'Koridor savaşları' 2024 yılında daha da kızışacak
Ekonomi Haberleri / Türkiye Gazetesi
Gazze savaşı, Husilerin saldırıları derken Süveyş Kanalı durma noktasına geldi. Çin hemen “Bir Kuşak, Bir Yol Projesi”ni başlattı. Batı da Çin’e karşı “Hindistan” kartını çekti. Türkiye ise, Körfez ülkelerini Avrupa’ya bağlayacak Kalkınma Yolu ile kendi rotasını çizdi.
ÖMER TEMÜR'ÜN HABERİ - Küresel ticarette korumacılık bir yandan artarken diğer yandan koridor savaşları yaşanıyor. İsrail’in Gazze’yi vurması, Yemenli Husiler’in ticaret gemilerine saldırmasıyla Süveyş Kanalı’nda deniz taşımacılığı durma noktasına getirirken, koridor savaşlarının 2024 yılına damgasını vurması bekleniyor. Bu savaşın merkezinde ise Çin’in Kuşak Bir Yol Girişimi yatıyor.
Çin, Kuşak ve Yol Girişimi ile ticari hegemonyasını pekiştirmek isterken, Batı ülkelerinden “Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC)” ve “Avrupa Birliği Küresel Geçit” (EU Global Gateway) projesi ile cevap vermek istiyor. Türkiye ise “Kalkınma Yolu Projesi” kendi rotasını çiziyor. Türkiye’yi Basra Körfezi’ndeki Fav Limanı’na bağlayan 1.200 kilometrelik demir yolu ve otoyolu içinde barındıran “Kalkınma Yolu Projesi” temel amaç Körfez ülkelerini Süveyş Kanalı yerine karadan Avrupa’ya bağlamak. 20 milyar dolara mal olması beklenen projenin 2029 yılında bitirilmesi planlanıyor.
KUŞAK VE YOL PROJESİ: ÇİN'DEN 20 TRİLYON DOLARLIK MÜCADELE
Çin tarihî İpek Yolu güzergâhında Doğu-Batı ticaretini Pekin’den Londra’ya kadar yeniden canlandırma hedefiyle Kuşak ve Yol Girişimini 2013’te başlattı. Bu girişimle Çin, altyapı, ulaştırma, enerji, iletişim ve diğer alanlardaki bağlantılılık projeleriyle yeni küresel ağlar oluşturuyor. 10 yılda 155 ülkenin katılımı ve 70’ten fazla ülkede yürütülen projelerle dünya nüfusunun 3’te 2’sini, küresel gayrisafi hasılanın yarısından fazlasını kapsıyor. Bu da 20 trilyon dolarlık bir ekonomiye işaret ediyor. “Kuşak ve Yol” kapsamında inşa edilen kara ve deniz ticaret yolları, Çin ihraç ürünlerinin dünya pazarlarına erişimi için alternatif güzergâhlar sunarken, “Küresel Güney” olarak adlandırılan, dünyanın daha az gelişmiş bölgeleri ve yükselen piyasalarıyla doğrudan temas kurmasına imkân sağlıyor. Kuşak ve Yol Girişimi’nin deniz ayağı olan “Deniz İpek Yolu” (MSR) ise Çin’in güney kıyılarından başlayarak Hanoi (Vietnam), Cakarta (Endonezya), Singapur, Kuala Lumpur’a (Malezya), Malakka Boğazı’ndan geçerek Colombo (Sri Lanka) ve Male’ye (Maldivler), Hint Okyanusu’nu katedip Afrika kıyılarında Mombasa’ya (Kenya) ve Cibuti’ye, Kızıl Deniz’i ve Süveyş Kanalı’nı geçerek Akdeniz’e açılan bir deniz yolu güzergâhı oluşturuyor.
IMEC PROJESİ: ABD VE AVRUPA'DAN HİNDİSTAN HAMLESİ
Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi’ne alternatif olan Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC), Hindistan’ı Körfez ülkeleri ve Avrupa’ya bağlamayı hedefliyor. Projede Hindistan’dan yola çıkan mallar BAE’de karaya çıkacak. Suudi Arabistan ve İsrail üzerinden tekrar Akdeniz’e inen mallar Yunanistan ve İtalya üzerinden Avrupa’ya taşınacak. Proje ile Türkiye de aradan çıkarılıyor... Proje, ABD, Hindistan, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emîrlikleri, Fransa, Almanya, İtalya ve Avrupa Birliği (AB) tarafından destekleniyor..
KALKINMA YOLU RPOJESİ: TÜRKİYE KENDİ ROTASINI ÇİZİYOR
Hindistan, Doğu Asya ve Basra Körfezi üzerinden Irak’a gelecek yükleri, Büyük Fav Limanı’ndan başlayarak, demir yolu ve kara yolu bağlantısıyla Avrupa’ya ulaştıracak Kalkınma Yolu Projesi Türk ve Irak hükûmetlerinin yatırımlarıyla devam ediyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı yapımı planlanan 615 kilometrelik demir yolu için 5,8 milyar dolar, 320 kilometrelik kara yolu için 2 milyar dolaryatırım yapacak. Toplamda 20 milyar dolara mal olması beklenen projenin 2029 yılında tamamlanması planlanıyor. Projeye dâhil olan Katar ve BAE gibi Körfez ülkeleri, ürünlerini Irak üzerinden Şırnak’a, oradan da Mersin Limanı’na ulaştıracak. Böylece Körfez ülkeleri Türkiye üzerinden Avrupa’ya açılacak.
Ayrıca koridor ile Bakü Limanı doğrudan Türkiye’ye bağlanacak. Kars’tan Dilucu’na kadar uzanan 224 kilometre uzunluğunda yeni demir yolu hattı planlayan bakanlık, Zengezur Koridoru’ndan geçecek hattın ihalesini gerçekleştirdi.
KÜRESEL GEÇİT: 300 MİLYAR AVROLUK ATAK
Avrupa Birliği “Kuşak ve Yol Girişimi”ne Küresel Geçit projesi ile cevap verdi. 2021 yılında ortaya atılan proje için 300 milyar avro yatırım planlanıyor. Bu kapsamda Afrika ve Latin Amerika ülkelerinde ticari ağlara yatırımlar yapılacak. Projenin amacı, Çin’in küresel ticaretteki ulaşım ve tedarik zinciri gücünü kırmak ve AB’yi küresel ulaşım üssü yapmak. Diğer bir deyişle, gelişmekte olan ülkelerde altyapı ve bağlantı projeleri yaparak, Çin’le rekabet edebilmek. Proje kapsamında dijital teknolojiler, iklim ve enerji, taşımacılık, sağlık ve eğitim de desteklenecek.
KUZEY KUTBU'NDA YENİ DENİZ ROTASI
İklim değişikliği Kuzey Kutbu’nda yeni bir nakliye yolu oluşmasına yol açtı. Rusya buzul yoluyla ticaret savaşlarına yeni bir boyut kazandırırken, açtığı üslerle yeni güzergâhta en kritik ülke konumunda yer alıyor. Yeni rota sayesinde Uzak Doğu’dan yola çıkan yük gemileri 10-15 gün daha erken Avrupa’ya ulaşabilecek.
'da Takip Edin!
