Hidrojenli mi elektrikli mi? Otomotiv dünyasında rekabet kızışıyor

KAAN ZENGİNLİ'NİN HABERİ - Dünyadaki elektrikli araç sayısı 27 milyona ulaştı. Ülkemizde de yerli otomobil Togg’un ve Çinli markaların rüzgârıyla 55 bine dayandı. Artan bu popülariteye rağmen pil üretimi için gerekli olan lityum, nikel ve kobalt gibi madenlerdeki üretim sıkıntısı tedarik zincirinde sıkıntılar oluşturuyor. Ayrıca elektrikli otomobillerin uzun şarj süreleri ve menzil problemleri kullanıcıları henüz tatmin etmiyor. Fosil yakıtlı araçlardaki rahatlığın yakalanabilmesi için en iyi ihtimal 5 ila 7 yıllık bir sürecin olduğu ifade ediliyor. Bunu gören dünya otomotiv devleri alternatif yakıt türü olan hidrojenli araçlara yönelmeye başladı. Ülkeler bazında bakıldığında ise Japonya’da hükûmet 2030 yılına kadar yollarda 800 bin hidrojen yakıtlı aracın olmasını hedeflerken, Çin’de 2035 yılına kadar 1 milyon araca ulaşmak istiyor. Aynı şekilde Avrupalı ülkeler de daha çevreci ve maliyeti düşük olan hidrojen yakıtlı araçların teşviki konusunda çalışmalar yapıyor. 

MARKALAR YATIRIM YAPIYOR

Hyundai, Tüketici Elektroniği Fuarı-CES 2024’te hidrojenle ilgili vizyonunu açıkladı. Markanın gelecek planları arasında hidrojenli araçların erişilebilirliğini artırmak, modüler hidrojen araç planları yapmak ve yazılım alanında yatırımları artırmak yer alıyor. Güney Koreli marka daha önce de hidrojenli aracı Nexo’yu tanıtmıştı. Bünyesinde Alfa Romeo, Fiat, Citroën, DS Automobiles, Jeep, Maserati, Opel ve Peugeot markalarını bulunduran Stellantis, gerçekleştirdiği ortaklıklar ile hidrojen yakıtlı mobilite üzerine çalışmalarını sürdürüyor. Bu kapsamda Forvia, Michelin ve Stellantis’in eşit oranda ortak olduğu girişim Symbio şirketi ilk fabrika yatırımını gerçekleştirdi. Yıllık 50 bin adet yakıt hücresi (hidrojen kaynaklı motor) üretim kapasitesiyle faaliyete geçmeye hazırlanan SymphonHy, ilk etapta ticari araçlarında bu üniteleri test edecek.

1.000 KM YAPMAYI BAŞARDI

Öte yandan Japon Toyota hidrojen yakıt hücreli aracı yeni Mirai ile tek depoyla 1.000 kilometrenin üzerinde yol katederek dünya rekoru kırmayı başardı. Markanın 2024-2025 yılı vizyonunda alternatif yakıtlı otomobilleri artırma planı yer alıyor. Alman üretici BMW de hidrojen yakıtlı BMW iX araçları üzerinde çalışmalar gerçekleştiriyor.

ARAÇLAR İLE BİRLİKTE İSTASYONLAR ARTACAK

Türkiye’de hidrojen ve istasyon yatırımları da yapılmaya başladı. Bunun en büyük adımını EnerjiSA attı. Şirketi Marmara’da bir hidrojen vadisi kurdu. Yıllık 500 bin ton üretim yapabilecek. Bosch Türkiye CEO’su Daniel Korioth Türkiye’de hidrojen tesisi alanında yeni bir yatırım yapabileceklerini açıklamıştı. Hidrojen yakıtlı araçların Türkiye yollarına girmesi ile birlikte istasyon yatırımlarının da artması bekleniyor. Hidrojen yakıtlı araçların Türkiye yollarına 2025 yılında çıkması bekleniyor.

HİDROJEN İLE 5 DAKİKADA DOLUM

Elektrikli araçlar ihtiyaç duyduğu enerjiyi bir şebekeye bağlanarak şarj edilen pillerden alıyor. Hidrojen yakıtlı araçlar ise pil bataryasındaki kimyasal reaksiyonlarla kendi elektriğini kendisi üretiyor. Bu elektrik daha sonra motora aktarılarak hareket sağlanıyor ve egzoz gazı olarak açığa sadece su buharı çıkıyor. Hidrojen pili yakıtlı araçlar özel istasyonlarda dolduruluyor. Hidrojenli araçların avantajı depolarının herhangi bir benzinli ya da dizel araç gibi kısa sürede doldurulabilmesi… Örneğin elektrikli otomobillerde tam dolum süresi, hızlı şarj ile bile 1-1,5 saati bulurken, hidrojenli araçlarda tam dolum 5 dakikada gerçekleşiyor. Aynı şekilde ortalama bir elektrikli otomobil 1.5 saat sonunda ortalama 350 km yol gidebilirken, hidrojenli araç 5 dakika dolum ile 500 km yol katedebiliyor. 

İLK YERLİ OTOBÜS 2025 YILINDA YOLDA

TEMSA, Avrupa’nın en önemli hidrojenli araç üreticilerinden CaetanoBus ile ortak bir Ar-Ge projesini hayata geçirdi. Yapılan anlaşma uyarınca geliştirilecek hidrojenli otobüs, 1.000 kilometreye kadar menzil seçeneği sunacak. Üretilecek hidrojen yakıtlı şehirlerarası otobüsün ilk prototipinin 2024 yılında tamamlanması ve otobüsün 2025 yılında seri üretime geçmesi hedefleniyor.