Çeteler birbirine girdi, yollar cesetlerle doldu!

Amerika kıtasının en fakir ülkelerinden Haiti’de uzun süredir devam eden siyasi ve insani krizi daha da derinleşiyor. Hükûmet, ülkede kontrolü kaybetti ve sokaklar çetelerin eline geçti. Birleşmiş Milletlerin (BM) açıklamasına göre, başkent Port-au-Prince’ten çıkan bütün yollar çeteler tarafından kapatıldı. Limanlara ve uluslararası havaalanına tüm erişimler engellendi ve başşehrin yüzde 80’i çetelerin kontrolüne geçti. 11 milyonu aşan nüfusuyla kıtlık tehlikesi yaşanan ülkede gıda ve benzin bulmak giderek zorlaşıyor, fiyatlar her geçen gün artıyor. 

ÇETELER POLİSE KARŞI BİRLEŞTİ 

Silahlı çetelerin 2 ve 3 Mart’ta iki hapishaneyi basıp, 4 bin mahkûmun fi rar etmesine yardım ettikten sonra ülkede bir aylığına olağanüstü hâl ilan edildi. Şiddet olaylarının artması sebebiyle Başbakanı Ariel Henry geçen hafta istifa etti. İktidar boşluğu daha da artarken polis, mahalle mahalle operasyonlar düzenleyerek kontrolü geri almaya çalışıyor. Çoğunluğu başkent Port-au-Prince merkezli olmak üzere Haiti’de 200’e yakın silahlı çete bulunuyor ve rakip çetelerin ilk defa polise karşı iş birliği yapması, güvenlik güçlerinin işini zorlaştırıyor. 

YARDIMLAR YAĞMALANIYOR 

Yardım kuruluşu UNICEF, başkentte yeni doğan bebekler ve anneleri için gerekli eşyaları taşıyan konvoyun, silahlı gruplar tarafından yağmalandığını açıkladı. UNICEF, yağmalanan 260’tan fazla insani yardım taşıyan konteynerde doğum ve yenidoğan malzemelerinin yanı sıra “erken çocukluk döneminde gerekli malzemeler ile su ekipmanlarının da bulunduğunu” söyledi. Birleşmiş Milletler gıda tedariki için komşu Dominik’ten bir hava köprüsü kurmaya çalışıyor. Şiddet eylemleri, hâlihazırda çökmekte olan sağlık sistemini daha da kötü hâle getirdi. UNICEF’e göre Port-au-Prince bölgesindeki her dört kadın ve çocuktan üçünün temel halk sağlığı ve beslenmeye erişimi yok. Başkentte yalnızca iki işlevsel cerrahi operasyon tesisi bulunuyor. Ülke genelindeki 10 hastaneden 6’sı elektrik, yakıt ve tıbbi malzeme sıkıntısı sebebiyle çalışamıyor. 

KAÇIŞ BİLETİ 10 BİN DOLAR 

Günlerdir gıda ve yakıt girmeyen şehirde siviller için hayat giderek zorlaşırken parası olanlar için ise durum biraz farklı. Haitili zenginler, özel helikopter seferleriyle kentten ayrılıyor. Yüzlerce zengin sırasının kendisine gelmesini beklerken, helikopterde tek bir koltuğun fi yatı 10 bin dolara kadar çıkabiliyor. 

ULUSLARARASI MÜDAHALE HAZIRLIĞI 

ABD Dışişleri Bakanlığı, Haiti’ye gönderilmesi amaçlanan çok uluslu güvenlik misyonu için ayrılan 100 milyon doları 200 milyon dolara yükselttiklerini bildirdi. Washington yönetimi, ayrıca Haiti’ye 33 milyon dolar tutarında insani yardımda bulunacaklarını duyurdu. Haiti’ye güvenlik gücü gönderilmesi için yapılan çağrıya Afrika ülkelerinden Kenya, Burundi, Çad ve Senegal olumlu cevap verdi. Ancak Kenya’da hükûmet, Haiti Başbakanı’nın istifa kararı sonrası bu kararından vazgeçti.

10 ÇETE ÜYESİ ÖLDÜ

Çeteler arasındaki çatışmalar hız kesmeden devam etti. Yerel basında çıkan habere göre, başkent Port-au-Prince'in güneyindeki Petionville Mahallesi'nde iki çete arasında çatışma çıktı. Olayda taraflardan 10 çete üyesi hayatını kaybetti. Haiti Polis Sözcülüğü'nden konuya ilişkin yapılan açıklamada, güvenlik güçlerinin olayla bir ilgisinin bulunmadığı bildirildi.

NELER YAŞANDI?  

Son 14 yılda iki büyük deprem felaketine maruz kaldıktan sonra ekonomisi ve altyapısı çöken Haiti, 7 Temmuz 2021’de Cumhurbaşkanı Jovenel Moise’nin öldürülmesiyle iktidar boşluğu sürecine girdi. Suikastın ardından bütün yetkileri eline alan Başbakan Ariel Henry, ülkedeki huzursuzluğa ve kamuoyunda oluşan hayal kırıklığına çözüm bulamadığı gibi şiddetin daha da artmasına engel olamadı. Ülkede suç, hırsızlık, gasp ve çetelerin savaşı zirve yaptı. Başbakan Henry’nin defalarca söz vermesine rağmen seçimlerin yapılamaması ülkede protesto dalgasını beraberinde getirdi. Enflasyonun da son yılların en yüksek seviyesine ulaştığı ülkede, adam kaçırma olayları ve şiddetin artmasıyla yılbaşından bu yana 1.200’den fazla kişi hayatını kaybetti.