Dev kumulun gizemi çözüldü! Geçmişi binlerce yıl öncesine dayanıyor

Dünyanın en büyük ve en karmaşık kumul türlerinden birinin yaşı ilk kez hesaplandı. Yıldız kumulları veya piramit kumulları, adını kendine özgü şekillerinden alıyor ve yüzlerce metre yüksekliğe ulaşıyor. 

13 BİN YIL ÖNCE OLUŞMUŞ 

Afrika, Asya ve Kuzey Amerika'nın yanı sıra Mars'ta da bulunuan kumul türlerinin uzmanlar daha önce ne zaman oluştuklarına dair bir tarih verememişti. Artık bilim insanları Fas'ta Lala Lallia adlı kumulun 13.000 yıl önce oluştuğunu keşfetti.

ZIT RÜZGARLAR OLUŞTURUYOR

Yıldız kumulları, yön değiştiren zıt rüzgarlar tarafından oluşturulur. Araştırmayı Birkbeck Üniversitesi'nden Prof Charles Bristow ile birlikte yayınlayan Aberystwyth Üniversitesi'nden Prof Geoff Duller, yaşlarını anlamanın bilim adamlarının bu rüzgarları anlamalarına ve o dönemin iklimini çözmelerine yardımcı olduğunu söylüyor.

8 BİN YIL ÖNCE BÜYÜMESİ DURDU

Lala Lallia Fas'ın güneydoğusundaki Erg Chebbi kum denizinde yer almakta. Yayılma kolları ile birlikte 100 m yüksekliğinde ve 700 m genişliğinde. İlk oluşumundan sonra yaklaşık 8.000 yıl boyunca büyümesi durdu ve ardından son birkaç bin yılda hızla genişledi.

ÖZEL BİR TEKNİK KULLANILDI

Bilim insanları yıldız kumulunun yaşını hesaplamak için "lüminesans" tarihleme adı verilen bir teknik kullandı. Yöntem, kum tanelerinin en son ne zaman gün ışığına maruz kaldığını hesaplıyor. Fas'tan karanlıkta kum örnekleri alındı ​​ve eski moda bir fotoğraf atölyesine benzer loş kırmızı ışık koşullarında bir laboratuvarda analiz edildi.

"IŞIK NE KADAR PARLAKSA O KADAR YAŞLIDIR"

Araştırmacılardan Prof. Geoff Duller, kumulun yaşının hesaplanmasına ilişkin "Karanlık laboratuvarımızda bu kum tanelerinden ışık görüyoruz. Işık ne kadar parlaksa tortu taneleri o kadar yaşlıdır ve daha uzun süredir (kuma) gömülmüştür" ifadelerini kullandı.