Uzmanlardan lösemi uyarısı! Bu belirtilere dikkat: İştahsızlık, oyun isteğinde azalma, gece terlemeleri...
Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Uzmanı Dr. Ömer Doğru, 2-8 Kasım Lösemili Çocuklar Haftası kapsamında çocukluk çağındaki löseminin erken görülen belirtilerine dikkat çekti. Erken tanının başarılı tedavi için büyük önem taşıdığı konusunda ailelere uyaran Doğru, iştahsızlık, oyun isteğinde belirgin azalma gibi belirtilerin altını çizdi. İşte löseminin belirtileri ve şüphe eden aileler için dikkat edilecek noktalar...
Türkiye’de her yıl yaklaşık 2.000 ila 3.000 arasında yeni çocukluk çağı kanser vakası görülüyor. Bu vakaların da yaklaşık %30’unu lösemi oluşturuyor. Başka bir ifadeyle, Türkiye’de her yıl yaklaşık 600–900 çocuk lösemi tanısı alıyor.
Yapılan epidemiyolojik araştırmalara göre, akut lenfoblastik lösemi (ALL) insidansı ortalama 100.000 çocukta 3 vaka civarında. Bu oran, Türkiye’nin çocukluk çağı kanser yükü içinde löseminin önemli bir paya sahip olduğunu gösteriyor.
Dünya genelinde ise 2021 yılı itibarıyla, 0–14 yaş grubunda yaklaşık 58.785 yeni çocukluk çağı lösemi vakası bildiriliyor. Her ne kadar sayı itibariyle az gibi görünse de aileler için psikolojik boyutu yıpratıcı olabiliyor.
Pek çok aile belirtilerini fark etmediği için erken tanı ve tedavi dönemini kaçırabiliyor. Bu yüzden de her yıl 2-8 Kasım Lösemili Çocuklar Haftası kapsamında dünyada lösemi farkındalığı oluşturulmaya çalışılıyor.
"BELİRTİLER UZUN SÜRÜYORSA DOKTORA BAŞVURULMALI"
Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Uzmanı Dr. Ömer Doğru, hastalığın belirtileri ve tedavi süreci hakkında merak edilenleri cevapladı.
Dr. Doğru, uzun süren belirtilerin ihmal edilmemesi gerektiğini hatırlatarak "Bazı belirtiler uzun süre devam ediyorsa, bunları göz ardı etmemek gerekiyor. Çocukluk çağı lösemisinde en sık görülen erken belirtiler arasında halsizlik, oyun oynamaya isteksizlik, iştahsızlık, solukluk, vücutta kolay morarma, diş eti kanamaları ve tekrarlayan enfeksiyonlar yer alıyor" diyor.
"BASİT BİR KAN TESTİYLE ANLAŞILABİLİR"
Lösemi belirtilerinin çoğu zaman sıradan hastalıklarla karıştırılabildiğini söyleyen Dr. Doğru, "Ancak bu şikayetler uzun sürdüğünde ya da çocuğun günlük hayatını etkilemeye başladığında mutlaka bir doktora başvurulmalı. Basit bir kan testiyle lösemi şüphesi ortaya konabilir ve gerekli yönlendirmeler yapılabilir" diye konuşuyor.
"TEDAVİDE YÜZ GÜLDÜREN GELİŞMELER VAR"
Lösemi tedavisinde yüz güldüren gelişmeler yaşandığını aktaran Dr. Doğru, "Bugün çocukluk çağı lösemisi, geçmişe göre çok daha yüksek oranda tedavi edilebiliyor. Modern kemoterapi protokollerine ek olarak hedefe yönelik immünoterapiler, akıllı ilaçlar ve gerektiğinde kök hücre nakli sayesinde lösemi hastalarının büyük çoğunluğu tamamen sağlığına kavuşabiliyor" diyor.
Dr. Doğru, lösemide erken tanı ve düzenli tedavi ile çocukların hayatlarına sağlıklı bir şekilde devam edebileceğini sözlerine ekliyor.
"AİLELERİN DİKKATİ HAYAT KURTARABİLİR"
Dr. Doğru, "Ebeveynlerin çocuğundaki küçük değişiklikleri önemsemesi, sürecin erken yakalanmasında kritik rol oynuyor. Uzun süren halsizlik, oyun isteğinde belirgin azalma, tekrarlayan enfeksiyonlar ya da vücutta açıklanamayan morluklar gibi belirtiler gözlemlendiğinde bir sağlık kuruluşuna başvurulması, erken teşhis ve tedavide hayat kurtarıcı olabiliyor. Unutmayın, çocukluk çağı lösemisi erken fark edildiğinde ve uygun tedaviyle çoğu zaman tamamen iyileştirilebilir bir hastalıktır" ifadeleriyle aile faktörünün altını çiziyor.
LÖSEMİNİN BELİRTİLERİ
Mayo Clinic, Cleveland Clinic, The Leukemia & Lymphoma Society ve benzeri uzman kaynaklara göre, löseminin birçok belirtisi bulunuyor. Başlıca belirtiler şu şekilde madde madde sıralanıyor:
- Sürekli yorgunluk veya halsizlik (çoğunlukla düşük kırmızı kan hücresi sayısından kaynaklanır)
- Sık veya şiddetli enfeksiyonlar (çünkü anormal beyaz kan hücreleri enfeksiyonlarla etkili şekilde savaşamaz)
- Kolay veya açıklanamayan morarma ve kanamalar (trombosit eksikliği nedeniyle) — örneğin burun kanamaları, diş eti kanamaları, cilt altında kırmızı noktalar (peteşi)
- Açıklanamayan kilo kaybı, iştahsızlık, gece terlemeleri
- Şişmiş lenf düğümleri (boyun, koltuk altı veya kasıkta) ya da büyümüş karaciğer veya dalak (kaburga altında dolgunluk hissi oluşturabilir)
- Kemik veya eklem ağrısı/hassasiyeti, özellikle akut lösemi türlerinde
- Nefes darlığı (genellikle kansızlığa bağlı) ve solgun cilt
UZMANLARIN VURGULADIĞI ÖNEMLİ NOKTALAR
Bu belirtilerin birçoğu genel niteliktedir (yorgunluk, enfeksiyon, morarma) ve grip, viral enfeksiyon veya daha hafif başka rahatsızlıklarla karıştırılabilir.
Kronik lösemi türlerinde belirtiler çok hafif olabilir veya aylarca hatta yıllarca hiç fark edilmeyebilir; hastalık bazen rutin kan testlerinde de tespit edilebilir.
Bu belirtilerden bir veya birkaçına sahip olmak mutlaka lösemi anlamına gelmez; tanı için bir sağlık uzmanı tarafından kan testleri ve fizik muayene yapılması gerekir.
Erken belirtiler genellikle belirsiz olduğundan, uzmanlar sebebi açıklanamayan veya kalıcı semptomlara (örneğin sebepsiz morarma, tekrarlayan enfeksiyonlar, açıklanamayan kilo kaybı) dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor.
'da Takip Edin!
