Gelir vergisinde son gün 1 Nisan! Çalışanlara kritik uyarı

Türkiye gazetesi yazarı İsa Karakaş’ın çalışanların aldıkları ücretlere ilişkin yazısı birçok çalışanı yakından ilgilendiriyor. Karakaş, beyanname dönemlerine ilişkin bilinmesi gerekenleri anlattı:

Gelir vergisi mevzuatı gereğince çalışanlar ve diğer tüm gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabi bulunmaktadır. Ücret geliri elde eden mükelleflere yönelik olarak; ücretin tanımı, unsurları, ücret kapsamında değerlendirilen ödemeler, ücret gelirinin vergilendirmesi, ücret matrahının hesaplanması sırasında indirim konusu yapılacak unsurlar, vergiden istisna edilen ücret ödemeleri ile yıllık gelir vergisi beyannamesinde beyan edilen ücret gelirinden yapılacak indirimler, ücret gelirine uygulanacak vergi tarifesi, beyannamenin verilme zamanı ve verginin ödenmesine yapılacak işlemler Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından vatandaşların en kolay anlayacağı şekilde alt mevzuat ve rehber ve broşürlerle açıklanmaktadır.

Buna rağmen çalışılanlar ücret gelirleri nasıl olsa işveren tarafından beyan edilmekte olup bununla ilgili benim yapacağım işlem yok zannetmektedir.

Oysaki bazı durumlarda ücretleri tevkifata tabi olup beyanname vermeleri gerekenler olduğu gibi ücretleri tevkifata tabi olmasa dahi beyanname vermeleri elzem olanlar bulunmaktadır.

Okuyucularımızın gereksiz yere ağır vergi müeyyideleriyle karşılaşmamaları için gelen sualler muvacehesinde ücret beyanı ve ödemesi esaslarına GİB uygulamaları çerçevesinde bu yazımızda yer verilmiştir.

ÜCRETLERİ TEVKİFATA TABİ OLANLAR

Tek işverenden tevkifata tabi ücret geliri elde edenlerden ücreti 1.900.000 TL’yi aşan ücretliler

Birden fazla işverenden tevkifata tabi ücret geliri elde edenlerden, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 150.000 TL’yi aşan ücretliler

Birden fazla işverenden tevkifata tabi ücret geliri elde edenlerden, birinci işverenden aldıkları ücret geliri dâhil olmak üzere aldıkları ücretlerin toplamı 1.900.000 TL’yi aşan ücretliler 1/11/2019 tarihinden sonra akdedilerek geçerlilik kazanan veya bu tarihten sonra yenilenen sporcu sözleşmelerine istinaden, tüm sporcular tarafından 1/1/2020 tarihinden itibaren elde edilen ücret gelirleri toplamı 1.900.000 TL’yi aşan sporcular ile

Tevkifata tabi ücret gelirleri 1.900.000 TL’yi aşan veya birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 150.000 TL’yi aşan profesyonel spor yarışmaları ile basketbol ve voleybol spor dallarının en üst liglerindeki yarışmaları yöneten spor hakemleri.

TEVKİFATA TABİ OLMAYIP BEYANNAME VERECEKLER

Tevkifata tabi olmayan ücret gelirlerinin vergi matrahı, 2023 yılı için asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşan ücretliler

Ücretlerini yabancı bir memleketteki işverenden doğrudan doğruya alan hizmet erbabı (istisna kapsamında olanlar hariç)

İstisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri

Ücreti tevkifata tabi olmayan yukarıda sayılanlar dışında kalan ücretliler

BEYANNAME VERME SÜRESİ VE VERGİNİN ÖDENMESİ

Birden fazla işverenden ücret alınması hâlinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından belirlenecektir.

2023 takvim yılına ait Gelir Vergisi Beyannamesi 1 Mart-1 Nisan 2024 (31 Mart 2024 tarihinin hafta sonuna rastlaması nedeniyle) tarihleri arasında verilecektir.

Birinci taksit damga vergisi ile birlikte 1 Nisan 2024 (31 Mart 2024 tarihinin hafta sonuna rastlaması nedeniyle) İkinci taksit 31 Temmuz 2024 tarihine kadar ödenecektir.

Yıllık beyannamelerin kanunî süresinde (ek süre dâhil) verilmeyip pişmanlık dilekçesi ile sonradan verilmesi hâlinde;

Yıllık beyannamelerin kanunî süre (ek süre dâhil) geçtikten sonra pişmanlık dilekçesi ile birlikte verilmesi ve matrah bildirilmesi halinde, re'sen takdir komisyonunca matrah tespitine mahal olmadığından, bildirilen miktar üzerinden vergi ve ayrıca, ilgili vergi kanununda belirtilen esaslar dahilinde %2 pişmanlık zammı uygulanmaktadır.

Pişmanlık talebi ile verilen beyannamede bir matrah gösterilmemiş (İndirimler veya mahsuplar sebebiyle vergiye tabi tutulacak bir gelirin kalmamış olması hâli dâhil) veya zarar bildirilmiş ise, ortada ilgili kanun maddesinin uygulanmasını gerektiren haller (Hileli vergi suçu, kaçakçılık veya kusur) bulunmadığından pişmanlık talebi kabul olunmaz ve matrahın tespiti için takdir komisyonuna başvurulur. Takdir komisyonunca da bir matrah tespit olunmamış ise, mükellef adına Vergi Usul Kanunu uyarınca iki kat usulsüzlük cezası kesilmektedir.

Öte yandan, takdir komisyonunun tespit ettiği zarar, Gelir Vergisi Kanunun kapsamına dâhil olduğundan, mükellefin ertesi yıla nakil ve o yılın gelir kaynaklarından mahsup edilecektir.