Enflasyonda düşüşe tatil arası

Haziran ayında sadece yüzde 0,03 artarak sevindiren enflasyon, temmuz ayında yüzde 1,36 yükseldi ve yıllık enflasyon yüzde 15,72’den yüzde 16,65’e ulaştı. Tüketici fiyatları bazında temmuzda en yüksek fiyat artışı yüzde 29,18 ile bir hafta ve daha fazla süreli turlar oldu. Bunu, yüzde 15 ile tüm kesimleri ilgilendiren elektrik fiyatı izledi. Düğün mevsimi olması ve KDV-ÖTV indirimlerinin sona ermesi, mobilya ve benzeri ürünlerde fiyatların hızlı artmasına vesile oldu. 

Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 27,91 ile karpuzda gerçekleşti. Bunu yüzde 25,87 ile patlıcan, yüzde 23,34 ile salatalık, yüzde 15,92 ile taze fasulye, yüzde 14,36 ile kabak, yüzde 11,89 ile şeftali, yüzde 11,45 ile kuru soğan, yüzde 7,68 ile patates, yüzde 7,38 ile çocuk için elbise ve yüzde 7,06 ile tavuk eti takip etti. Ana harcama grupları itibarıyla 2019 yılı temmuz ayında endekste yer alan gruplardan, ev eşyasında yüzde 4,24, konutta yüzde 3,10, eğlence ve kültürde yüzde 1,60 ve lokanta ve otellerde yüzde 1,42 artış gerçekleşti. 

 GİYİM VE GIDA DÜŞTÜ
Aylık en fazla düşüş gösteren grup, mevsim sonu indirimli satışların olduğu yüzde 3,20 ile giyim ve ayakkabı. Ana harcama grupları itibarıyla 2019 yılı temmuz ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 1,11 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. Yıllık en fazla artış yüzde 26,93 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti.

TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre ev eşyası yüzde 25,41, lokanta ve oteller yüzde 19,85, alkollü içecekler ve tütün yüzde 19,23 ve gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 18,21 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları olarak sıralandı. 

Temmuz 2019’da endekste kapsanan 418 maddeden; 48 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 264 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 106 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti. Enflasyon, haziranda bir önceki aya göre yüzde 0,03 artış göstermişti.

Üçüncü çeyrek yüzde 10 olur
Uzmanlar, temmuz enflasyonundaki yükseliş sürprizini, ‘geçici’ olarak değerlendirdi. Uzmanlar, üçüncü çeyrekte baz etkisi ile enflasyonun yüzde 10 civarına gerilemesi, yılı yüzde 14 civarında bitirmesi öngörülüyor. AA Finans Analisti Haluk Bürümcekçi, önümüzdeki dönemde gıda fiyatlarının belirsizliği ve oynaklığı dışında petrol, emtia ve döviz kuru hareketliliklerinin enflasyona yön vereceğini söylüyor. Deniz Yatırım Starejisti Orkun Gödek de eylül-ekim aylarında yıllık enflasyonun yüzde 10 bölgesine gerilemesini, hatta tek hane potansiyeli taşıdığını ifade etti.

Bu rakam normal düşüş eylülde
Ekonomist Prof. Dr. Emre Alkin, temmuz ayındaki yüzde 1,36’lık TÜFE artışının sürpriz olmadığını, elektrik zamlarının büyük etkisinin bulunduğunu söyledi. Alkin “Enflasyonda sürpriz yok” dedi ve baz etkisinin olumsuz kısmının geçmesi için eylül ayının beklenmesi gerektiğini vurguladı. Enflasyonda düşüş trendi ihtimalinin hâlâ canlı olduğunu söyleyen Alkin, MB’nin faiz için en hızlı adımı ekimde atıp yılı 17 baz puanla kapatabileceği tahminini yaptı.

VERGİ İNDİRİMİ BİTİNCE...
Haziran ayının son günü, mobilya, taşıt araçları, beyaz eşya gibi ürünlerde yüzde 15’e varan vergi indirimlerinin son günüydü. Vergi indirimi bitti, bu ürünlerde fiyatlar eski haline döndü. Düğün mevsimi sebebiyle yüksek talep de eklenince, bu ürünler enflasyona yüksek katkıda bulundu. Aynı şekilde turizmdeki talep artışı da yüksek fiyatları gündeme getirdi. Elektrik zamlarının eklenmesi, temmuzda yüzde 1,36 artışı getirmiş oldu.