6 Şubat’ın enkazından yükselen adalet çığlıkları! 6 apartmanın 6 simge davasında son durum ne?

EDA NARİN'İN HABERİ - Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 65 saniye süren 6 Şubat depremlerinde 38 bin 901 bina yıkıldı. Enkaza dönen binaların altında yüz binlerce kişi kaldı. Depremlerde 53 bin 537 kişi hayatını kaybederken; 107 bin 213 kişi ise yaralı olarak kurtuldu.

Depremlerin üzerinden bugün 1 yıl geçti fakat hem acılar hem de enkazlardan yükselen adalet çığlıkları çok taze. On binlerce insanın ölümüne neden olan binalardaki yapısal eksiklikler halen tartışma konusu olduğu gibi birçoğu davaya dönüşmüş durumda.

Biz de büyük felaketin yıldönümünde okurlarımız için depremin 6 apartmanının simgeleşen 6 davasındaki son durumu inceledik.

RÖNESANS REZİDANS DAVASI

6 Şubat depremlerindeki yıkımdan en çok etkilenen şehirlerden biri Hatay. Antakya ilçesi Ekinci Mahallesi’nde ‘Cennetten bir köşe’ vaadiyle satılan 12 katlı Rönesans Rezidans ise 6 Şubat’ın gündem olan binalarından.

250 dairelik ve 296 kişiye mezar olan Rönesans Rezidans’ın müteahhidi Mehmet Yaşar Coşkun, 10 Şubat 2023’te İstanbul Havalimanı’nda yakalanarak tutuklandı.

Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı Deprem Soruşturma Bürosu tarafından başlatılan soruşturma geçtiğimiz günlerden tamamlandı ve Hatay 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nin iddianamesi kabul edildi.

22 YIL 6’ŞAR AY HAPİS CEZASI İSTENDİ

İddianamede tutuklu sanıklar rezidansın müteahhidi Mehmet Yaşar Coşkun, yapı denetim şirketinin yetkilileri Mehmet Haşim Eraslan ve Bülent Seküçoğlu ile kontrol elemanı Önder Artun, tutuksuz sanıklar yapı denetim şirketinin yetkililerinden A.K., inşaat teknikeri İ.D. ve şantiye şefi B.M. ile müteahhit Mehmet Yaşar Coşkun’un kardeşi ve rezidansın statik proje sorumlusu, şantiye şefi ve şirket ortağı firari Hüseyin Yalçın Coşkun hakkında, bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma suçundan 22 yıl 6’şar aya kadar hapis cezası istendi.

BİLİRKİŞİ RAPORUNDA KUSURLAR SIRALANDI

İddianamede dikkat çeken bir başka detay ise Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) tarafından hazırlanan bilirkişi raporu. Rönesans Rezidans’taki kusurlara yer verilen raporda, beton malzemelerin düşük kalitede olduğu ve beton parçalarının elle ufalandığı belirtildi. Kolon boyutlarının yetersiz olması da rapordaki kusurlar arasında sayıldı.

MÜTEAHHİT: ÇÖKMEDİ, YAN YATTI

İddianamede müteahhit Mehmet Yaşar Coşkun’un ifadelerinin de yer aldı. Kusurlu olduğunu reddeden Coşkun, “Rönesans Rezidans yan yattı, herhangi bir çökme olmadı. Böyle büyük bir depremde yan yatmasına rağmen bina dağılmadı, iskeleti sağlam kaldı. Bu, binanın sağlam yapıldığının göstergesi” dedi.

İSİAS OTEL DAVASI

6 Şubat depremlerinde saniyeler içinde yıkılan ve 35’i Kıbrıs Türkü 72 kişiye mezar olan Adıyaman İsias Otel davasının son duruşması 4 gün sürdü. 4 günün sonunda davada ara karar açıklandı.

Davada, Cumhuriyet Savcısı mütalaasını açıkladı. Mütalaada tutuklu sanıkların tutukluluk hallerinin devamı talep edilirken tutuksuz yargılanan sanıkların tutuklanma talebine olumsuz görüş belirtildi.

Duruşmaya, otel sahibi Ahmet Bozkurt’un savunması damga vurdu. Binanın yıkılmasında kendisinin değil depremin suçlu olduğunu söyleyen Bozkurt, suçlamaları reddetti.

Mahkeme heyeti, tutuklu yargılanan Ahmet Bozkurt, Mehmet Fatih Bozkurt, Efe Bozkurt, Halil Bağcı ve Erdem Yıldız’ın tutukluluklarının devamına; tutuksuz yargılanan Seda Bozkurt Zeren, Şule Bozkurt Özbek, Ulviye Bozkurt, Hasan Aslan, Mehmet Göncüoğlu’nun ise adli kontrol tedbiriyle tutuksuz yargılanmalarının devamına karar verdi. Davaya 26 Nisan 2024 Cuma günü saat 11.00’de devam edilecek.

22 YIL 6 AYA KADAR HAPİS İSTEMİ

Peki İsis Otel davasının iddianamesinde dikkat çeken detaylar neler? İddianamede, 5'i tutuklu 11 sanık 22 yıl 6 aya kadar hapis cezası istemiyle yargılanıyor.

YIKILMA NEDENLERİ BİLİRKİŞİ RAPORUNDA

İddianamede, Karadeniz Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan bilirkişi raporuna yer verildi.
Raporda, binanın taşıyıcı sistem elemanlarında eksiklikler tespit edildiği ve bu eksiklilerin binanın yıkılma nedenlerinden biri olabileceği belirtildi. Otele ait her iki yapı ruhsatı için de ilgili yönetmeliklere göre beton basınç dayanımlarının şartları sağlamadığına dikkat çekildi. Raporda, asli ve tali kusurlu isimler sıralandı.

EBRAR SİTESİ DAVASI

Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan ve bin 400 kişiye mezar olan 22 bloklu Ebrar Sitesi’nde yer alan Selam Apartmanı, Reyyan Apartmanı ve L Blok'ta 192 kişi hayatını kaybetti.

SELAM APARTMANI

Karadeniz Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan bilirkişi raporları, 3 binadaki kusurları ortaya koydu. Bilirkişi raporuna göre Selam Apartmanı’nın enkazından alınan iki adet karot numunesi üzerinde yapılan testlerde, binanın gerekli kriterleri sağlamadığı tespit edildi.

REYYAN APARTMANI

Reyyan Apartmanı’nda da durum farksız. Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin bilirkişi raporu, Reyyan Apartmanı'na ilişkin ‘kolon boyutları yetersizliği’, 'kolon donatı alanı yetersizliği' ve ‘kiriş boyutları yetersizliği’ olduğunu ortaya koydu.
Malzeme kalitesini de yetersiz bulan bilirkişiler, proje ile uygulama arasında farklılıklar olduğunu, çatı katındaki değişikliği kimin yaptığının tespit edilemediğini kaydetti. Bu nedenle raporda binayı yapan müteahhit ve diğer mühendisler asli kusurlu bulunurken, belediye görevlileri tali kusurlu kabul edildi.

L BLOK

Ebrar Sitesi’nde yıkılan apartmanlardan biri de L Blok. Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin bilirkişi raporu, L Blok için ise 7'nci katta ilk projeye ilave oluşturulan bir adet dubleks konut ve var olan iki adet dubleks konut için teras katı ile mesken içinden bağlantı oluşturmak amacıyla ilk mimari projeye göre döşemede farklı boşluklar açılmasına rağmen statik tadilat projesi bulunmadığını belirledi.
Bilirkişiler, binaya ilişkin ‘Yapı Kullanma İzin Belgesi’ni belediyedeki dosyada bulamadı ve statik hesap raporu yoktu.

EZGİ APARTMANI DAVASI

Kahramanmaraş'ta, depremde yıkılan ve 35 kişinin hayatını kaybettiği Ezgi Apartmanı ile ilgili yürütülen soruşturma kapsamında hazırlanan iddianamede kabul edildi. İddianamede 3 sanık hakkında 876 yıl 6'şar yıla kadar hapis cezası istendi.
Binanın yıkılmasıyla ilgili Cumhuriyet Başsavcılığı Deprem Suçları Soruşturma Bürosu tarafından başlatılan soruşturma devam ederken, ölenlerin yakınları, 6 yıl önce zemin katta bulunan pastanede yapılan tadilat sırasında kolon kesildiğini öne sürdü.
Bunun üzerine soruşturma savcısı tarafından görevlendirilen 3 kişilik bilirkişi tarafından yapılan incelemede 40 santimetre çapında kolonun kesildiği tespit edildi.

BİLİRKİŞİ RAPORUNDAN

Karadeniz Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda ise, statik proje müellifi, yapım sorumlusu müteahhit, fenni mesul, Kervan Pastanesi'nde yapılan izinsiz ve/veya projesiz tadilatlardan sorumlu kişiler asli kusurlu, belediyenin ilgili birimindeki yapı ruhsatlarında proje kontrollerinden sorumlu kişiler, belediyenin yapı kontrol birimi ve yapı kullanma izin belgesi düzenlenmeden önce binayı kontrol etmekle görevli kişiler tali kusurlu bulundu.

TADİLAT SIRASINDA TAŞIYICI UNSURLARA ZARAR VERİLMİŞ

27 sayfalık iddianamede şüpheliler hakkında istenen cezaların nedenleri de detaylı bir şekilde yer aldı. Binanın yıkılmasında asli kusurlu gösterilen Sami Kervancıoğlu, Mustafa Pekel ve Ertan Danacı’nın tadilat sırasında kolon dışında binanın diğer taşıyıcı unsurlarına da zarar verildiği belirtildi.

HACI ÖMER APARTMANI DAVASI

60’tan fazla insanın hayatını kaybettiği Hacı Ömer Apartmanı davasının son duruşmasında tek tutuklu sanık olan müteahhit Tevfik Tepebaşı tahliye edildi.

Dosyaya 5 Ocak’ta gelen bilirkişi raporunda pek çok eksiklik bulunduğu ve bu yüzden pek çok konuda değerlendirme yapılamadığı belirtilmesine rağmen sorumluların kusur tespiti yapıldı.

Bilirkişi raporunda ‘asli kusurlu’ bulunamazken Yapım Sorumlusu Müteahhit, Statik Proje Müellifi, Statik Fenni Mesul, Belediye Proje Kontrol Birimi ‘tali kusurlu’ olarak yer aldı.

BİNAYA AİT ZEMİN ETÜT RAPORU YOK!

Bilirkişi raporunda dava dosyasında binaya ait zemin etüt raporunun bulunmadığı, ancak binanın yapı tarihinde zemin etüt raporunun bulunma zorunluluğunun olmadığı notu da düşüldü.

Raporda, olay yeri inceleme raporlarında ‘herhangi bir ölçüm yapılmadığı ve temel boyutunun tespit edilemediği’ belirtildi.

SAİD BEY APARTMANI DAVASI

6 Şubat depremlerinde 44 kişinin ölümüne neden olan Said Bey Apartmanı ile ilgili dava 1 Aralık’ta başladı. Aralarında binanın müteahhidi Hasan Çam’ın da bulunduğu 4’ü tutuklu 5 sanık hakkında, ‘bilinçli taksirle ölüme ve yaralanmaya’ neden olma suçlamalarından 22,5 yıla kadar hapis cezası isteniyor.

Karadeniz Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan bilirkişi raporuna göre, müteahhit ile yapı denetim firmaları asli kusurlu; kamu görevlileri ve belediyedeki ilgili sorumlular tali kusurlu bulundu.