Süper mikroplar hayatı tehdit ediyor: Antibiyotik direnci öldürüyor
Sağlık Haberleri / HABER MERKEZİ
Grip ve nezle mevsimi geldi, antibiyotik talebi patladı. Uzmanlar, gereksiz ve bilinçsiz antibiyotik kullanımı sonucu direnç kazanan mikropların, eldeki antibiyotikleri etkisiz hâle getirdiğini, basit enfeksiyonlarda bile tedaviyi zorlaştırdığını belirtiyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK'IN HABERİ - Okulların açılması ve grip mevsiminin başlaması sebebiyle üst solunum yolu hastalıklarında artış yaşanıyor. Gripte nezlede gereksiz antibiyotik kullanılmaması için uyarıda bulunan uzmanlar "Yanlış kullanılan her antibiyotik, bakterilerin direnç kazanmasına sahip oluyor. Son yıllarda büyük bir problem hâline gelen antibiyotik direnci yüzünden çok yakında basit enfeksiyonlar bile tedavi edilemeyecek duruma gelecek. Antibiyotik direncine bağlı ölümler artabilir" şeklindeki sözleriyle yaklaşan büyük tehlikeye dikkat çekiyor.
15 DAKİKADA 1 KİŞİ HAYATINI KAYBEDİYOR
Antibiyotik direncinin bütün dünya için tehdit olduğunu söyleyen Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Tuğhan Utku, 2023 yılında dünyada 700 bin kişinin antibiyotik direncine bağlı enfeksiyonlardan hayatını kaybettiğini belirterek “Bu rakamın 2050 yılında yılda 10 milyon kişiye yükseleceği öngörülüyor. Amerikan Bulaşıcı Hastalıklar Dairesi CDC’ye göre her 15 dakikada bir kişi antibiyotik direncine bağlı olarak hayatını kaybediyor” dedi.
“BENDE OLMAZ” DEMEYİN
Antibiyotik direncinin sadece hasta kişilerde olmadığını belirten Prof. Dr. Utku, antibiyotik direncinin gizli bir tehlike olduğuna işaret ederek şu ifadeleri kullandı: "Hiçbir sağlık problemi olmayan kişiler bakterilere karşı dirençle yaşamak zorunda kalıyor. Hasta olmadıktan ve antibiyotik almadıktan sonra bu kişilerde antibiyotik direnci olduğu anlaşılmıyor. Aklımıza şu da gelebilir: Hasta, bir antibiyotiğe direnç geliştirirse başka bir antibiyotik kullanırız. Ancak son 20-30 yıla baktığımızda çok az yeni antibiyotik geliştirilmiş. Buna karşın antibiyotik direnci katlanarak artmış. Bu durum, enfeksiyon geçirirseniz tedavi edecek antibiyotik bulamayacağınız anlamına geliyor.
Bu durumu biz yoğun bakımlarda kritik hasta grubunda çok sık görmeye başladık. Kritik hastalar genelde 5-6 tane çok beter bakteri grubuyla karşılaşıyor ve onları doğrudan tedavi edecek silahımız olmuyor. Özellikle sepsis vakalarında yoğun bakımda 5 hastadan biri antibiyotik direncine bağlı olarak kaybediliyor."
ANTİBİYOTİK DİRENCİ BULAŞICI
Bilinçsiz antibiyotik kullanmanın sadece kişiyi ilgilendiren bir durum olmadığını söyleyen Prof. Dr. Utku "Siz hiç hastalanmasanız, hiç antibiyotik kullanmasanız bile, herhangi bir ameliyat, diş çekimi, üst solunum yolu enfeksiyonunda sizin için kullanılabilecek antibiyotiğe direnç geliştirmiş bir mikropla karşılaştığınızda tedavi olamazsınız. Çünkü o mikrop, kullanılabilecek her antibiyotiğe rağmen hayatta kalmayı öğrenmiştir" dedi.
"Siz eşinizden, dostunuzdan, bulunduğunuz ortamdan, yediğinizden içtiğinizden temas ettiğiniz bir sürü şeyden mikrop alabilirsiniz" diyen Utku, "O mikrop size direnç geniyle gelir. A bakterisi size dirençle geldiyse sizin de artık dirençli bakteriniz var demektir. Hasta etmese bile sizde antibiyotik direnci gelişebiliyor. Bu açıdan antibiyotik direnci ile savaşmak kişisel değil, toplumsal ve tüm dünyayı ilgilendiren bir problemdir" diye açıkladı.
NEDEN DİRENÇ GELİŞİYOR?
Bakterilerin çok akıllı olduğunu anlatan Prof. Dr. Utku "Bakterilerin farklı direnç geliştirme mekanizmaları var ama bunu tetikleyen en önemli şey uygunsuz antibiyotik kullanımı. Eğer siz gerçekten hekim kontrolü ile reçeteli, gerekçelendirilmiş nedenle bir antibiyotik kullanmazsanız, kafanıza göre antibiyotik kullanırsanız ya da çok sık antibiyotik kullanırsanız, antibiyotiği tam bitirmeden ‘ben iyileştim diyerek’ keserseniz; biraz başınız ağrıdığında antibiyotik alırsanız antibiyotik direnci gelişmeye başlar. Elimizdeki silahları böyle kullanmaya başladığımızda elimizde savaşa girecek silah kalmıyor" dedi.
NESİLDEN NESİLE AKTARILIYOR
Antibiyotik direncinin sadece bugünü değil, çocuklarımızı ve torunlarımızı da etkileyen bir durum olduğunu ifade eden Prof. Dr. Utku “Antimikrobiyal direnç nesilden nesile aktarılır. Çünkü bakteriler yok olmadıkları için direnci gelecek nesillere taşırlar” dedi.
'da Takip Edin!
