Yapay zekâ Selimiye’nin geleceğini resmetti! Kubbe tartışmaları alevlendi

Selimiye Camii’nin kubbesinde yürütülen restorasyon tartışmaları sosyal medyaya da taşındı. Proje hayata geçerse kubbenin nasıl görünebileceğini göstermek amacıyla yapay zekâ ile oluşturulan görsel gündem oldu. Bu paylaşım, “orijinale dönüş mü, tarihi dokuya müdahale mi?” tartışmasını daha da alevlendirdi.
Osmanlı mimarisinin başyapıtı ve Mimar Sinan’ın “ustalık eseri” olarak kabul edilen Selimiye Camii’nde yürütülen yeni restorasyon projesi, sanat dünyasında büyük tartışmalara neden oldu. Ana kubbede orijinal olduğu düşünülen 16. yüzyıl hat ve süslemelerin yeniden uygulanmasını öngören proje kapsamında numune kazılarının başladığı öğrenildi.
Yeni desenlerin hayata geçirileceği çalışmalar çerçevesinde, kubbede 18. veya 19. yüzyıla ait olduğu tahmin edilen süsleme katmanlarının kaldırılmasına başlandı. Ancak bu katmanların tamamen temizlenip temizlenmeyeceği henüz netlik kazanmadı. Tartışmalar, mevcut nakış ve hatların korunması mı yoksa orijinal tasarıma dönüş mü yapılması gerektiği noktasında yoğunlaşıyor.
SANAT DÜNYASI İKİYE BÖLÜNDÜ
Sanatçılar ve akademisyenler, Selimiye’nin ana kubbesine yapılacak müdahale konusunda ikiye ayrılmış durumda. Bir kesim, 16. yüzyıla ait olduğu düşünülen orjinal hat ve süslemelerin yeniden canlandırılmasını savunurken; diğer kesim ise bunun “rekonstrüksiyonla tarihin silinmesi” anlamına geleceğini ileri sürüyor.
SANATÇILARDAN KARŞI BİLDİRİ
Yeni projede mevcut hat ve nakışların kapatılacağı yönündeki iddialar üzerine çok sayıda sanatçı ve akademisyen ortak bir bildiri yayımlayarak tepki gösterdi. Bildiride, Osmanlı hattatı Hasan Çelebi’nin Karahisari ekolüyle yazdığı hatların korunması gerektiği vurgulandı.
YAPAY ZEKÂ İLE MUHTEMEL GÖRÜNÜM CANLANDIRILDI
Tartışmalar devam ederken sosyal medyada Ömer Yılmaz adlı kullanıcı, “proje hayata geçerse kubbe nasıl görünebilir?” sorusuna cevap aramak amacıyla yapay zekâ destekli görsel paylaştı. Bu görseller, yalnızca muhtemel bir görünümü yansıtmak için hazırlandı ancak tartışmaları daha da alevlendirdi.
Selimiye Camii’nin kubbesindeki çalışmalar önümüzdeki dönemde hız kazanacak. Ancak uzmanlara göre bu süreç, yalnızca bir restorasyon değil, aynı zamanda “tarihi dokuya sadakat” ile “orijinal estetiğe dönüş” arasındaki en büyük kültürel tartışmalardan birine dönüşmüş durumda.