Opr. Dr. Nihal Çakır

Günümüzde insan-makine-çevre ilişkileri incelendiğinde, mevcut ortamda gerekli düzenlemeler yapılarak insanların sağlıklı ve üretken şekilde çalışmalarını sağlamak önem kazanmıştır. Çalışma ortamında yapılabilecek basit ayarlamalar kişinin rahatını ve verimliliğini büyük ölçüde artırabilir. Bazı durumlarda çalışma konforunu artıran yardımcı elemanlardan yararlanmada fayda sağlayabilir. (Ayarlanabilir koltuk ve masa tasarımları, koltukta sırt ve kol destekleri, ayak destekleri vb...)

Amerikan Pediatri Akademisi, bebeğin ilk 4-6 ayı için sadece anne sütü vermeyi önermektedir. Ayrıca diyete katı gıdaların 4 aydan daha önce eklenmeye başlanmamasını, tercihen 6. ayda başlanmasını önermektedir.

Hamilelikte gelişme geriliği olarak tanımlanan büyüme kısıtlılığı, bebeğin doğum ağırlığının %10 persentilin altında olmasıdır. Görülme sıklığı, araştırılan popülasyon özelliğine göre değişmekte olup, gelişmiş ülkelerde %4-8, gelişmekte olan ülkelerde %6-30 arasındadır.

Türkiye'de her yüz kadından 27.5'i sağlık kurumu dışında doğum yapıyor. Bu oran kırsal kesimde %40.3 iken, kentlerde %19.3 oranında. Aynı şekilde doğuda %55.6 iken, batıda %13.4 oranındadır. Eğitim konusunda ise oranlar arasındaki fark çok büyük; ilkokul altı eğitimlilerde %55.5'e çıkarken, ilkokul üstü eğitimlilerde bu oran %3.8'de kalıyor.

Korunma olmamasına rağmen bir yıl içinde hamileliğin görülmediği vakalarda, çiftlerin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir. Yapılan inceleme sonucunda çiftlerin % 85-90'ında muhtemel sebep tespit edilebilmektedir. Çocuğu olmayan çiftlerin % 30'unda sebep erkek faktörü, % 40-50'sinde bayan faktörü söz konusudur. Geri kalan kısımda da her iki faktör birlikte sebep olabilir.

Deri temel olarak iki sebep ile yaşlanır: 1- Foto yaşlanma 2-Kronolojik yaşlanma Hormonal yaşlanmanın (östrojen yetmezliğine bağlı ) da üçüncü bir neden olduğu iddia edilmektedir.

Hamile olan bayanlar, olmayanlara göre %15 oranında fazla kilokaloriye ihtiyaç duyarlar. Bu fazlalık miktarı, hastanın kilosu ve aktivitesine bağlı olarak 300 ile 500 kcal arasında değişir. Birçok mineral ve vitaminin günlük diyetle alınması gereken miktarları hamilelikte artmıştır. Demir hariç, bu besin ihtiyaçlarının tümü iyi dengelenmiş bir diyetle karşılanabilir. Artmış demir ihtiyacı hem bebek hem de anne kan hacmindeki artış içindir.

Günümüzde bugün tıbbın bebek beslenmesinin ilk 6 ayında önerdiği gıda tartışmasız anne sütüdür. Duygusal bağın kurulmasında çok önemli yer tutmasının yanında anne sütü bebek için en mükemmel besindir. Doğumdan kısa bir süre sonra, mümkünse bir saat içinde emzirmeye başlanmalıdır.

Hamilelik, bayana genel sağlığını değerlendirmesi açısından büyük fırsat sağlar. Rutin laboratuvar testlerinin amacı daha önceden bilinmeyen durumun ortaya çıkarılmasıdır. Hamilelik bütün sistemlerde değişikliğe neden olur ve rutin laboratuvar testleri, hamilelik için normal kabul edilenin dışındaki değişimleri tespite yarar.

Bir anne olarak endişelenmeniz çok doğal fakat boşuna telaşa kapılıyorsunuz. Genç kızların büyük bir kısmının âdetleri genellikle ilk 2-3 yıl düzensiz olabilmektedir. Genellikle 16 yaşına kadar âdetleri düzene girer. Bu ilk yıllardaki adet düzensizliğinin sebebi yumurtalık fonksiyonlarının henüz düzenli olmamasından kaynaklanmaktadır.

Hamilelikte, birçok sistemde olduğu gibi toplar damar duvarlarında da değişiklik (gevşeme) meydana gelmekte, bu da varis ile örümcek ağlarının oluşmasına neden olmaktadır. Ayrıca ana toplar damarlara büyüyen rahimin bası yapması sonucu bacaklardaki toplar damarlarda göllenme ve neticesinde bacaklarda şişkinlik, ağırlık ve yorgunluk hissi oluşmaktadır.

Tüplerin açıklığını ve görevlerini yerine getirme yeteneğine sahip olup olmadığını anlamak için histerosalpingografi (ilaçlı rahim filmi) en sık başvurulan yöntemdir. Çekilen rahim filminde tüplerin kapalı olduğu tespit edilirse veya şüpheli görüntü elde edilirse kesin teşhis için daha ileri tetkiklere başvurmak gerekir. Bu durumda en sık tercih edilen laparoskopidir.

Gebe bir kadında hepatit B (HBV) enfeksiyonu, annede şiddetli geçebilir. Enfekte olan yeni doğanda %70-90 kronik taşıyıcı olmak riskine ve taşıyıcıların en az %25 HBV'ye bağlı kronik aktif hepatit, karaciğer sirozu veya kanser riskine sahiptir. Gebeliğin ileri evresinde veya doğum sonu hepatit B görülen annelerin yeni doğanlarının yaklaşık üçte ikisi, altı ay içinde hepatit yüzey antijeni (HBsAg) pozitif olacaktır.

Hayat süresinin uzaması nedeniyle, aramızda eskisinden daha fazla yaşlı kadın bulunmaktadır. Belirli bir yaştan sonra hayat kalitesini korumak gittikçe daha önemli olmaya başlamıştır.

Bildiğiniz gibi bayanlarda en sık görülen kanserlerden biri de rahim kanserleridir. Tüm kanser vakalarında olduğu gibi jinekolojik kanserlerde de erken teşhis, tedavi ve prognoz açısından çok önemlidir. Son yıllarda tıptaki gelişmeler sayesinde, artık hastalarımızı son safhada yakalamıyor, erken dönemde teşhis edebiliyoruz.

Tüm değerlendirmeler sonrası, yardımcı üreme tekniklerini uygulama nedenleri: Tubalara ait nedenler: Gebelik oluşabilmesi için spermlerin (erkek hücresi) rahim ağzı ve rahim içini geçerek tüplerden yumurtaya ulaşması gerekmektedir. Bu nedenle tüplerin açık olup olmadığının ve görevlerini yapabildiğinin gösterilmesi önemlidir.. Yapılan inceleme sonucu tüpler kapalı, hasar görmüş, yapışık bulunursa ve de ameliyat ile sonuç alınamıyacağı düşünülüyor ise tüp bebek yöntemi tedavide en iyi alternatiftir.

Bir çocuğa sahip olma arzusu her iki cinsin doğasında bulunan biyolojik bir ihtiyaçtır. Çocuksuzluk, şiddetli çocuk arzusu olan bir çift için şüphesiz ki tüm yaşantılarını etkileyen, onları mutsuz ve huzursuz yapan ve hatta sosyal yıkımlara neden olabilen önemli bir problemdir. Günümüzde üremeye yardımcı teknikler, çocuk isteği olan çiftler için yeni ufuklar açmış ve çeşitli dünya ülkelerinin yanında ülkemizde de yaygın uygulama alanı bulunan efektif bir tedavi yöntemi olmuştur.

Hamilelik döneminde ortaya çıkan eklem ağrılarını azaltmak için yapılması gerekenler: Hamilelik seyri esnasında vücutta bir takım değişiklikler oluşur. Bunlar hamileliğin güvenli bir şekilde devamlılığını sağlamak için oluşan değişikliklerdir.

Kansızlıkların %90'ı demir eksikliğine bağlıdır. Demir eksikliğinden başka folat B-12 vitamini eksikliğine bağlı kansızlıklar da görülebilir. Bunların dışında gebelik esnasında daha önce kemik iliği hastalıkları olanlar, bazı bağışıklık hastalıkları olanlar, hemoglobin yapımında bozukluğu olanlarda (Akdeniz anemisi gibi) da kansızlık gözlenebilir. Bunlarda gebelikte kansızlık şikayeti daha da artabilir.

Halk arasında genital siğil olarak bilinen condyloma accuminatum, insan papilloma virüsünün (HPV) neden olduğu bir hastalıktır. Cinsel temasla geçer ve hem iç, hem de dış genital organlarda görülebilir. Genital organlardan başka vücudun diğer kısımlarında da görülebilir.