150 senelik hayal gerçek oldu! Erdoğan’ın ilk seçim vaadiydi
GÜNDEM Haberleri
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde vadettiği Taksim Camii, 27 yıl önce işaret ettiği noktada kapılarını açtı.
Cumhuriyet tarihinden bu yana bir hayal olarak kalan ve sadece siyasi sebeplerle engellenen Taksim Camii projesi nihayet gerçek oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde vadettiği; 150 senelik bir hayal olan Taksim Camii, dört yıl önce atılan temelin ardından nihayet tamamlandı.
Taksim'e bir cami yapma fikri aslında 1860'larda ortaya çıkan ani yapılaşma sonrası başlamıştı. 93 Harbi’nde iki yıl sonra Ruslar Taksim Meydanı'ndan da gözüken Aya Triada adlı kiliseyi inşa edince, yüzlerce yıllık Ağa Camii, kilisenin gölgesinde kalmıştı. İstiklal Caddesi ve çevresinde anıtsal nitelikte çok sayıda kilise ve sinagog varken büyüklük ve estetik açıdan onlarla boy ölçüşen bir cami yoktu.
Taksim'de 1800'lerin sonunda inşa edilen Ortodoks Kilisesi'nin yanı sıra Topçu Kışlası içinde bir cami vardı. Ancak bu cami 20. yüzyıl başlarında kullanılamaz hâle geldi, ardından 1940'ta kışla tamamen ortadan kaldırıldı. O tarihten sonra Taksim Meydanı'na cami yapımı artık elzem olmuştu.
DERNEK BİLE KURULDU
Taksim'de bir cami inşa edilmesine ilişkin ilk girişim 1952 yılında Demokrat Parti tarafından yapıldı. Basında İstanbul Belediyesinin Taksim Camii için gerekli arsayı ayırdığı haberleri çıktı ama proje gerçekleşmedi.
1955'te de Taksim Meydanı'nda bugün cami yapılan alandaki daha küçük bir parseli, Belediye’ye cami yapımı için tahsis etti. 1956 yılında bazı iş adamlarının ve siyasilerin içinde bulunduğu "Taksim Camii’ni Yaptırma Derneği" kuruldu. Ama netice alınamadı.
27 Mayıs 1960 darbesinden sonra iktidara gelen Süleyman Demirel 1965'te benzer bir adım attı, ama bu girişim de CHP'li İstanbul Belediyesi tarafından mahkemeye taşınıp da arsa tahsisi durduruldu.
Demirel'in 1977'de cami için tahsis ettiği arazi CHP'li belediye tarafından satılmayınca yine rafa kalktı.
1980'de Demirel bu defa Ziraat Bankası arazisinin 1965'te iptal edilen tahsisini yeniden sağlamak için bir Bakanlar Kurulu kararı daha çıkardı. Eylül 1980'de temel atma işlerini yetkililerle görüşmeye başladıktan 10 gün sonra 12 Eylül darbesi gerçekleşti. Milliyetçi Cephe'nin planları bir defa daha durduruldu.
Darbe sonrası İstanbul Belediye Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı Akansel, cami için tahsis edilen alanı yeniden otopark olarak belirledi.
Danıştay da "Taksim Camii Projesi’nin şehircilik ilkeleri ve kamu yararı açısından uygun olmadığına" karar verdi.
"HENÜZ ZAMANI GELMEDİ"
1983’te ANAP iktidarıyla beraber Taksim'e cami yapma niyet ve gayreti tekrar gündeme geldi.
Bugün, Taksim Camii'ini inşa ederek vakfeden Z. Altan Elmas ve kardeşlerinin babaları rahmetli Elaattin Elmas, Turgut Özal'a müracaat ederek Taksim'e cami yapma isteklerini dile getirdi. O yıllarda henüz “Zamanı gelmedi” denerek uygun bulunmamış olsa da bu arzu, aile büyüklerinden Elmas ve kardeşlerine bir miras olarak kaldı.
Taksim'e cami projesi 1991’de iş adamı İbrahim Arslan başkanlığında kurulan Taksim Camii Kültür ve Sanat Vakfı ile yeniden gündeme geldi. 86 kişilik vakıf meclisinde Recep Tayyip Erdoğan ve Vehbi Koç, Rahmi Koç, Sabri Ülker, Sakıp Sabancı, Semiha Şakir, Şarık Tara, Osman Boyner, Asım Kocabıyık gibi ünlü iş adamlarının yanı sıra Ekmeleddin İhsanoğlu, Kemal Ilıcak, Prof. Dr. Esat Coşan ile merhum yazarlarımız Ahmet Kabaklı ve Mustafa Necati Özfatura da bulunuyordu.
1992 yılında Vakıflar Müdürü, tekrar Belediye’ye planın düzeltilmesi için başvurmuş ama Belediye’den cevap alamamıştı.
27 YIL ÖNCE SÖZ VERDİ
27 Mart 1994 yerel seçimlerinde “Taksim'e cami sözü” veren Recep Tayyip Erdoğan; "Taksim'e cami iznini vereceğiz, temelini de Cumhurbaşkanı Demirel'e attıracağız" demişti.
Dönemin başbakanı Necmettin Erbakan da "yakında temeli atacaklarını" duyururken, dönemin İstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu, “Mülki amir olarak camiye izin vermeyeceği” açıklamasını yaptı.
1995'te Koruma Kurulu söz konusu alanda "tarihî kalıntılar var" deyip SİT alanı ilan etti. İdari ve hukuki süreçler sebebiyle Taksim'e cami yapılamadı.
Süreç ilerleyip 28 Şubat 1997 post modern darbesiyle Refahyol hükûmeti yıkıldı. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, 2013 yılında Taksim Camii ve Topçu Kışlasının yapılacağını duyurmuş, ancak gelişen olaylar sebebiyle cami yapımı yeniden ertelenmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından Taksim'e cami yapma hedefine kaldığı yerden devam etti. Bu açıklamayı izleyen Sur Yapı'nın sahibi Elmas ailesi, Erdoğan'ın onayıyla aile büyüklerinden devraldığı bu büyük hayali gerçekleştirerek 160 yıllık mazisi olan Taksim Camii'nin inşasını üstlendi.
Taksim Camii'nin sembolik temeli Şubat 2017'de atılsa da Anıtlar Kurulunun kontrollü el kazıları yaptırdığı caminin inşaatına Haziran 2017'de başlanmıştı.
.jpg "150 senelik hayal gerçek oldu! Erdoğan’ın ilk seçim vaadiydi")
PROJE, KARŞISINDA HEP CHP’Yİ BULDU!
Menderes’ten Erbakan’a kadar birçok liderin gerçekleştirmeye çalıştığı ama başaramadığı Taksim Camii her dönem suni laiklik tartışmalarının gündeminden uzaklaşamadı. Projenin engellenmesi için CHP hep en ön safta yer aldı. CHP'li belediyeler defalarca arazı tahsisi konusunda taş koydu, Koruma Kurulu caminin yapılacağı alanda "tarihî kalıntılar var" deyip SİT alanı ilan etti. Danıştay “Taksim Camii Projesi, kamu yararı açısından uygun değil” kararını vermişti.
TÜRKİYE GAZETESİ 40 YILDIR PROJENİN TAKİPÇİSİYDİ
Takvim yaprakları 19 Ocak 1994 tarihini gösteriyordu. Refah Partisinin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Sheraton Otelinde basın toplantısı düzenleyerek projelerini anlattı. "Taksim'e cami rüyalarımı süslüyor" dedi. Türkiye gazetesi muhabiri rahmetli Enver Durmuş, mikrofonu uzattı, Erdoğan kameralar karşısında hayalini anlattı. Türkiye gazetesi muhabiri Selâmi Çalışkan, “Sol elinle göster Reis” dedi. Erdoğan, Sheraton’ın çatısından caminin yapılacağı yeri işaret etti. Projesi, vesayet odaklarının her türlü engelleme girişimine rağmen rafa kaldırılmadı. Hep rüyaları süsledi. Gün geldi, kazma vuruldu. Türkiye gazetesinin 80'li yıllarda yoğun mücadele ettiği, Türkiye yazarlarının projenin yönetim kurulu üyesi olduğu cami, tarihî bir törenle açıldı.
.jpg "150 senelik hayal gerçek oldu! Erdoğan’ın ilk seçim vaadiydi")
TÜNEL-ŞİŞLİ ARASI 16 KİLİSE...
Her cuma Taksim Meydanı küçük mescide sığmayan cemaatle dolardı. Gazetemizin 34 yıl evvelki nüshasında yine buna dikkat çekilip Tünel-Şişli arasında 16 kilise bulunduğu belirtilerek Taksim'e caminin elzem olduğu kaydediliyordu.
'da Takip Edin!
