Ticaret savaşı amerikalı çiftçileri vurdu

OSMAN SAĞIRLI

ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin ile olan ticaret savaşı, Amerikan çiftçilerini vurdu. Yukarı Midwest’deki toplam 84 çiftlik, Temmuz 2017 ile Haziran 2018 arasında iflas başvurusunda bulundu. Wisconsin, Minnesota, Kuzey Dakota, Güney Dakota ve Montana’daki çiftçilerin de benzer durumlar yaşadığı kaydedildi.

Ekonomistlere göre mısır, soya fasulyesi, süt ve sığır eti üreten çiftlikler, düşük küresel talep ve düşük fiyatlar sebebiyle zor günler geçiriyordu. Trump’ın ticaret savaşı sorunu daha da kötüleştirdi. Trump’ın Çin ürünlerine yönelik 200 milyar dolarlık ek vergi uygulamasının ardından Çin de ABD’nin ihraç ettiği tarım ürünleri için milyarlarca dolar değerinde tarife açıkladı. Kanada’nın da aralarında olduğu birçok ülke Trump tarafından konulan tüm çelik ve alüminyum üzerindeki ek vergilere misilleme olarak ABD tarım ürünlerine karşı yeni yaptırımları devreye soktu. 

Çiftçilerin içine düştüğü krizden çıkmaları için Trump yönetiminin 12 milyar dolarlık yardım paketi de sorunu çözmeye yetmedi. Çiftçilerin iflasları kredi borçları olan bankaların mali durumlarını da zora soktu. Çok sayıda ödenmeyen kredi taksidi sebebiyle domino etkisi yaşanmasından ve krizin diğer sektörlere sıçramasından endişe ediliyor. 

Gelişmeler karşısında Trump, tarım sektörünü üç şekilde dengelemek için bir hükümet programı fikrini önerdi: Çiftçilere doğrudan nakit yardımı, fazla miktarda mahsul alıp gıda bankalarına verme ve belirsiz bir ticaret tanıtım programı sunma.

İstikrar paketi olarak açıklanan ve hükümetin kongre onayını almadan Hazine’den 30 milyar dolar kadar borçlanmasına izin veren bir depresyon dönemi programının kullanılması hedefleniyor. 

Ticaret savaşı sadece tarıma değil ABD ekonomisinin neredeyse her sektörüne zarar veriyor. Amerika’nın en büyük ikinci otomobil üreticisi Ford, ağustos ayında Trump’ın tarifelerinin şirkete 1 milyar dolarlık zarar verdiğini ve büyük işten çıkarmalar yapabileceğini açıklamıştı. Pazartesi günü, GM de benzer bir açıklama yapmıştı. 

Açık daha da arttı

Mart ayında yürürlüğe giren ek ithalat vergileriyle ABD’nin Çin’e karşı ithalat ihracat dengesini yeniden sağlamayı amaçlayan Trump’un beklentilerinin aksine makas daha da açıldı. Eylül ayında, Amerika’nın Çin ile olan ticaret açığı geçen yıla oranla yüzde 13 artışla 34,1 milyar dolarla yeni bir seviyeye ulaştı.