5 katı mesafe yarı sürede bitti: Bolu ve Zigana farkı, liyakatin göstergesi

YAZAR: ZELİHA MANGIRCIOĞLU - Bolu Dağı Tüneli... Kışın geçit vermeyen, yolcuların korkulu rüyası Bolu Dağı’nı geçebilmek için hep düşünüldü ama ilk defa 80’li yılların ortalarında dillendirildi. Projelendirilmesi ve ihale edilmesi 1990 yılını buldu. 1990 yılında ihale edilen Bolu Dağı Geçişi Projesinin yapımını, İtalyan Astaldi tek başına yüklendi. Gümüşova-Gerede otoyolunun 30. kilometresindeki Kaynaşlı’dan başlayarak doğu yönünde Asarsuyu Vadisi boyunca ilerleyip Bolu Dağı’nı bir tünelle geçen ve Yumrukkaya mevkiinde sona eren proje için tünel kazma işi, 16 Nisan 1993 tarihinde başladı. 

SİSMİK ARAŞTIRMA YOK

Toplam 25,5 kilometre uzunluğundaki Bolu Dağı geçişinde toplam 4,6 kilometre uzunluğunda 4 viyadük, yaklaşık 900 metre uzunluğunda 3 köprü, yaklaşık 2 bin 900 metre uzunluğunda Bolu Tüneli yer alır. Şimdiye kadar 2 defa sel, 2 defa da depreme gören proje sismik araştırma yapılmadığını da gösterdi. 3 geliş 3 gidiş şeritli, çift tüp olarak inşa edilen Bolu Tüneli’nin Ankara yönüne doğru olan sağ tüpü 2 bin 788 metre, İstanbul yönüne doğru olan sol tüp ise 2 bin 954 metre uzunluğunda bulunuyor.

Keşif bedeli 570,5 milyon dolar olarak belirlenen proje tamamlandığında 900 milyon doları buldu. Proje bedelinin yüzde 35’ini oluşturan 290 milyon dolar, tünel için harcandı. 1990’da ihale edilen, 1993’te ilk kazma vurulan tünelin yapım işi, AK Parti hükûmeti döneminde hızlandırıldı ve açılışı da üstlenici Astaldi’nin ülkesi İtalya’nın Başbakanı Romano Prodi ve dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıldı. Açılışta Bayındırlık ve İskan Bakanı Faruk Özak, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın yanı sıra Astaldi’nin Yönetim Kurulu Başkanı Paulo Astaldi de yer aldı. 2022 yılında tünelden 12 milyon 355 bin 862 araç geçti.

6 YILDA TAMAMLANDI

Tarihî İpek Yolu’nun bir parçası olarak planlanan Zigana Geçidi, Avrupa’nın en uzun, dünyanın 3’üncü en uzun tüneli.  2032 metrelik rakımda, Doğu Karadeniz ile Orta Anadolu yaylaları arasındaki geçişte yer alır. Coğrafi yapısı sebebiyle yılın 5 ayı kapalı olan yol üzerinde yapılan, Gümüşhane’ye 60, Trabzon’a 120 kilometre uzaklıkta olan tünel, dünyanın en tehlikeli dağ geçitlerinden biri olarak kullanılan yeri 365 gün, 24 saat kullanılır hâle getirmek amacıyla inşa edildi.

İlk ihalesi 2014’te gerçekleştirildi, ardından mahkeme kararıyla iptal edildi, 2016’da yeniden ihale edildi, 7 Mart 2017’de temeli atıldı. 14 milyara, bugünkü kurla 719 milyon dolara mal oldu.  

İlgili Haberler

Zigana Tünelini kullanan vatandaş: Dağın çilesi bitti

Karaismailoğlu Zigana'yı örnek verdi: "Bir günde 50 kilometre tünel açıyoruz"

DÜNYAYI BAĞLIYOR

Çift tüp olarak 2x14,5 kilometre uzunluğu ile Doğu Karadeniz ile Kafkasları, Orta Doğu ve İran’ı bağlayan önemli bir güzergâh oluşturulmuş oldu. Tünel, ulaşımı hafif araçlar için 30, ağır tonajlılar için 60 dakika kısalttı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun verdiği bilgiye göre, zamandan 92 milyon lira, akaryakıttan 180 milyon lira olmak üzere yılda 272 milyon lira milletin cebinde kalacak, dünya Türkiye’ye bağlanacak. Bölgede Zigana ile birlikte 42 kilometrelik 33 tünel daha tamamlandı, geçit vermeyen dağlar 12 ay güvenli yolculuğa açıldı. Proje sayesinde 90 viraj ortadan kalktı. 

Oynat

İşte Zigana Dağı'nı aşmak için yapılan 3 tünelin hikayesi

Tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan ve asırlar boyunca hem insanlara hem de araçlara güçlükle geçit veren Gümüşhane’nin Torul ilçesi sınırlarındaki 2 bin 100 metre rakımlı Zigana Dağı'na yeni yapılan tünelle birlikte 30 yıl önceki 6 saatlik mesafe 40 dakikada alınacak.

50 KİLOMETREDEN 720 KİLOMETREYE

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Türkiye’de 50 kilometre olarak devraldıkları tünel uzunluğunu 720 kilometreye çıkardıklarını belirterek “Zigana, Demirkapı ve Maçka Karahava Tünellerini hizmete sunduk. Artık bir günde 50 kilometre uzunluğunda tünel açmaya başladık. Bu, Türkiye’nin eski ve yeni hâlini gösteren tablolarda biridir” ifadesini kullandı. 2003 öncesinde 50 kilometre olan tünel uzunluğunu yüzde 1340, yani 14 kat artırdıklarını söyleyen Karaismailoğlu, Maçka’dan Zigana’ya uzanan projede 3,9 kilometre uzunluğunda 5 adet tek tüp, 2,7’şer kilometre uzunluğunda 2 adet çift tüp olmak üzere toplam 9,4 kilometrelik 7 adet Maçka Karahava Tünellerini de hizmete sunduklarını dile getirdi. Karaismailoğlu, kara yollarına yapılan yatırımlarla 13 bin vatandaşın canının kurtarıldığını dile getirdi.