Mütefekkir Seyyid Ahmet Arvasi, 35. vefat yıl dönümünde yad ediliyor... Osmanlı ruhunu kristal vazo gibi taşıdı

MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ - Seyyid Ahmet Arvasi, Türkiye’nin fikir dünyasına yön veren bir mütefekkir, sosyolog, eğitimci ve usta yazardı… Düşüncelerini “Türk İslam Ülküsü” ismiyle ortaya koyan Arvasi, bundan tam 35 sene evvel soğuk bir yıl sonu sabahında aramızdan ayrıldı… 31 Aralık 1988 günü Erenköy’deki evinde Türkiye gazetesinde neşredilecek makalesi için daktilo başındayken vefat eden Arvasi’nin kaleme aldığı o metinler ise silinip gitmedi. Arvasi’nin son nefesine kadar yazdıkları, önce gazete sayfalarında sonra çeşitli kitaplar hâlinde okuyucularıyla buluştu…
Ahmet Arvasi, İslam’ı önceleyen milliyetçilik fikriyle benzeri birçok isimden ayrıldı. Osmanlıdan ilham alan dünya görüşüne sahip Arvasi’nin bu duruşu ise bazıları tarafından benimsenmedi ve kendisi yok sayılmak istedi. Buna rağmen eserleriyle büyük bir topluluğa tesir etti… 
Seyyid Ahmed Arvasi’yi vefat yıl dönümünde yazarlar ve talebeleri gazetemize anlattı…

İSLAM’IN EVRENSELLİĞİ TÜRK’ÜN ŞECAATİ

Prof. Dr. Osman Kemal Kayra, Arvasi’nin fikriyatını özetleyerek “Ahmet Arvasi Bey, İslam’ı temel değer alıp sosyal realitede Türklüğü kabul eden, İslam’ın insani ve toplumsal evrenselliğini benimseyip Türk’ün şecaatini İslam’la bağdaştıran biriydi” ifadelerini kullanıyor. Arvasi’nin Ehl-i sünnet inancını baş tacı eden biri olduğunu kaydeden Prof. Dr. Kayra sözlerine şöyle devam ediyor: Türk’ün neyi nasıl düşündüğünü, neyi niçin sevdiğini Batı’dan alınan dar kalıplarda görmeyen, Müslüman Türk gibi düşünen ve öyle yaşayan, Yahya Kemal’de buğulu bir hayal gibi terennüm edilen Osmanlı-Türk ruhunu kristal bir vazo gibi sarıp sarmalayan bir mütefekkirdi.

“İMAN ADAMI ANLAYIŞI VARDI”

Arvasi hakkında kitaplar kaleme alan yazar Hüdavendigâr Onur ise “S. Ahmet Arvasi, bir Türk aydını olarak Türk milliyetçiliğini partiler üstü hareket olarak görmekteydi. Milliyetçiliğin psikolojik olarak bir mensubiyet duygusu üzerine oturduğunu belirterek Peygamberimizin (O’na salat ve selam olsun), ‘Kişi kavmini sevmekle suçlanamaz’ hadisini örnek gösterirdi. Psikolojide sevmeyi, ‘yakınlık duymak veya yakınlık duygusu’ diye tarif etmenin mümkün olduğunu anlatan Arvasi’ye göre, bu insanın tabiatı gereğidir” ifadelerini kullanıyor. Onur, Arvasi’nin Türk milliyetçilerini her şeyden önce bir “iman adamı” olarak tabir ettiğini sözlerine ilave ediyor. 

“KİŞİLERİN RUHUNA DOKUNURDU”

Bozkurt Yaşar Öztürk de “Seyyid Ahmet Arvasi hem görev arkadaşım hem de manevi hocam oldu. Arvasi; munis, mütevazı ve kişilerin ruhuna dokunan bir insandı. Bu vesileyle büyük bir kesime tesir etti. Onun derslerine katılan aşırı uçtan kişiler bile girdikleri gibi çıkmıyorlardı” diyor. Arvasi’nin “Türk İslam sentezi” tabirine karşı çıkıp “Bu kimyevi bir şey mi ki sentezliyorsunuz! Bu, Türk İslam ülküsüdür” dediğini söyleyen Öztürk “Kendisi ‘Ben ırken Arap’ım, Hazreti Peygamber soyundanım ama bin senedir İslam’a hizmet eden bu millete hizmet etmekten şeref duyarım’ diye konuşurdu. Arvasi’nin tarifinde Türk milliyetçiliği, İslam’ın içindedir ve ırkçılık, asla milliyetçilik değildir” şeklinde konuşuyor. Öztürk, Seyyid Ahmet Arvasi’nin kendisine Müslüman diyen reformist kişilerle de mücadele ettiğini söylüyor.

“ÇAĞDAŞ” BİR GENÇLİK HAYALİ

Arvasi Hoca’nın son yüzyılın en büyük mütefekkirlerinden biri olduğunu söyleyen Dr. Semih Uşaklıoğlu da şunları kaydediyor: O kendi kültür ve medeniyetimizi tanıyıp Batı’yı Müslüman Türk gözüyle değerlendirme konusunda bize ufuk açmış bir fikir adamıdır. Türk gençleri, Arvasi Hoca’yı anladıkları ölçüde daha büyük işler yapacaklar, Türk İslam medeniyetinin meydan okuyuşunu tekrar dünyaya göstereceklerdir. Bizim için Arvasi Hoca’yı anlamak elzemdir. Çünkü kendisi belirli bir kalıpları öğretmemiştir. Arvasi, yüzde yüz Müslüman ve Türk olmakla beraber çağdaşlığı yani dünyaya meydan okuyacak bir teknolojik üstünlüğü ele geçirmemizi isterdi.