Türkiye Kliniği - Bipolar bozukluk sosyal birey olmaya engel değil
Türkiye Cumartesi Haberleri
Tekirdağ’dan okurumuz Ali Kaya’nın bipolar bozukluk şikâyetini doktorlarımıza sorduk. Uzman Doktor Havva Afşaroğlu cevapladı.
Psikiyatr ve psikologlarımız sorularınızı bekliyor
doktorum@tg.com.tr
Eski adıyla ‘manik depresif hastalık’ olarak da bilinen bipolar bozukluk ülkemizde 2 milyondan fazla kişiyi etkileyen, taşkınlık (manik) ve çökkünlük (depresif) atakları ile seyreden ve ataklar arasında normal ruh halinin yaşandığı bir psikiyatrik hastalıktır. Bu hastalık yatışma ve alevlenmelerle seyreder, ataklar arasında kişi tamamen normale döner ya da günlük hayatı kısmen etkileyen kalıntı belirtiler olabilir.
Taşkınlık (manik) dönemi, duygu durumun çok yükseldiği, kişinin kendini aşırı coşkulu, mutlu ya da sinirli hissettiği dönemdir. Bu dönemde kişide kendini aşırı enerjik hissetme, uyku gereksiniminde azalma, çok konuşma, düşüncelerde hızlanma, büyüklük düşünceleri, sonuçları düşünülmeden heyecanlı veya riskli faaliyetlerde bulunma (fazla para harcama) gibi belirtiler görülür. Depresif dönemde ise kişide mutsuzluk, karamsarlık, umutsuzluk, suçluluk duyguları, özgüvende azalma, eskiden zevk aldığı şeylerden zevk almama, enerji düşüklüğü, uyku ve iştahta değişiklikler, intihar düşünceleri gibi belirtiler görülmektedir. Atak dönemleri günlük hayat akışındaki iniş-çıkışlardan farklı olarak daha yoğun ve uzun süreli yaşanır ve iş, okul, sosyal hayatına olumsuz etkileri olur. Hastalık seyrinde mevsimsellik sıklıkla görülür, ilkbahar-yaz aylarında manik dönem, sonbahar-kış aylarında depresif dönem yaşanmaktadır.
BİPOLAR BOZUKLUK NE DEĞİLDİR?
Bipolar bozukluk çoğunlukla kişinin çalışmasına, sosyal ilişki kurmasına, evlenmesine, çocuk sahibi olmasına engel olan bir hastalık değildir. Hastalığın seyrine göre daha küçük bir grup hastada ataklar sık yaşanıp hayatının birçok alanını olumsuz etkilerken, etkin tedavilerin de katkısıyla çoğunlukla uzun süreli (yıllar sürebilen) ataksız ve normal ruh halinde, işlevselliğin daha iyi olduğu dönemler görülür.
Uzman Doktor Havva AFŞAROĞLU
BİPOLAR BOZUKLUK NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Bipolar bozukluğun standart bir tedavisi yoktur. Tedavi sürecinde doktor, hasta ve hasta yakınının olabildiğince iş birliği içinde olması ve hastalıkla ilgili bilgilendirilme yapılması önemlidir. Kişiye iyi bir psikiyatrik değerlendirme yapılmalı ve yaşadığı atak türüne, şiddetine, atak sıklığına, yaşına, cinsiyetine göre etkin tedavi planlanmalıdır. İlaç tedavisi oldukça önemlidir ancak tedavinin daha etkin olması için psikoterapi ve psiko-sosyal hayat müdahaleleri eklenmelidir. İlaçlar sadece atak dönemini yatıştırmak için değil ara dönemlerde de yeni atak geçirmeyi önlemede oldukça etkindir bu açıdan koruyucu tedavi planlanmalıdır. Bu açıdan duygu durum dengeleyici ilaçlar ilk sırada kullanılır, belirtilerine göre antipsikotik veya antidepresan ilaçlar eklenebilir.
BİPOLAR BOZUKLUĞU OLAN KİŞİLER NELERE DİKKAT EDEBİLİR?
Günlük hayatta dikkat edilecek müdahaleler hastalık seyrini olumu etkiler. Bunlar eğer mümkünse yakınları ile hastalığını paylaşma, olabildiğince düzenli uyku ve beslenme, evde ve işte stresten uzak kalma, uyuşturucu ve alkolden uzak durma, düzenli egzersiz yapmaktır. Özellikle mevsim geçişlerinde uyumama isteği, aşırı konuşma, kolay heyecanlanma, hızlı karar verme, düşüncelerin hızlanması, etrafı rahatsız edebilecek davranışlarda bulunma, çok para harcama gibi atak için uyarıcı belirtilere yönelik farkındalığın olması hızlı tedavi için önemlidir.
'da Takip Edin!
