Kuraklık ekonomiyi toptan vuruyor
EKONOMİ Haberleri
Kuraklık sebebiyle barajlardaki su seviyesi yüzde 50 düşünce hidroelektrik santrallerinin elektrik üretimindeki payı yılın ilk 5 ayında yüzde 21,7'ye geriledi. İthalata bağlı doğalgaz santrallerinin payı da yüzde 22,7’den yüzde 27,3’e yükselince maliyetteki artış elektrik fiyatlarına olumsuz yansıdı.
Kuraklığın tarım sektörü ve dolayısıyla gıda üretim sistemleri üzerindeki tahribatının yanı sıra enerji sektörüne de olumsuz etkileri var. Bu etkiler, sektördeki üretimin düşmesi ve buna bağlı olarak fiyat artışlarında belirgin şekilde fark ediliyor. Türkiye'de geçen yılın son aylarında etkisini göstermeye başlayan kuraklık, elektrik üretiminde dengeleri tersine çevirdi, hidroelektrik santrallerinin düşük üretiminin yerini doğalgaz santralleri aldı. Geçen yıl üretilen 305 milyar kilovatsaat elektriğin yüzde 34,8'i kömür, yüzde 25,6'sı hidroelektrik, yüzde 22,7'si doğalgaz, yüzde 8,1'i rüzgâr ve yüzde 3,8'i de güneş enerjisinden sağlandı. Ancak kuraklık sebebiyle azalan yağış ve su miktarı, barajlardaki su seviyesini yüzde 50 azaltınca hidroelektrik santrallerinin payını yılın ilk 5 ayında yüzde 21,7'ye gerilemesine sebep oldu.
DOĞALGAZIN PAYI YÜKSELİYOR
Hidroelektrik santraller gerilerken, doğalgazın payı geçen seneki yüzde 22,7 seviyesinden yüzde 27,3 paya yükseldi. Doğalgazın ithalatla karşılanması sebebiyle maliyetteki bu artış elektrik fiyatlarına yansıdı. Çevre ve enerji uzmanları, kuraklığın insan hayatına en büyük etkilerinden birinin enerji maliyetleri olduğunu vurguluyor. BM Afet Riski Azaltma Ofisi raporuna göre 1988 yılından 2017'ye kadar kuraklıktan en az 1,5 milyar insan etkilendi, en az 124 milyar dolarlık ekonomik kayıp yaşandı. Raporda gerçek maliyetin belirtilen tahminlerden kat kat fazla olacağına da dikkat çekiliyor.
YÜZDE 77’Yİ BULAN FİYAT ARTIŞI
Piyasa takas fiyatı 2019'da bir megavatsaat için ortalama 260,3 lira olarak gerçekleşirken, bu rakam 2020'de 278,7 liraya çıktı. Ocak-mayıs döneminde elektrikte ortalama piyasa takas fiyatı ise bir megavatsaat için 314,3 lira olarak hesaplandı. Bir megavatsaat elektriğin ortalama piyasa takas fiyatı nisanda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 72,3 artışla 312 liraya, mayısta yüzde 77 artışla 360 liraya, haziranda yüzde 38 artışla 402 liraya yükseldi. Geçen yıl nisan ve mayıs ayında salgın nedeniyle elektrik talebinde düşüş görülmüştü. Temmuz ayının ilk haftasında ise ortalama piyasa takas fiyatı 571 lira olarak hesaplandı.
BİRKAÇ FAKTÖR FİYAT ARTIŞINI TETİKLEDİ
Danışmanlık şirketi APLUS Enerji'nin ortaklarından Volkan Yiğit, özellikle son 2 haftada elektrik fiyatlarında görülen artışı aynı anda yaşanan birkaç faktörün tetiklediğine dikkati çekerek, şöyle konuştu: Kuraklık nedeniyle hidroelektrik santrallerin üretimindeki düşüş, yaklaşık 4 bin megavat seviyesinde doğalgaz santrali kapasitesinin arızada olması, geçtiğimiz dönemde düşük fiyatlar nedeniyle kapatılan veya yurt dışına taşınan daha küçük kapasiteli gaz santralleri ki bunların kapasitesi de yaklaşık 2 bin megavat, yüksek kömür fiyatı ve tedarik problemleri nedeniyle ithal kömür santrallerinin bu döneme düşük stokla girmesi, yaklaşık 5 bin megavatlık linyit santrali kapasitesinin teknik kısıtlarla emre amade olamaması ve düşük rüzgâr üretimi, fiyatların artışında etkili oldu.
'da Takip Edin!
