Avrupa'da panik! Rusya'nın yeni hamlesi endişeleri artırdı

Ekonomi Servisi

Rusya’nın seferberlik ilanıyla, bütün dünyayı derinden sarsan Ukrayna savaşında yeni bir aşamaya geçildi. Buğday ve yağ fiyatlarındaki hızlı artış endişeleri büyütüyor. Rusya Devlet Başkanı Putin’in Ukrayna topraklarını ilhak yemini etmesiyle artan gerilim, buğday fiyatlarını 2 günde yaklaşık yüzde 10 artırdı. Sadece buğday değil, enerjide de endişeler zirve yaptı, ekonomik daralmanın ilk işaretleri alınmaya başlandı.

Dünya devi ABD’de lüks deyince akla ilk gelen kozmetik, giyim ve otomobil şirketlerine dair ‘iflas’ söylentileri birbirini izliyor. Dünyanın ve Avrupa’nın en büyük ülkelerinden Almanya’da hükûmet, enerji krizinde arzı güvence altına almak için Finlandiya kamu şirketi Fortum’un çoğunluk hissesine sahip olan Uniper’i kamulaştırdı. Hükûmet söz konusu şirkette 8 milyar avro sermaye artıracak. Hükûmet böylece Fortum’un Uniper’daki yüzde 77,9’luk payında hisse başına 1,70 avro ödeyecek.

HASTANELERDE KAPANMA TEHLİKESİ

Rus enerji şirketi Gazprom, Kuzey Akım boru hattı üzerinden Avrupa’ya günlük doğalgaz sevkiyat kapasitesini 27 Temmuz’da yüzde 20’ye düşürmüş ve eylül başında ise tamamen durdurmuş, ülkede kapatılması kararı verilen nükleer santraller yeniden devreye alınmıştı. Bütün tedbirlere rağmen ülkenin enerji maliyetlerindeki artış, enflasyonu körüklerken hane halkı ve şirketler üzerindeki baskı artıyor. Öte yandan yine Almanya’da enerji maliyetleri yüzde 40 artan hastanelerin kapanma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu belirtiliyor. Söz konusu hastanelerin 2023 için açığı şimdiden 10 milyar avroya yaklaştı.

Avrupa ülkelerinin, enerji krizi için şimdiye kadar yaklaşık 500 milyar avro kaynak tahsis ettiği hesaplandı.

FRANSA FABRİKA KAPATIYOR

Enerji darboğazı Fransa’da da fabrikaların kapanma tehlikesini gündeme getirdi. Fransız Le Monde gazetesi “Enerji fiyatları artıyor, fabrikalar kapanıyor” başlığıyla yayınladığı haberinde Fransız cam devi Duralex’in 5 ay boyunca üretim yapmayacağını, çelik üreticisi LME’nin 31 Aralık ayından itibaren kuzeydeki fabrikalarında üretimi durduracağını, ArcelorMittal’in üretimi yavaşlattığını ve Arc France’de üretimin yarı yarıya azaldığını yazdı. Haberde ayrıca Nancy yakınındaki bir döküm şirketinin kapanma tehdidiyle karşı karşıya olduğu belirtilirken, Arc France’in siparişleri azaldığı hâlde doğalgaz faturasının 2022’de 75 milyon avroya ulaşarak geçen yılın 4 katına çıktığı ve önceden bir ürünün fiyatının yüzde 10’unu oluşturan gaz maliyetinin şimdi yüzde 40’ını ulaştırdığı örneği paylaşıldı.

Firma çalışanlarının maaşlarının yüzde 72’sini devlet, yüzde 12’sini şirket yönetimi ödüyor, çalışanlar da maaşlarının yüzde 20’sinden feragat ediyor. Öte yandan ülkenin en ünlü caddesi Şanzelize’deki ışıklı süslemeler tasarruf için erken söndürülecek. Noel süslemeleri bu yıl 7 değil, 6 hafta yakılacak, 24 ve 31 Aralık akşamları istisna tutularak ışıklar her gece 2 saat erken sönecek. Böylece süslemelerin elektrik giderinden yüzde 44 azalma sağlanacak. 

AVRUPA ÇARK EDİYOR

Enerji krizi içinden çıkılamaz hâle gelince Avrupa çark etmeye başladı. AB, uyguladığı yaptırımların Rusya’dan 3’üncü ülkelere kömür sevkiyatına engel olmadığını, Avrupa şirketlerinin Rusya’dan diğer ülkelere kömür taşımacılığı yapabileceğini, buna finansman ve sigorta gibi hizmetler de sunulabileceğini bildirdi. Yeni yönergede, AB yaptırımlarının diğer ülkelerin gıda ve enerji güvenliğini etkilemesinden kaçınılacağı belirtildi. Yönergede, gübre, hayvan yemi, odun, çimento, kömür ve ilgili ürünlerin AB şirketleri tarafından veya AB toprakları üzerinden transit geçerek üçüncü ülkelere gönderilebileceği kaydedildi. Bu da Avrupa’nın ambargo uyguluyor gibi görünerek diğer ülkelerden tedarik sağlama adımı olarak yorumlandı.

İlgili Haberler

Enerjisi tükenen Avrupa, turizm ve tarım için geliyor

İlgili Haberler

Otomotivi de enerji krizi vurdu! Son iki yılda maliyet yüzde 200 yükseldi