üzerindeki baraj krizine de müdahale ettiğini öne sürdü. “Benim müdahalem sayesinde en azından şimdilik barış var” şeklinde paylaşım yaptı.
Etiyopya, Mavi Nil üzerinde inşa ettiği milyarlarca dolarlık Büyük Rönesans Barajı’nı eylülde açacağını duyurdu. Mısır ise barajın kendi su güvenliğini tehdit ettiğini savunmaya devam ediyor.
Farkas, “Bir silahlı savaşın olduğunu bile bilmiyorum. Savaş olmamışsa, savaşı sona erdirdiğini iddia edemezsin” diyerek Trump’ın açıklamasını sorguladı.
Taraflar arasında 13 yıldır süren müzakerelere rağmen herhangi bir anlaşma sağlanmadı.
TAYLAND VE KAMBOÇYA: TELEFONU KALDIRDIM, 72 SAATTE BİTTİ
Tayland ve Kamboçya, 24 Temmuz’da bir kara mayınının patlaması sonucu başlayan beş günlük çatışmada karşı karşıya geldi. Associated Press’e göre en az 41 kişi hayatını kaybetti, 260 binden fazla kişi yerinden edildi. İki ülke, 28 Temmuz’da Malezya’da yapılan zirvede ateşkese vardı.
Trump, aynı gün Truth Social’da yaptığı paylaşımda ateşkesi kendisine bağladı: “Başkan Donald J. Trump’ın müdahalesinin ardından her iki ülke de ATEŞKES ve BARIŞA ulaştı.” Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Trump’ın “sadece telefonu kaldırıp 72 saatte çatışmayı bitirdiğini” söyledi.
Çatışmanın arkasında iki ülke arasında yıllardır süren sınır anlaşmazlıkları bulunuyor. Son gerilim öncesinde Trump, Tayland ve Kamboçya’dan ithalata yüzde 36 gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulunmuştu. Ateşkesten sonra Trump, iki ülke liderlerinin “acil barış” istediğini açıkladı.
Malezya Başbakanı Enver Ibrahim’in arabuluculuk yaptığı toplantıya Çin’in de destek verdiği bildirildi. Ardından Kamboçya Başbakanı, Trump’ı Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterdi.
Siyasi analist Ken Lohatepanont, “Ticaret müzakerelerini ateşkes şartına bağlamak, tarafları masaya çekti” dedi. ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ise 30 Temmuz’da iki ülke ile yüzde 19 gümrük vergisi içeren yeni anlaşmalar imzalandığını duyurdu.
Ancak sınırda, özellikle kara mayınları nedeniyle gerginlik sürüyor.
SIRBİSTAN VE KOSOVA: 2020'DEKİ NORMALLEŞMENİN GÖLGESİ
Trump, son dönemde “durdurduğu savaşlardan biri” olarak Sırbistan ile Kosova’yı da gösterdi ve 19 Ağustos’ta “Bu bir felaket olacaktı ve ben bunu durdurdum” dedi. Ancak Beyaz Saray, süreci hatırlatırken Trump’ın 2020’de imzalanan ekonomik normalleşme anlaşmasına işaret etti.
Kosova-Sırbistan anlaşmazlığı, eski Yugoslavya dönemine uzanıyor. 1998’de şiddetin patlak vermesiyle NATO, “insani felaketi durdurmak” gerekçesiyle müdahale etti. Haziran 1999’da imzalanan Kumanovo Anlaşması’nın ardından süreç AB öncülüğünde devam etti ve 2013’te taraflar ilişkileri normalleştiren bir anlaşmaya vardı. Trump’ın ilk döneminde ise 2020’de Beyaz Saray’da ekonomik normalleşme anlaşması imzalandı. Buna rağmen gerginlikler sürdü ve NATO, “yeniden başlayan düşmanlıkları caydırmak” amacıyla bölgede asker bulundurmaya devam etti.
Uzmanlara göre Trump’ın bu dosyaya sıkça atıf yapması, ABD’nin bölgedeki rolünü yeniden öne çıkarma isteğiyle bağlantılı olabilir. Atlantic Council’den Agon Maliqi, 25 Ağustos tarihli yazısında, “Trump yönetimi şimdiye kadar Kosova-Sırbistan görüşmelerinde mesafeli dursa da, dış politikada bir ‘zafer’ arayışı bu konuyu yeniden gündeme taşıyabilir” değerlendirmesinde bulundu.
RUANDA VE KONGO: ANLAŞMA VAR, ŞİDDET İDDİALARI SÜRÜYOR
Ruanda ile Demokratik Kongo Cumhuriyeti arasındaki gerilim, 1994 Ruanda soykırımına uzanan uzun bir geçmişe sahip. M23 isyanı 2022’den beri Kongo topraklarını hedef alırken, BM bu grubun Ruanda’dan destek aldığını rapor etti; Ruanda bunu reddediyor. Bu yıl ocakta M23, Goma’yı ele geçirdi.
27 Haziran’da Ruanda ve Kongo dışişleri bakanları, ABD arabuluculuğunda hazırlanan barış anlaşmasını imzaladı ve Beyaz Saray’da Trump ile görüştü. Anlaşma, tarafların Kongo ile M23 arasındaki müzakereleri desteklemesini ve “devlet dışı silahlı grupların ayrılması, silahsızlandırılması ve entegrasyonunu” öngördü.
Buna karşın birkaç hafta içinde BM, Kuzey Kivu’da “Ruanda Savunma Kuvvetleri üyelerinin yardımıyla M23 savaşçıları tarafından en az 319 sivilin öldürüldüğünü” bildirdi. İnsan Hakları İzleme Örgütü, 10-30 Temmuz döneminde gerçekleşen aynı kampanyayı rapor etti. Trump, “barış anlaşmasını sağladık” derken, 19 Ağustos’ta “Hepsi uzlaştı. Kimse öldürülmüyor” sözleriyle eleştiri topladı.
ERMENİSTAN VE AZERBAYCAN: 'TRUMP YOLU' DEKLARASYONU, NİHAİ BARIŞ DEĞİL
Ermenistan, Sovyetler Birliği döneminde alınan kararların ardından Hankendi’de Azerbaycanlı sivillere yönelik saldırılarını artırdı. Rusya’nın desteğini alan ve Azerbaycan’ın yeni bağımsızlığını ilan ettiği dönemde hazırlıksız olmasını fırsat bilen Ermenistan, Karabağ ve çevresinde işgal sürecini başlattı.
Azerbaycan’ın 1991’de bağımsızlığını ilan etmesinin hemen ardından Ermeniler, sözde “Dağlık Karabağ Cumhuriyeti”ni ilan etti. Bu süreçte bölgede şiddetli çatışmalar yaşandı.
28 Aralık 1991’de günler süren saldırılar sonucunda Ermenistan güçleri, Dağlık Karabağ’ın merkezi Hankendi’ni işgal etti.
2020’de savaş çıktı; “20 Eylül 2023’te Azerbaycan, Dağlık Karabağ üzerindeki kontrolünü yeniden sağladı.”
8 Ağustos’ta iki ülke lideri Beyaz Saray’da buluştu ve “uluslararası barış ve refah zirvesi için Trump yolunun sonuçlarına ilişkin ortak deklarasyon”u imzaladı. Ancak iki eski ABD’nin Azerbaycan büyükelçisi, Atlantic Council’de “Ortak deklarasyon, nihai bir barış anlaşması değildir” vurgusunu yaptı. Deklarasyon, liderlerin bir barış planı üzerinde mutabık kaldığını, “Anlaşmanın imzalanması ve nihai onay için daha fazla adım gerektiğini” hatırlatıldı.
Her iki lider de arabuluculuğu için Trump’ı överken, “savaşın sona erdiği” ifadesi, nihai bir barış anlaşması henüz imzalanmadığı için resmî karşılık bulmuş değil.
'da Takip Edin!
