Ressam Rauf Tuncer: Lalenin kökleri bizde!

MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ-

Rauf Tuncer yarım asırdır Orta Asya’dan Osmanlı İmparatorluğu’na Türk tarihinden izleri eserlerine yansıtan bir sanatçı. Bu izlerin bazıları ise oldukça sıra dışı! Yıllarca akademilerde ressamlar da yetiştiren Tuncer, aynı zamanda yurt dışında açtığı galeride Türk sanatçıları dünyaya tanıttı. Sanatçı şimdi ise “kökleri” vakti zamanında Osmanlıdan Batı’ya taşınan laleleri işlediği eserlerini “Lalezar” adlı sergide bir araya getiriyor. Biz de Zeytinburnu Kültür Sanat Merkezi’nde açılan sergi vesilesiyle sanatçıyla konuştuk… 

ESERLERİNİZDE HEP KADİM TÜRK KÜLTÜRÜNDEN İZLER BULUNUYOR. BUNU TERCİH ETMENİZİN HUSUSİ BİR SEBEBİ VAR MI?

Orta Asya’dan Kuzey Amerika’ya kadar bu milletin izlerini tuvale aktarıyorum. Türk kültürüne odaklanmamın sebebi, Batı’ya gidince Doğu’yu görmek gibi bir şey. Yıllarca Hollanda’da galericilik yaptım. Yurt dışında anladım ki kendi kültüründen bir şeyler yansıtmazsan o resim senin olmuyor. İmza sana ait ama gerçekte eser senin değil! Sonra Türk kültürünü çalışmaya başladım. Orhun Kitabeleri, Kızılderililer, Ahlat mezar taşları…

 MEZAR TAŞLARI VE ABİDELER ENTERESAN İLHAM KAYNAKLARI DEĞİL Mİ?

Gerek Ahlat mezar taşları gerekse Osmanlı mezar taşlarında güzel semboller var. Bunlar mutlaka bir mana taşıyor; kişilerin gelişi güzel çiziktirdikleri şeyler değiller. Sanatçılar o devirde işlere kendi nefeslerinden bir şeyler üflemişler. Bunu yapınca çağı yakalamışlar. Orhun Kitabeleri de sanat açısından önemli. 

TUVALLERİNİZDEKİ LALELERE GELİRSEK; NASIL FİLİZLENDİLER

Lalezar eserlerimi, lalenin bizim topraklarımızdan doğduğunu, Hollandalılara ve Avrupalılara göstermek için yaptım. “Laleleri bizden aldınız, aslında sizin değil!” gibi bir espriden yola çıktım. Ancak biz lalelere sahip çıkamadık.Topraklarımızdan dünyaya yayılan bu çiçeğin tohumunu bile şimdi Hollanda’dan alıyoruz!

AMA ÖNCEKİ DEVİRLERDE SANATÇILAR LALEYE SAHİP ÇIKMIŞ, BİR ÇOK GELENEKSEL ESERDE KULLANMIŞLAR

Türklerin sanatta en çok kullandığı motiflerden biri lale olmuş. Özellikle çinilerde en çok lale yer alır, ardından gül gelir. Malum lale Allah’ı, gül ise Hazreti Peygamberi sembolize eder. Ancak kadim kültürümüzden unsurlar son yıllarda daha çok çalışılmasına rağmen laleyi geniş çerçeveli olarak ele alan ressama rastlamadım. Bunun eksikliğini gördüm ve eserlerime yansıttım.

Lale ebruda sık kullanılıyor ama resim sanatına yeterince yansıtılmış değil. Şimdi laleler hakkında vazifemi yaptım. Eserlerimi Hollanda’da sergilemek, bir nevi Avrupalıların gözlerinin içine sokmak istiyorum. Bu bir kültür projesi ama devletimiz pop sanatçılarına daha çok sahip çıkıyor maalesef. 

KÜLTÜRÜNÜZDEN BESLENMİYORSANIZ KOPYACISINIZ

Rauf Tuncer “Bir ressam kendi kültüründen beslenmiyor, kendisini ifade edemiyorsa kopyacıdır. Kopya da hiçbir zaman aslını geçmez. Türkiye’de sanatta yıllarca yaşadığımız şey buydu. Yavaş yavaş bu durum değişiyor. İnşallah günün birinde tamamen toparlanırız” ifadelerini  kullanıyor.

TÜRKİYE’DE RESSAM ENFLASYONU VAR

Günümüzdeki genç ressamları değerlendiren Rauf Tuncer “Yeni nesilde kadim kültürü sanata aktaran çok isim var. İnsanlar bir şekilde sanat üretiyorlar. Bunu yıllar sonra sanat tarihçileri daha iyi değerlendirecektir. Ancak bizde resimle ilgili bir altyapı olmadığı için insanlar kendi başına yol alabiliyor. Bazılarının ilişkileri iyiyse resimleri de iyi oluyor! Kimse tuvaldeki gerçek estetiğe bakmıyor. Bir ressam enflasyonuyla karşı karşıyayız. Herkes ressam artık.

Batı’da ise iki yüz resim yaptıktan sonra yolunuzu çizer ve usta olarak görülmeye başlarsınız. Bizde öyle değil! Birkaç eserden sonra sergi açıp ressamım diyenler oluyor. Hâlbuki ben yarım asırdır resim yapıyorum ama kendime ressam diyemedim. Bu işin şirazesi kaymış durumda” diye konuşuyor.