Rusya'da günlük hayatı değiştiren kriz: Kaybolmuş gibiyiz
DÜNYA Haberleri / BBC Türkçe
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından ABD ve İngiltere başta olmak üzere AB ülkeleri Rusya'ya hem ekonomik hem de sosyal yaptırım uygulamaya başladı. İşgalin biteceği tarih belirsizken, Rusya halkının da yaptırımlarla günlük yaşamı değişmeye başladı.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından pek çok ülke ve şirket peş peşe yaptırım kararlarını açıklamıştı. Yaptırımların ardından Rusya'da temel ihtiyaç maddelerinin fiyatları artarken çok sayıda insan da işini kaybetme riskiyle karşı karşıya kaldı. Rusya'da halk yavaş yavaş dış dünyadan tecrit olurken günlük yaşam yaşanan kriz dolayısıyla 180 derece değişti.
GIDA FİYATLARI VE İLAÇ TEMİNİNDE KRİZ
Yaptırımların ardından ruble hızla değer kaybederken, ülkedeki parekende zincirleri de sürekli fiyat artışına gitmeye başladı. Gıda fiyatları daha işgalin ilk haftasında uçuşa geçerken, halk gıda stoklamaya başlayınca temel gıda maddelerinin satışına sınırlama geldi.
Öte yandan ilaç satışlarına yaptırım uygulanmasada nakliye şirketleri hizmeti durdurduğu için bazı tıbbi ürünler bulunamıyor.
Moskova'nın merkezinde yaşayan Daria henüz boş raf görmediğini söylerken, "Yiyecek kıtlığı olmaz ama daha da pahalanacak. Ne kadar daha pahalanacak, hayal bile edemiyorum ve düşünmeye bile korkuyorum." dedi.
Sütün fiyatı iki hafta içinde iki katına çıkarken, şeker ve tahıl fiyatları geçen yıla göre yüzde 20 yükseldi. Rusya resmi haber ajansı Tass, bazı perakendecilerin en temel gıda maddelerinin fiyatlarındaki artışı yüzde 5 ile sınırlamayı kabul ettiklerini duyurdu. Un, şeker, yağ gibi temel gıda maddelerine miktar sınırlaması getirildi.
YABANCI MARKALARA VEDA ETTİLER
Gıda fiyatlarının yanı sıra ülkede ithal edilen teknoloji ürünlerinin, yeni otomobillerin fiyatları da tavan yaptı. Apple, Ikea ve Nike gibi önde gelen markalar Rusya'ya ürün satışını durdururken akıllı telefonlar ve televizyonların fiyatları yüzde 10'dan fazla yükseldi. Türkiye'de tatil yapmanın fiyatı da artık yüzde 29 daha fazla. Savaşın başladığı gün ev yaşam malzemeleri ve ev eşyalarında da fiyatlar yüzde 30 arttı.
30 yıl önce Sovyetler Birliği'nde faaliyet göstermeye başlayan ilk Batılı şirketlerden biri olan McDonald's'ın Rusya'daki 847 restoranını kapatacağını duyurmasınında ardından kalan yiyecekler normalin 10 misli fiyatlarla satıldı. İlanlarda, "Yabancı mutluluğu tatmak için son fırsat" deniyordu.
.jpg "Rusya'da günlük hayatı değiştiren kriz: Kaybolmuş gibiyiz")
Fakat Rusya'nın güneybatısındaki Saratov'da yaşayan bir Rus ise, pahalı ithal mallar kullanmadıkları için rublenin değer kaybından etkilenmediklerini bu nedenle yaptırımların etkilerini hissetmediklerini söylüyor.
MÜŞTERİLER AZALDI, DÜKKANLAR KAPANDI
Rusya bankalarının, Swift uluslararası ödeme sisteminden çıkarılması, Visa, Mastercard, American Express, Apple, Google Pay gibi ödeme sistemlerinin de Rusya'daki hizmetlerini sınırlaması ile uluslararası şirketler ödeme alamamaya başladı.
Dil okulu sahibi Ekaterina, "Başka ülkelerde öğretmenlerimiz var ve transfer yolları kapatıldığı için onlara ödeme yapamıyoruz. Ayrıca ABD, Almanya ve Letonya'dan öğrencilerimiz var, onlar da bizim hesabımıza okul ücretlerini yatıramıyor. Şu anda başka yollar kullanıyoruz ama her bir iş günü yeni bir krizle başlıyor." dedi.
Ekaterina, Zoom da engellenirse online yürütülen uluslararası grup derslerini nasıl yürüteceklerini ise bilmiyor.
Yaptırımların ardından insanlar spor merkezlerine de üyeliklerini iptal etmeye ve paralarını geri istemeye başladı. Spor merkezi, güzellik merkezi gibi pek çok işletme kapanmaya başladı.
"HEPİMİZ KAYBOLMUŞ GİBİYİZ"
Değişiklikleri kabullenmekte güçlük çektiğini ifade eden RusYa vatandaşı Natasha, "Bu tamamen yeni bir tür kriz ve hepimiz kaybolmuş gibiyiz, şaşkın bir haldeyiz. Sadece iş konusunda değil, bütün hayatımızla ilgili. Gelirini kaybetmek, alıştığın yaşamı bırakmak, sosyal medya dahil bağlantılarının azalması, yurt dışında yaşayan aile üyelerini ve dostlarını ziyaret etmeye gidemeyecek olmak. Kaybettiğimiz çok şey var şimdiden ve daha tamamen kavrayamadık bile." diye konuştu.
Bağımsız ve uluslararası medya kuruluşlarına sınırlamalar getirildi ve savaş karşıtı protestolara katılan 13 bin kişi gözaltına alındı.
Rus halkının bir kısmı, yaptırımlardan Devlet Başkanı Putin'i sorumlu tutarken bir kısmı da Putin'i destekliyor ve yaptırımlardan dolayı Batı'yı suçluyor.
Hiç kimse bundan sonra neler olacağından emin değil ama ekonomik durumun daha da kötüye gitmesi ve bunun uzun sürmesi ihtimali yüksek. Rusya Merkez Bankası işgalin başlamasından bu yana ekonomide kayda değer değişiklikler olduğunu bildirirken, ekonominin de yüzde 8 civarında küçülebileceğini bildirmişti.
Öte yandan Moskova'da kafeler ve restoranlar hâlâ dolu, metro çalışıyor, kent merkezinde hâlâ trafik sıkışıklığı yaşanıyor. Ancak halk yoksulluk ve işsizliğin aniden artmasıyla hırsızlık, kapkaççılık artacağından endişe duyuyor.
'da Takip Edin!
