Tonlarca yiyecek çöpe gidiyor! Gıda ürünlerinde israf zam kadar büyük dert
Ekonomi Haberleri
Her yıl 7,7 milyon ton gıda çöpe giderken, marketlerin son kullanım tarihi geçmiş ürünleri çöpe döktüğüne dair şikâyet yağdığı belirlendi. Bazı Avrupa ülkelerinde ise son kullanım tarihine az kalan ürünler ücretsiz dağıtılıyor ya da düşük fiyatla satılıyor. Sektör temsilcileri de gıda fiyatlarının israfın önlenerek düşürülebileceğini vurguladı.
KAAN ZENGİNLİ'NİN HABERİ
Türkiye’de israf ciddi boyutlara ulaşmış durumda. Her gün taze meyve ve sebzelerin çöpe döküldüğünü görüyoruz. Marketler ise son kullanım tarihi geçmiş ürünleri veya çürümeye yüz tutmuş meyve sebzeleri çöplere döküyor. Sosyal medya ve şikâyet sitelerinde, bu konuyla ilgili yüzlerce şikâyet yer alıyor. Gıda fiyatlarının bu denli arttığı bu ortamda; bilinçli veya bilinçsiz olarak yapılan bu israflar dikkatleri çekiyor. Oysaki Avrupa’da son kullanım tarihine yakın ürünler tüketicilere ya ücretsiz ya da uygun fiyatla satılıyor. Örneğin Finlandiya’daki marketlerde son kullanım tarihine az kalan ürünler ücretsiz olarak raflarda yer alıyor. Aynı şekilde Almanya’nın bazı marketlerinde de uygun fiyatlı satışlar yapılıyor. Meyve ve sebze tarafında ise Türkiye’de bazı belediyeler pazarlardan topladıkları meyve ve sebzeleri gübre veya hayvan yemine dönüştürüyor.
İHTİYAÇ SAHİPLERİNE ULAŞTIRILMALI
Türkiye Ziraat Odaları Birliği İstanbul İl Koordinasyon Kurul Başkanı Ömer Demir konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Bu çöpe gideceğine ihtiyacı olan vatandaşlara dağıtılabilir. Marketlerin önündeki çöp konteynerlerinde birçok gıda maddesini görüyoruz. Hem meyve ve sebze hem de paketli ürünler çöpe gidiyor. Bu büyük bir israf. Bakanlıkla koordineli olarak çalışıp ürünlerin vatandaşlara uygun fiyatlı veya ücretsiz olarak dağıtımı sağlanabilir” dedi.
HEM ÜRETİCİYE HEM DE DOĞAYA FAYDA SAĞLIYOR
Topraktan Tabağa Tarımsal Kooperatif Kurucusu Ebru Baybara Demir, 13 şehir ve 52 belediyenin de destekçisi olduğu ‘Topraktan Toprağa Biyobozunur Atık Yönetimi’ projesini yürütüyor. Baybara Demir “Pazar yerinden toplanan meyve sebzeden çürüme yöntemiyle oluşturulan kompostun toprakta kullanımı, toprağın besin döngüsüne destek olan organik madde miktarını karşılıyor. Kompost ile toprağın bitkiyi beslemesini sağlayan mikroorganizmayı zenginleştirmiş oluyoruz. Böylece toprağın verimini ve su tutma kapasitesini artırıyoruz. Kompost kullanımı toprağa nem sağlıyor ve oluşturduğu gözenekler ile toprağa hava aldırıyor. Toprağın bitkiye besin sağlayan yararlı bakteri ve mantarlardan oluşan mikroorganizma miktarında artış oluyor. Toprağın onarılmasını, su tutma kapasitesini ve veriminin artmasını sağlıyor” dedi.
TÜRKİYE’DEN ÖRNEKLER
ADANA - YÜREĞİR: Adana Yüreğir Belediyesi ‘Biyobozunur Atık Projesi’ kapsamında 1 yıl içinde 4 bin ton kompost üretti. Belediye ekipleri ve gönüllüler tarafından pazarlardan toplanan organik atıklar ayrıştırılarak kompost üretim alanında gübreye dönüştürüldü. Böylece tarımsal verimin artırılmasına katkı sağlanırken, üreticiler desteklendi ve israfın önüne geçildi. Ayrıca bu kompostlar ile ‘Kuru Mama Üretim Tesisi’nde sokak hayvanları için mama üretildi. Belediye tarafından her yıl ortalama 4 bin tonluk atık meyve sebzenin komposta dönüştürülmesi hedefleniyor.
BURSA - KEMALPAŞA: Bursa’nın Kemalpaşa ilçesinde de benzer bir üretim yapılıyor. Pazar yerlerindeki meyve sebzeler çöpe değil, gübre yapılarak çiftçilere dağıtılıyor. Mustafakemalpaşa’da haftanın 3 günü semt pazarı kuruluyor. Pazar kalktıktan sonra meyve ve sebze atıkları toplanıyor. Pazar yerlerinden toplanan atıklar, kompost üretim merkezine getiriliyor. Bu kapsamda yılda 36 ton geri dönüşüm malzemesi ile 18 ton organik gübre elde ediliyor. Tesiste iki kompost makinesi bulunuyor. Makineler, sıfır atık projesi kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının desteği ile kuruldu.
YOZGAT - SORGUN: Yozgat’ın Sorgun ilçesinde evsel ve bitkisel atıklar çöpe gitmiyor. Sorgun Belediyesi tarafından Sıfır Atık Projesi doğrultusunda kurulan Kompost Üretim Tesisinde toplanan sebze, meyve ve bitkisel atıklar işlenerek gübre hâline dönüştürülüyor. Tesiste yıllık 400 ton organik gübre elde ediliyor. Bu gübreler başta park ve yeşil alanlarda kullanılırken, çiftçilerin de istifadesine sunuluyor. Tamamen organik olan gübre sayesinde çiftçiler ürünlerinden daha iyi verim alıyor.
İZMİR - MENEMEN: İzmir Menemen ilçesinde, belediye pazar yerlerinden çıkan organik sebze ve meyve atıklarını doğaya yeniden kazandırılması için komposta dönüştürülüp, gübre olarak çiftçilere dağıtılıyor. Menemen’de 6 günde 7 pazar kuruluyor. Koyundere ve Seyrek’te birer pazar yeri inşa ediliyor. Tüm pazarlardan toplanan kompostlar toprak iyileştiricisi olarak kullanılıyor.
DİYARBAKIR - KAYAPINAR: Diyarbakır Kayapınar Belediyesi de atık meyve ve sebzelerle ilgili çalışmalarına devam ediyor. Pazarlardan toplanan atık ürünler yeniden değerlendiriliyor. Tüketilebilecek olanlar, ihtiyaç sahibi vatandaşlara dağıtılıyor. Ayrıca belediyenin açtığı ofislerde kadınlar istihdam edilerek, ürünler turşu ve reçel gibi ürünlere çevriliyor. Atık tesisinde işlenen ürünler gübreye dönüşüyor.
'da Takip Edin!
