Devlet ve işverenler kararlı: İstihdamı korumak boynumuzun borcu

Bütün dünyayı saran virüs milyarlarca insanı eve kapattı, işletmelerin yüzde 70’i faaliyetlerine ara verdi. Türkiye’de de mümkün olan şirketler uzaktan çalışmaya devam ederken, bir bölümü çalışma saatlerini kısaltarak mücadeleye başladı. Bu süreçte devlet devreye girdi, vergi ödemeleri ötelendi. Ardından kamu bankaları aracılığıyla talep edenlere uzun vadeli ve KGF teminatlı kredi başlattı. Limitler artırıldı. İşverene asgari ücret desteğinin süresi uzatıldı, kapsamı genişletildi ve 25 Mart’ta ‘kısa çalışma ödeneği’ devreye alındı. Uygulama, zor dönemde çalışanların işini, işverenlerin de kalifiye elemanını kaybetmesinin önüne geçecek. Birçok şirket desteklerden yararlanmak için başvuruda bulunurken, “Hedefimiz istihdamı korumak” açıklamaları peş peşe geldi. Toyota Türkiye CEO’su Ali Haydar Bozkurt “1 yıl boyunca hiç araba satmasak da tek işçimizi çıkarmayacağız” açıklamasıyla, bir anlamda iş dünyasına örnek tavır sergiledi.

İNDER: ÖNCELİK İNSAN
Ardından inşaat sektörünün üst kuruluşu İNDER, alışveriş merkezleri yatırımcılarının tepe örgütlenmesi AYD, Tosyalı Holding ve Akfen gibi şirketler de, istihdamı azaltmayacaklarını açıkladı. TESK de bütün esnafın kısa çalışma uygulamasına başvurmasını istedi. İnşaat Sanayicileri Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, dernek üyesi firmaların mevcut istihdamı koruyacağını açıkladı. Durbakayım, bugün itibarıyla 1,5 milyona gerileyen sektördeki istihdam için mevcut kaynakların kullanılacağını, devletin kısa çalışma ödeneğinin de güçlerini artıracağını söyledi.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD), AVM’lerin kapalı kaldıkları süre boyunca kira bedeli almamaları yönündeki tavsiye kararını tekrarladı, perakendecilerin mevcut durumun korunabilmesi için sadece işletme giderlerine katılmasını istedi. Bu süreçte istihdamın da korunması gerektiği belirtilen açıklamada “Devletimiz gereğini yaptı. Bankalardan da aynı yaklaşımı bekliyoruz” denildi. AYD perakendecilerden, istihdamın azaltılmaması konusunda azami dikkat göstermesini istedi.

DÖRT HAFTA DURDURAN ÖDENEK ALABİLİYOR
İş yerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak en az üçte bir oranında azaltan veya faaliyetlerini tamamen ya da kısmen en az dört hafta durduran işverenler, kısa çalışma başvurusu yapabiliyor. Kısa çalışmadan, son 3 yılda 450 gün prim ödemiş olanlar ödenekten faydalanabiliyor. Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin doğrudan kendisine ve aylık olarak ödeniyor. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için asgari çalışan sayısı şartı bulunmuyor. Her sektörden, bir kişi çalıştıran bile başvuru yapabiliyor. Ödeme, günlük brüt kazancın yüzde 60’ı olarak uygulanıyor. Alt sınır 1.752, üst sınır 4 bin 381 lira. Başvuru İŞKUR tarafından alınıyor, 3 ay boyunca ödeme yapılıyor.