Binbir suratlı hastalık! MS'te en çok görülen belirti uyuşma

ZİYNETİ KOCABIYIK - Ataklarla seyreden ve tedavi edilmediğinde özürlülüğe götürebilen bir bağışıklık sistemi hastalığı olan ‘multipl skleroz’un (MS) en sık görülen belirtisinin uyuşma olduğunu söyleyen Multipl Skleroz Derneği Başkanı Doç. Dr. Melih Tütüncü “Vücudun herhangi bir yerindeki en az 24 saat süren uyuşmayı ciddiye alın ve nöroloji uzmanına başvurun” uyarısını yaptı.
Prof. Dr. Tütüncü, Multipl Skleroz Derneğinin yaptığı bir çalışmada ülkemizde hastaların yüzde 31’inin ilk atağını uyuşma, yüzde 11’ninin puslu görme ya da görme kaybı, 14’ünün de birden fazla belirti ile geçirdiğinin gösterildiğini söyledi. 

GENÇLİK HASTALIĞI

MS’in çoğunlukla bağışıklık sisteminin en aktif olduğu 20-40 yaşları arasında ortaya çıktığını ifade eden Prof. Dr. Tütüncü “MS, vücudu savunmakla görevli bağışıklık hücrelerinin omurilikteki sinir kılıfını, vücuda yabancı bir madde gibi algılayarak onu yok etmeye çalışması sonucu oluşan hasarla ortaya çıkar. Beyin ve omuriliğin herhangi bir yerini tutabilen MS’te tutulan bölgeye ait belirtiler görülür. Görme bulanıklığı, konuşmada bozulma, çift görme, uyuşma, güçsüzlük, halsizlik, yürümede dengesizlik, ellerde titreme, idrar yapmada problemler en sık görülen belirtilerdir. Her hastada farklı belirti ve şiddette görülmesi, tanıyı zorlaştıran faktörlerden biridir. Bazen bu belirtilerden biri bazen de birkaçı bir arada görülebilir. Atak sadece bir defa yaşanabilir; yıllarca tekrarlamayabilir” dedi. Bir de kafa travması ya da başka sebeplerle çektirilen beyin MR’ların da görülen MS lekeleri ile atak geçirmeden teşhis yapılabildiğini belirten Prof. Dr. Tütüncü “Radyolojik izole sendrom adı verilen bu durumda, tedavi verilmezse ortalama 10 yıl içinde MS’e dönebilir. Henüz atak geçirmeden başlanan ilaçlar sayesinde hastaların yüzde 70’inin MS olması önlenebilir” değerlendirmesini yaptı.

KADINLARDA ÜÇ KAT FAZLA

Genetik yatkınlığın hastalığın ortaya çıkışında önemli olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Tütüncü, bunun yanında Epstein-Barr virüsü gibi bazı virüs enfeksiyonları, D vitamini eksikliği, obezite, tütün tüketimi, tuz tüketimi, aşırı derecede işlenmiş gıda tüketiminin risk faktörlerini oluşturduğunu aktardı. Kadınlarda erkeklere oranla üç kat daha fazla görüldüğünü hatırlatan Prof. Dr. Tütüncü “Gebelik atak geçirmeyi engeller. Emzirmek kısmi koruma sağlar” açıklamasını yaptı. 

ÇARESİZ BİR HASTALIK DEĞİL

Görüntüleme teknolojilerindeki gelişmelerin MS teşhisinde çığır açtığını aktaran Türkiye MS Derneği YK Üyesi Prof. Dr. Serkan Demir “Teşhis MR görüntüleme ve bel suyu incelemesi ile konuyor. Geçmiş dönemde teşhis süresi 8-10 yılı buluyordu. Şu anda 5-6 ay içinde teşhis alabiliyor. Erken teşhis, atakların tekrarlayarak özürlülüğe yol açmaması açısından çok önemli. Toplumda bilinenin aksine MS çaresiz değil, tedavilerle kontrol altında tutulabilen bir hastalık. Bu yüzden hem hekimlerin hem de toplumun MS’le ilgili farkındalığının oluşması çok önemli” dedi. 

YAPAY ZEKANIN GÖZÜNDEN MS HASTALIĞI

Günlük hayatın birçok alanına giren yapay zekâ uygulaması, bu defa multipl skleroz hastalığının resmini yaptı. Merck Türkiye’nin desteklediği farkındalık kampanyası çerçevesinde Türkiye MS Derneğinin geliştirdiği projede yapay zekâya MS hastalarının yaşadığı yorgunluk, görme bozuklukları, denge kayıpları ya da uyuşmalar gibi belirtilere ait bilgiler ve hasta hikayeleri yüklendi. Bu bilgileri değerlendiren yapay zekâ ünlü ressamların da tablolarından ilham alarak yeni MS tabloları yaptı.  MS’in sıklıkla başka sağlık problemleriyle karıştırılabildiğini ifade eden Türkiye MS Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serkan Demir “MS’in teşhisinde ve tedavisinde yapay zekâdan zaten çok fazla faydalanıyoruz. Derneğimizin katkılarıyla geliştirilen bir aplikasyon (MS+) dünyanın en iyi sağlık uygulaması seçildi. Cep telefonuna indirilebilen aplikasyon MS’li hastanın birçok ihtiyacını karşılamasını sağlıyor. “MSafeler” teması altında görselleştirilen ve yapay zekânın yaptığı tablolar da hastalığın yeterince bilinmeyen semptomlarını görünür kılmayı amaçlıyor” dedi.