Vehbi Tülek

E­bül-­Hayr Ak­ta, Medî­ne'de beş gün aç kal­mış­tı. Hüc­re­-i sa­a­de­tin ya­nı­na ge­lip, Resû­lul­la­ha selâm ver­di. Aç ol­du­ğu­nu bil­dir­di ve bir ya­na çe­ki­lip u­yu­du!..

Ebû Bekr-i Şiblî bir gün, "Allah, Allah!" diyordu. O sırada bir genç kendisine şöyle sordu: "Efendim, niçin hep 'Allah, Allah' diyorsunuz da 'Lâ ilâhe illallah' demiyorsunuz?"

Kadı Ebû Ya'lâ hazretleri, çalıştığı odaya kimseyi almazdı. Evine gelip giden hizmetçiler, o odada para sakladığını zannettiler. Ve bir gün olanlar oldu!..

Gözleri görmeyen bir garip derviş, hazreti Ali'nin kabri başında şöyle dua eder: "Allahım! Bu zatın hürmeti için, beni, dertlerime ortak olana kavuştur!"

Abdullah Harrânî, fıkıh ve kırâat âlimidir. 549 (m. 1154) senesinde doğdu, 624 (m. 1227) senesinde Harran'da vefât etti. Bütün ilimlerde zamanının bir tânesi idi...

Ebü'l-Abbâs'ın büyüklüğünü inkâr eden bir kimse onu incitici sözler söyler. "Sen gerçekten ilim sahibi isen, gel, istediğin konuda münazara edelim" der!..

Ebû Mensûr Hayyât vefat etmişti. Cenaze namazında büyük bir izdiham yaşandı. Bir âlime gösterilen bu ilgi, kenardan bakan bir Yahudî'nin dikkatini çekmişti!..

Zeyd bin Amr ve Va­ra­ka bin Nev­fel hak din a­ra­mak i­çin Mu­sul'da bir râ­hi­be gi­der. Va­ra­ka Nasrânî o­lur. Zeyd i­se Nasrânî­li­ği ka­bul et­me­ye­rek yo­lu­na devâm e­der...

Bir kimse Resûlullah efendimize gelip "Yâ Resûlallah! Benim rengim siyah ve fakirim. Eğer düşmanla savaşıp ölürsem Cennete girebilir miyim?" diye sorar...

Ahmed bin Ali el-Alesî bir gün Fudayl bin Iyâd'ın kabrinin başına geldi. Âsâsı ile bir çizgi çekip, "Yâ Rabbî! Burası, burası!" dedi. Yanındakiler bu sözden bir şey anlamadılar...

Amr bin Mürre el-Cühenî Hicazlıdır. Mekke'ye gelmişti. O gece bir rüya gördü. Kâbe'den bir nur yükseliyordu. Kan ter içinde ve heyecanla uyandı!..

Sü­leymân Teymî, öm­rü­nün son an­la­rı­nı ya­şı­yor­du. Çok ağ­la­dı. Ken­di­si­ne ağ­la­ma­sı­nın ö­lüm­den kork­mak se­be­biy­le mi ol­du­ğu­nu sor­du­lar, al­dık­la­rı ce­vap çok ma­ni­dar­dı!..

Hazret-i Alî buyurdu ki "Evvelâ İslâma gelen, hazreti Ebû Bekir'dir. Resûl-i ekrem efendimizle ilk önce kıbleye durup, namâz kılan da odur..."

Ebû Muhammed Reyûlî Endülüs'te Ferec şehrinde, 388 (m. 998) yılında doğdu. Endülüsî ve Ferecî nisbet edildi. "İbn-i Reyûlî" diye tanındı. 451 (m. 1059) yılında vefât etti.

Horasan'da Allah adamlarına dil uzatan ve onlara eziyet eden zalim bir adam vardı. Çok eziyet görenler, Muhyiddîn-i Arabî'ye bunu şikâyete geldiler...

Muhammed bin Semmâk, evliyânın büyüklerindendir. 799 (H.183) senesinde Kûfe'de vefât etti. Hikmetli söz ve nasîhatleriyle meşhur oldu...

Cabir bin Abdullah hazretlerine "Uhud şehidi" olan babasından bir hayli borç kalmıştı. Hazreti Cabir, borçları ödeyemedi. Resûlullah Efendimize giderek durumu arz etti...

Zengin bir kimsenin dillere destan evleri vardı. Bir gün yine güzel bir ev yaptırıyordu. O sırada Zünnûn-i Mısrî hazretleri oradan geçerken adamın hareketleri dikkatini çekti!..

Da'lec bin Ah­med, ha­dîs ve fı­kıh âlim­le­rin­den­dir. 260 (m. 874) se­ne­sin­de doğ­du. 351 (m. 962)'de ve­fât et­ti. Zen­gin ve çok cö­mert bir zât olup, ha­yır­lar ve iyi­lik­le­riy­le meş­hûr idi...

Büyük âlim Ali bin Beşşâr buyurdu ki: "Sırf makam sâhibi olmak ve 'biliyor desinler' için birkaç mesele öğrenip, insanlara fetvâ vermeye kalkışmak, ne kadar ayıptır!.."