Yeni mezunlar ‘gönüllü çalışan’ sistemine isyan etti! Tecrübe karşılığında ücretsiz işçi çalıştırıyorlar
Ekonomi Haberleri / Türkiye Gazetesi
Şirketler yeni mezunların iş arayışını fırsata çevirdi. “Gel bende ücretsiz çalış, CV’ne deneyim olur, ayrıca referans olurum” diyen firmalar ücret vermeden çalıştırıyor. SGK uzmanları bunun suç olduğunu belirtirken, İK uzmanları ise “Karşılıklı iyi niyet varsa sıkıntı yok” diyor.
KAAN ZENGİNLİ - Üniversiteden mezun olup iş arayan gençlerin en büyük sorunu; şirketlerin deneyim talepleri oluyor… Birçok işletme alacağı elemanın daha önce iş tecrübesi olmasını istiyor ve staj dönemlerini tecrübeden saymıyor. Gençler ise ‘çalışmadan tecrübe kazanılamayacağını’ ifade ediyor. Bu kısır döngü iş hayatında ciddi bir sıkıntı olarak büyümeye devam ediyor. Ancak bu durumu fırsata çevirmek isteyen bazı şirketlerin ‘gönüllü çalışma’ sistemi adı altında tecrübesiz gençlerden yararlanmaya başladığı görülüyor. Özellikle yazılım, mühendislik, bilgisayar programcılığı, grafiker ve teknoloji alanlarında eleman arayan şirketler ‘gönüllü çalışan’ başlığı adı altında iş ilanlarına çıkıyor.
ŞİRKETLER SUÇ İŞLİYOR
Gönüllü çalışan sistemi süresince şirketler çalışanlarına herhangi bir maaş ödemiyor. Ayrıca SGK girişleri de yapılmıyor. Bu işlerin çoğunluğu ‘uzaktan çalışma’ sistemi üzerinden yürüyor. Kısacası şirketler, genç işsizleri tecrübe katmak şartı ile ücretsiz çalıştırıyor. İş arayan bloglarında bu konu oldukça gündemde. Öte yandan yaşanan bu durum SGK kanunları gereği suç. Her ne kadar gönüllü esasına dayalı dahi olsa, bir şirket eleman çalıştırıyorsa bunu mutlaka SGK’ya bildirmek zorunda. Olası bir şikâyette, çalışan eleman şirkette mesai harcadığını kanıtlarsa o şirkete büyük cezalar kesilebilir. Gönüllü çalışanlar stajyer statüsünde olmadığı için 5 bin lira aylık maaştan da yararlanamıyor.
YEMEK KARTINA ÇALIŞIYORUM!
Üniversiteden mezun olup yalnızca stajını yaparak iş arayan bir genç durumu şöyle özetliyor: Mesleğin yazılım mühendisliği, 1 senedir iş arayışım sürüyor. Birçok şirkete başvurdum ancak ‘deneyim’ istediler. Türkiye’nin en büyük teknoloji şirketlerinin birinde 3 ay staj gördüm ancak işe alım yapacaklar bu staj sürecini deneyimden saymıyor. Öncelikle bir yerde en az 1 yıl çalışmam gerekiyor. Bu imkânı sağlayacak işletmeler var. Evden çalışma şekilde günde 8 saat bana iş veriyor. Ancak herhangibir ücret ödemiyor. Kısacası ‘işine gelirse’ diyor. 1 yılın sonunda CV’de ‘deneyim görünmesi için bedavaya çalışmak zorunda kalıyorum. Yalnızca yemek kartı alarak çalışıyorum” diyor.
SİGORTA YAPMAK ZORUNDA
Konuyla ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan sosyal güvenlik uzmanı Betül Çağıran “İş kanunu gereği şirketler çalışanlarına sigorta yapmak zorunda. Bu stajyer olsa da geçerli. Ancak ‘gönüllü çalışan’ diye uydurulan bir sistemde çoğu insan sigortasız çalışıyor. Yalnızca deneyim kazanmak için kayıt dışı istihdam oluşturuyorlar. Şirketler net olarak suç işliyor. Çalışan kişinin mesai yaptığını kanıtlaması durumunda cezai yaptırım uygulanır” dedi.
İK: BİR SORUN GÖRÜNMÜYOR
İnsan kaynakları uzmanları ise duruma daha farklı yaklaşıyor. ‘Gönüllü çalışma sisteminin’ yurt dışında da olduğunu ifade eden uzmanlar “Deneyim kazanmak isteyen binlerce kişi kendi talebi ile şirketlerde çalışabilir. Şayet zorlanıyorsa işi bırakabilir. Zorunlu bir iş dayatması yok. Ayrıca kendileri için de iyi bir deneyim alanı oluyor. Özellikle bu sistemde sürekli işe gidip gelme zorunluluğu yok. Bu nedenle iki tarafın da ortak talebi ile iş oluşturuluyor” diyor.
'da Takip Edin!
