EYT'de ilk maaşlar bayrama yetişecek

CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ'UN HABERİ - Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenleme TBMM Genel Kurulunda görüşülerek dün jet hızıyla Cumhurbaşkanlığına sunuldu. Düzenleme ile prim gün sayısı ile çalışma ve sigortalılık süresini dolduran herkes yaşa takılmadan emekli olacak.

İlk etapta düzenlemeden 2,5 milyona yakın hak sahibinin yararlanacağı, 1-1,5 milyon kişinin hemen emeklilik başvurusunda bulunabileceği, toplam sayının ise 4 milyon 787 bin 297 kişi olduğu belirtiliyor. Bunların 1 milyon 661 bini SSK’lı, 88 bin 626’sı BAĞ-KUR’lu, 496 bin kişisi de emekli sandığına tabi çalışanlardan oluşuyor. 

HEM MAAŞ HEM İKRAMİYE

Ödemelerin ise ramazan ayı içerisinde yani nisan ayında yatması bekleniyor. İlk maaşlarını alacak hak sahiplerinin emekli aylıkları, başvuru tarihinden itibaren hesaplanıp bağlandığı tarihe kadar olan farkla birlikte hesaplara aktarılacak. Maaş ile birlikte Ramazan Bayramı’nda emekli ikramiyesi de ödenecek. Vatandaşa ödenecek bayram ikramiyesi tutarı 1.100 lira olurken, bağlanacak emekli aylıkları da 5 bin 500 liradan az olamayacak.
Düzenlemenin sadece 2023 yılında SGK’ya getireceği maliyetin 144,7 milyar lira olacağı, 49,7 milyar liralık kamu personeli yüküyle birlikte merkezî yönetim bütçesine maliyetinin toplam 194,4 milyar lira olacağı tahmin ediliyor.

BAKAN BİLGİN: BÜTÇE SORUNU YOK

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, bundan sonra sürecin nasıl işleyeceği hakkında bilgi verdi. Bilgin “Resmî Gazete’de yayımlandıktan sonra müracaat edilebilecek. Herhangi bir endişeye gerek yok. 24 yıllık EYT sorunu artık çözüldü. Kimse bir hak kaybına uğramayacak. İlk maaş, nisanda alınacak. Maaşlar, Resmî Gazete’de yayımlandıktan sonraki müracaatlara göre ilk ay başından itibaren hesaplanıyor. Vatandaşlarımız, e-Devlet üzerinden müracaat edebilirler. Bir sorunla karşılaşırlarsa da bizzat gidip müracaat edebilirler” dedi. EYT’nin bütçeye getireceği yükle ilgili de konuşan Bilgin “Onların hepsi planlandı, o konuda bir sorun yok” diye konuştu.

ESNAF İÇİN DE EYT TALEBİ

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili atılan adımlar kapsamında esnafın da emekli olmasının önünün açılmasını talep etti. Palandöken şunları kaydetti: Esnaf ve sanatkârların emeklilik şartlarının düzenlenmesi için prim gün sayısı eşitlenerek, norm birliği sağlanmalı. SSK’lılar 7 bin 200 günde emekli olurken esnafın 9 bin günde emekli olması Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırıdır. Bu durum esnafımız açısından büyük bir mağduriyet oluşturuyor.

EYT'DE ARANAN ŞARTLAR NELER?

EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup erkeklerde 25, kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar emekli olacak. Emekli olabilmek için işe başlama tarihine göre 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında değişen prim günü şartını da taşımak gerekir. Ayrıca prim günü eksiği olanlar, doğum ve askerlik borçlanmasıyla tamamlayabilecek. 

BAŞVURU NE ZAMAN?

EYT başvuruları, yasanın Resmî Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte başlayacak. EYT yasasındaki şartları karşılayanlardan SSK’lı olanlar, emeklilik için ilk olarak mevcut iş yerlerine emeklilik” gerekçesiyle işten ayrılma başvurusunda bulunacak. İşverenin işten ayrılış bildiriminin ardından, EYT’liler emeklilik için dilekçe ile başvurabilecek. Emekli Sandığı’na tabi olanlar da kurumuna başvuracak.

E-DEVLET'TEN NASIL BAŞVURU YAPABİLİRİM?

EYT şartlarını yerine getirenler, süre sınırı olmaksızın SGK veya e-Devlet’ten başvuru yapabilecek. SGK önlerinde yığılma olmaması için EYT’lilere, başvurularını e-Devlet üzerinden yapmaları çağrısında bulunuluyor. E-Devlet’ten başvuru ise şöyle yapılıyor:

1- e-Devlet sistemine giriş yaptıktan sonra arama butonuna “Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi” yazın ve “Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi” hizmetine tıklayın. 

2- Açılan sayfada “yeni başvuru” sekmesine tıklayın. 

3- Tahsis talep türü olarak “yaşlılık aylığını” seçin. 

4- Sigortalılık türünde de SSK kapsamında olanların ‘4A’, BAĞ-KUR kapsamına girenlerin ise ‘4B’ seçeneğini işaretlemesi gerekiyor. Seçim yaptıktan sonra “başvur” butonuna tıklayın. 

5- Yeni ekranda maaş ödemesinin yapılmasını istediğiniz bankayı ve banka şubesini seçin. 

6- Diğer iletişim bilgilerini de doldurun.

7- ‘Aylık alıyor mu?’ sorusunu da “evet” veya “hayır” olarak cevaplayın.

8- “İleri” butonuna ve “başvur” butonuna basın. Böylece, başvuru tamamlanacak.

ÇALIŞANLARIN İŞE GİRİŞ-ÇIKIŞ PROSEDÜRLERİ NEDİR?

> İşverenler, EYT kapsamındaki çalışanların işten çıkarma işlemlerinde normal emeklilik prosedürlerini takip edecek. Bu çerçevede, işten çıkarmada 8 numaralı kod kullanılacak. İşveren, emekli olan çalışanına hak ettiği kıdem tazminatını ödeyecek. Bu arada, EYT’lilerin kıdem tazminatına ilişkin Kredi Garanti Fonundan destek verilecek.

> EYT düzenlemesi, özel sektörde emekliliği hak eden çalışanların aynı iş yerinde emekli olduktan sonra da çalışabilmelerine imkân tanıyor. EYT kapsamında emekli olanların 30 gün içinde aynı iş yerinde çalışmaya başlamaları hâlinde, Sosyal Güvenlik Destek Primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutarın hazine tarafından karşılanması kararlaştırıldı. İş yerine verilecek bu destek, çalışan başına 500 lira 40 kuruş ile 3 bin 753 lira arasında değişiyor. 

ACI TESADÜF

EYT mağduriyeti, 17 Ağustos 1999 Gölcük depremi sonrasındaki düzenleme ile başladı. Gölcük depreminden 3 hafta sonra, 8 Eylül 1999’da yürürlüğe giren kanun ile getirilen emeklilikte yaş şartı, 6 Şubat’taki Kahramanmaraş depreminden 3 hafta sonra çıkan kanunla kaldırıldı. Yeni kanunla, 8 Eylül 1999 öncesinde çalışmaya başlayanların yaş şartına takılmaması sağlandı ve sorun 24 yıl sonra çözülmüş oldu. Hükümet, EYT için bütçe imkanlarının hazır olduğunu açıkladı. Oysa Bülent Ecevit’in Başbakan olduğu 57. hükümetin Ekonomiden Sorumlu Bakanı Recep Önal, IMF’den gelen yardım parasıyla maaşların ödendiğiniaçıklamış ve tepki üzerine “Ayın 15’inde işçi ve memur maaşlarını ödeyebilmek için deprem için toplanan paradan 500 bin dolar kullanmak zorunda kaldık. Bunu, ek vergilerle sağlayacağımız kaynakla yerine koyacağız” demişti. Şimdi ise hükümet, memur ve emekli maaşlarını 4 gün öne çekmekle kalmadı, çiftçiye ek ödeme yaptı, deprem mağdurlarına acil yardım ve kira desteği aktardı.

İlgili Haberler

EYT Meclis'ten geçti! 2 milyon 250 bin kişiye emeklilik yolu açıldı

Son dakika.... SGK'dan EYT'de maaş açıklaması: Yasal olarak mümkün değil