Arı alerjisi ölüme sebep olabilir
SAĞLIK Haberleri
Alerjik kişilerde arı ısırığından dakikalar sonra gelişen öksürük, hırıltı, nefes darlığı, boğaz sıkışması ve tansiyonda düşme, nabızda hızlanma hayatı tehdit ediyor. Birden fazla arı tarafından ısırılmak riski artırıyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK
Ankara’da hayatını kaybeden tıp fakültesi öğrencisinin ölümündeki “arı sokması” şüphesi, arı alerjisini gündeme getirdi. Arı sokmalarına bağlı ciddi alerjik reaksiyonların çocukların yaklaşık yüzde 1’inde ve yetişkinlerin yüzde 3’ünde görüldüğünü belirten uzmanlar, birden fazla arı tarafından ısırılmanın ölüme varan ciddi sonuçları olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Ciddi alerjik reaksiyonların, arı sokmasından hemen sonra dakikalar içinde ortaya çıktığına işaret eden Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay, arı alerjisinin belirtilerini, kimlerin risk grubunda olduğunu, arı ısırığında alınması gereken tedbirleri ve alerji aşısının koruyucu olup olmadığını anlattı...
YETİŞKİNLERİ DAHA ÇOK ETKİLİYOR
Arı sokmasına bağlı genellikle arının soktuğu yerde küçük bir şişlik, kızarıklık, yanma ve kaşıntı olduğunu ifade eden Prof. Dr. Akçay, bu reaksiyonların genellikle birkaç saat ile birkaç gün içinde, kendiliğinden düzeldiğini söyledi. Bu şişliklerin 10 santimetreden geniş olması durumunda reaksiyon riskinin arttığını anlatan Prof. Dr. Akçay,
bu durumda cilt belirtilerinin yanında metabolik belirtilerin de ortaya çıktığını ifade ederek “Büyük şişlikler, her 4 kişiden birinde görülebilir. Yetişkinlerde arı sokmasına bağlı ciddi reaksiyon gelişmesi durumunda sadece ciltte belirti olmaz; deride yaygın kurdeşen, şişlikle birlikte, öksürük, hırıltı, nefes darlığı, boğaz sıkışması, karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal ve tansiyonda düşme, nabızda hızlanma görülebilir. Arının soktuğu beş kişiden birinde ciltte alerjik belirtiler görülmeden, alerjik şok gelişebilir. Arının ısırdığı her 15 yetişkinden birinde, 30 çocuktan birinde ciddi alerjik reaksiyon gelişir. Çocuklarda daha çok cilt belirtileri ortaya çıkarken yetişkinlerde tansiyonda düşme, nabızda hızlanma, nefes sıkışması gibi belirtiler görülür. Her 4 kişiden üçünde arıya karşı alerjik reaksiyon 20 dakika içinde gelişir. Alerjik reaksiyon ne kadar hızlı gelişirse ölüm riski o kadar yüksektir” dedi. Prof. Dr. Akçay, aynı anda birden fazla arı ısırmasının ya da 2 aydan az bir sürede tekrarlanan sokmaların ciddi reaksiyonlar meydana getirebileceğini hatırlatarak, bütün ölümcül reaksiyonların yarısının önceden arı alerjisi görülmeyen kişilerde ortaya çıktığına dikkat çekti.
ALERJİ KÜNYESİ TAŞIYIN
¥ Dışarıda çıplak ayakla yürümekten kaçının
¥ Uzun süre dışarıda kalacaksanız kol ve bacaklarınızı örtecek şekilde giyinin.
¥ Açık havada çöp kutuları gibi açık yiyeceklerden uzak durun
¥ Açık havada yemek yemekten bir şey içmekten mümkün olduğunca kaçının.
¥ Arı alerjinizin olduğunu gösteren künye, kolye veya kimlik kartı gibi bir belirteç kullanın.
ASTIM HASTALARI KIRSAL ALANLARDA DİKKATLİ OLUN
Arı sokmasına bağlı sadece ciltte alerjik reaksiyon belirtisi görülenlerin ileride ciddi alerjik reaksiyon gelişme riskinin düşük olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Akçay “Sadece ciltte alerjik reaksiyon gelişenlerden 10 kişiden birinde ileride kalbi ve solunumu etkileyen reaksiyon gelişme riski vardır. Buna karşılık herhangi bir böcek sokmasına karşı ciddi reaksiyonu olan kişilerde arı sokmasına karşı da ölümcül reaksiyon gelişebilir. Arı ısırığına bağlı olarak 10 santimetreden geniş şişliği olanlar, şiddetli bal arısı alerjisi olanlar, alerji aşısı sırasında arı sokmasına bağlı alerjik şok geçirenler, ‘mastositoz’ adı verilen bir tür nadir kan hastalığı olanlar, kontrolsüz astım hastalığı gibi tıbbi sorunları olanlarda ciddi reaksiyon riski yüksektir. Tüm ölümcül reaksiyonların yarısının, arı sokmasına önceden tepki öyküsü olmayan kişilerde görüldüğünün de bilinmesinde fayda vardır. Arı alerjisi aniden de ortaya çıkabilir” dedi.
BAŞ BÖLGESİNDEKİ ISIRIKLAR TEHLİKELİ
Prof. Dr. Ahmet Akçay, testlerle arı alerjisi olan kişilerde arı ısırığı sonrasında yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
¥ Arı sokmasında büyük bir şişlik gelişmişse antihistaminikler, ağrı kesiciler ve soğuk kompresler yapılabilir. Şişlik çok büyükse, baş ve boyun gibi belirli bölgelerde gelişmişse kortizon tedavisi düşünülebilir. Antibiyotik gerekli değildir.
¥ Alerjik şok gelişmişse ilk olarak kas içi adrenalin tedavisi uygulanır. Daha sonra ambulans çağrılır ve en az 4 ila 6 saat gözlem yapılır. Tedavide pozisyon önemlidir. Çünkü ayakta müdahale edilenlerde alerjik şok nedeniyle ölüm riski artmaktadır.
¥ Arı alerjisinde sadece alerjik şok geçirenlerde adrenalin acil iğnesi taşımak gerekir. Bazen arı alerjisi olan kişi ve doktorun birlikte karar vermesi gerekebilir. Böcek sokması hastalarına önceki sokma reaksiyonun ciddiyetine bağlı olarak bir adrenalin oto enjektörü, antihistaminikler ve kortizondan oluşan bir acil durum kiti taşımaları önerilebilir.
'da Takip Edin!
