İstanbul'un beş asırlık resimleri Beyoğlu'nda Meşher'de
Kültür - Sanat Haberleri / HABER MERKEZİ
Tablolar, gravürler ve diğerleri… İstanbul’un beş asır boyunca yapılmış geniş çerçeveli ve panoramik resimleri, “Göz Alabildiğine İstanbul” sergisiyle şehrin merkezinde gün yüzüne çıkıyor.
MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ - İstanbul tarih boyunca sanatçıların en çok sevdiği yerlerden biri oldu... Batılı ressamlar ise Osmanlının fethedip payitaht yaptığı şehri, masalsı bir yer olarak görüp tuvallerine taşıdılar asırlarca… Kimileri hakikaten İstanbul’un mimari ve tabii güzelliklerini resmetti, kimileri ise kendi fantastik hayallerini… Bu arada geniş kadrajlı İstanbul eserlerinin sayısı da az değildi.
İşte o tasvirler arasından çıkan eşsiz bir antoloji bugünlerde Beyoğlu’ndaki Meşher’de teşhir ediliyor. Osmanlı kültürüne merakıyla tanınan iş adamı Ömer Koç’un yaklaşık 40 senelik koleksiyonundan derlenen“Göz Alabildiğine İstanbul: Beş Asırdan Manzaralar” adlı sergi, 15. asır ile 20. asır arasında yapılmış tabloları bir araya getiriyor. Aynı zamanda gravürler, nadir kitaplar ve şehre dair nesneler sanatseverlerle buluşuyor. Eserlerin bir kısmı ise ilk defa Türkiye’de sergileniyor.
FOTOĞRAF NİYETİNE
Sergideki resimlerin birçoğu kameranın olmadığı günlerde âdeta fotoğraf niyetine yapılmış realist eserler ve birçoğu panoramik veya geniş açılılar… Dünyanın en çok resmedilen şehirlerinden biri olan İstanbul’un bu resimleri, aynı noktalara odaklanmaları hasebiyle beş yüz sene içerisinde şehirde yaşanan değişimleri de görmemize imkân tanıyor. Sarayburnu, Haliç ve Galata ise başrolde!
Beyefendiler, yaşmaklı hanımlar, sarıklı ihtiyarlar, fesli çocuklar ve başka bir seyirde akan zaman… Yıllar evvel İstanbul ahalisinin nasıl yaşadığına dair sosyal tasvirler de Meşher’de görülebiliyor. Şehrin şimdi eser kalmayan “çok kültürlü iklimi” de resimlere yansıyor. Şairinin “Yedi tepe üstünde zaman bir gergef işler! Yedi renk, yedi sesten sayısız belirişler...” mısraları akla geliyor.
Elçilik sekreteri sıfatıyla İstanbul’da bulunan Philipp Franz von Gudenus’un 1741’de İsveç Elçiliği’nin çatısından yaptığı çizime ait gravür, Joseph Schranz’ın Karadeniz’den Marmara Denizi’ne Boğaz panoraması, İngiliz ressam Henry Aston Barker’ın 1799 yılında Galata Kulesi’nin tepesinden çizdiği eskizlere dayanarak oluşturduğu “İstanbul Panoraması” ve bilinen en eski 360 derecelik panoramik İstanbul fotoğraflarını çeken sanatçı olarak tarihe geçen James Robertson’ın Bayezid Kulesi’nden çektiği Mayıs 1854 tarihli fotoğrafın sanatçının imzasını taşıyan ithaflı albümünü de sergide görmek mümkün.
İSTİHBARİ İŞLER!
Ancak eşsiz güzelliklerin yer aldığı Osmanlı tasvirlerinin tamamının arkasında bir ressamın merakı yatmıyor. Sanat maksadıyla olduğu gibi politik ve istihbari hedeflerle yapılmış detaylı İstanbul resimleri de var. Elbette bunları ayırmak kolay değil. Fakat iki kıtalı şehrin her manada Batılıların arzuladığı bir yer olduğu, bir hakikat...
ŞEHRİN HER YERİNDEN MANZARALAR
Yüzden fazla eser ve nesnenin yer aldığı serginin küratörlüğünü Şeyda Çetin ve Ebru Esra Satıcı üstleniyor. İki küratör, sergide yer alacak antolojiyi seçerken İstanbul’un farklı semtlerinden manzaralar olmasına dikkat ettiklerini söylüyorlar. Küratörler “Ön plana çıkan tema ve hikâyeler birbirinden keskin sınırlarla ayrılmıyor, aksine birbirlerini besleyip tamamlıyorlar. Eserleri dönem ve tekniklerine göre değerlendirmek yerine aralarında kurdukları ilişkileri ortaya çıkarmanın, bu çok katmanlı şehri anlama çabasına katkı sunacağına inanıyoruz” diyorlar.
'da Takip Edin!
