Depremin birinci yılında dikkat çeken rapor: Antakya'yı yeniden ayağa kaldıracak 6 öneri
Gündem Haberleri / Türkiye Gazetesi
Kahramanmaraş depremlerinin birinci yıldönümü yaklaşırken enkaz altında kalan Antakya'ya ilişkin dikkat çeken bir rapor yayımlandı. Raporda, Antakya'nın yeniden ayağa kalkması için 6 öneri sıralandı. İşte tespit edilen eksikler ve öneriler...
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin birinci yılına günler kaldı. Depremin en çok hasar verdiği kentlerden biri olan Hatay ise halen yaralarını sarmaya çalışıyor. Bu sürece uzmanlar da çalışmalarıyla destek veriyor.
Mimar, şehir ve bölge planlama uzmanlarının, sosyolog, psikolog ve arkeologlarının, bürokrasi, hukuk, iletişim, televizyon ve yayın dünyasından isimlerinin gönüllülük esasıyla bir araya gelerek kurduğu; Ortak Akıl-Antakya Platformu, Antakya’nın yeniden ayağa kaldırılması için bir değerlendirme raporu yayımladı.
YEREL HALKIN DA KATILIMCI OLACAĞI SAĞLIKLI BİR PLANLAMA
Habertürk'ün aktardığına göre, “Antakya’nın Yeniden İhyası için Yürütülen Planlama ve İmar Faaliyetlerine Dair Kısa bir Değerlendirme” başlığı ile yayımlanan raporda, uzman isimlerin depremin üzerinden geçen bir yıllık sürece dair ortak değerlendirmesiyle birlikte, 6-20 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş ve Samandağ depremleri sonrası büyük yıkıma uğrayan şehirlerin, yerel halkın da katılımcı olacağı sağlıklı bir planlama izlenerek, tarihi ve kültürel doku göz önüne alınarak nasıl yeniden canlandırılabileceğine dair önemli sorular ve öneriler yer alıyor.
Bir sivil platform olarak çalışmalarına başlayan ve Temmuz 2023’te dernek haline gelen Ortak Akıl-Antakya Platformu tarafından hazırlanan rapor, depremin üzerinden geçen sürede gelinen noktanın değerlendirilmesine, eksiklerin tespit edilmesine ve büyük bir yıkıma uğrayan Antakya’da devam eden belirsizliğin bir an önce giderilmesine dair bir çağrı niteliği taşıyor. Raporda 17 Kasım 2023’te duyurulan Rezerv Alan kararı ve burada uygulanacak pilot proje ile ilgili tartışmalar da yer alıyor.
Ortak Akıl-Antakya Platformu tarafından hazırlanan raporda öne çıkan başlıklar şöyle:
- Veri şeffaflığının bulunmaması, bölgeye dair bir çalışma yapmanın önünde önemli bir engel teşkil etmektedir.
- Sahadaki fiili gelişmelere yönelik aşamalı bir planlama henüz kamuoyu ile paylaşılmamıştır.
- Altyapı ve ulaşım ile ilgili kararlar ve yatırım programı eksiktir.
- Güncel incelemeler, zemin koşulları ve yeniden ayağa kaldırılma sürecinde başvurulacak inşaat yöntemleri paylaşılmamıştır.
- Bölgede ekonomik faaliyetin yeniden canlanması için nasıl bir yol izleneceği bilinmemektedir.
- Kamunun genel yaklaşımı, kurumsal ve sivil organizasyon yapısıyla koordinasyonsuzluk ve iletişim eksikliği yaşanmasına neden olmaktadır.
- Pilot proje olarak sunulan öneride “hız” bölgenin sürdürülebilir bir şekilde ayağa kaldırılmasının önüne geçmiştir.
- Kent dokusundaki kültürel ve tarihsel niteliklerin nasıl korunacağına dair bir yol haritası bulunmamaktadır.
- Antakya’nın “yeniden ihya” süreciyle ilgili finansal planlamaya dair model henüz ortaya konmamıştır.
EKSİKLER VE ÖNERİLER NELER?
Raporda tespit edilen eksiklikler ve öneriler özetle şöyle:
Planlama ve Koordinasyon ciddi bir sorun: Sahada etkin ve yaygın iletişimi sağlayacak koordinasyon ofisleri kurulmalı ve planlama çalışmalarını yürütmelidir.
Şehirliler etkin rol almalı: Depremden etkilenen şehirliler, planlama süreci ve yeniden imar faaliyetlerine “pasif hizmet alan depremzedeler” pozisyonunda bırakılmamalı, onlara söz hakkı verilmeli.
Uzmanlara görev verilmeli: Yeniden inşa çalışmaları için önceliğin yerel aktörlere verilmesi gerekiyor. Önce yerelde talep oluşmalı, ardından koşullara göre taleplerin nasıl gerçekleştirileceği konusunda tasarımcı ve uzman desteği sağlanmalıdır.
Standartların en hızlı şekilde belirlenmesi gerekiyor: Deprem sonrası yeniden planlama sürecinde olası bir afetin, bir daha böyle bir yıkıma neden olmaması için inşaat kalitesi yükseltilmeli ve bu da katı yönetmeliklerle somutlaştırılmalı.
Etaplama yapılmalı: Planlamanın en zor kısmının yol haritasını belirlemek olduğunu unutmadan, tek hamlelik çözümler yerine süreç etaplara bölünmeli ve her aşama için açıkça ilan edilen hedefler konmalı.
Kaynak tahsisi konusu: Yerelde somut sonuçlar doğuracak aktörlere, kamunun koyacağı standartlara ve yeniden inşa modeline uymak koşuluyla kaynakların dağıtılması konusu ele alınmalı.
Ortak Akıl Antakya Platformu’nun kuruculuğunu Emre Arolat, Murat Tabanlıoğlu, Prof. Dr. Ece Ceylan Baba ve Levent Erden’in ve danışmanlığını Prof. Dr. İlhan Tekeli üstleniyor.
'da Takip Edin!
