Ücretsiz izin uygulaması için çalışanın onayı şart mı?

İşveren, kısa çalışma ödeneğine başvursa da ödenekten yararlanma şartlarını yerine getiremeyen çalışanlar, ücretsiz izne çıkartılıyor.

İşveren, çalışanı işten çıkarmadan, başta sigorta primi olmak üzere maliyeti azaltmak için kimi çalışanlarını ücretsiz izne ayırıyor.

Virüs salgını nedeni ile ücretsiz izne çıkan çalışanlara maaş desteği sağlanacak. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Ücretsiz izne çıkarılan vatandaşlarımız merak etmesin, onlar için de maaş desteği başlatacağız" dedi.

Doç. Dr. Yeliz Bozkurt Gümrükçüoğlu, yaptığı yazılı acıklamada, koronavirüs sürecinin işgücü piyasalarını etkilememesi için tavsiyelerde bulundu.

Gümrükçüoğlu, bu sürecin işçi ve işverenler açısından çeşitli hukuki sorunlara yol açabileceğini belirtti.

İş hukukunda feshin son çare olması gerektiğinin temel ilke olarak kabul edildiğini belirten Gümrükçüoğlu, şunları kaydetti:
"Öncelikle iş ilişkisinin devamını sağlayabilecek önlemlere başvurulması esastır. Bu kapsamda; kısa çalışma, telafi çalışması, ücretli yıllık izin, çalışma koşullarında değişiklik yapılarak esnek çalışma modellerine geçilmesi ve ücretsiz izin akla ilk gelen yöntemlerdir.

Ancak bunlar içerisinde de kanaatimce son başvurulması gereken ücretsiz izin uygulaması veya zorlayıcı sebeple iş sözleşmesinin kendiliğinden askıya alınması halidir. Zira bu iki halde de ücreti ile geçimini sağlayan işçi bakımından ciddi bir ekonomik güçlükle karşılaşılacaktır."

Gümrükçüoğlu, ücretsiz izin uygulamasının işverenlerce tek taralı olarak alınabilecek bir karar olmadığını belirtti.

Uygulamanın çalışan rızası alınmadan hayata geçirilemeyeceğini kaydeden Gümrükçüoğlu, belirtilen usullere uymayan veya makul süreyi aşan ücretsiz izin uygulamalarının işçiye haklı fesih imkanı verebileceğini kaydetti.

Çalışanların bu durumda ihbar, kıdem tazminatı ve iş güvencesi varsa işe iade talebinde bulunabileceklerini belirten Gümrükçüoğlu, yapılan testlerde pozitif olduğu tespit edilen, karantinaya alınan çalışanların veya tanı aşamasında olanların; yetkili kuruluş tarafından verilen istirahat raporu ile geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanabileceklerini ifade etti.

Gümrükçüoğlu, bu durumda işverenlerin aksi kararlaştırılmış olmadıkça ücret ödeme ve SGK prim günü bildirme yükümlülüğü bulunmadığını kaydetti.

Gümrükçüoğlu, "Buna karşılık temas nedeniyle risk taşıyan, hastalık belirtisi göstermediği için istirahat raporu verilmeksizin karantina altına alınan kimseler geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanamayacaklardır.

Bu kimseler açısından işveren koşullara göre ücretli izinli sayma, hak kazanılmış yıllık izinleri varsa izne çıkarma, telafi çalışması, evden çalışmaya geçme veya ücretsiz izin vb. uygulamalara başvurabilir" ifadelerini kullandı.