AYM Başkan Vekili Gökcan’dan ‘düşük para cezası’ itirazı: Adli para cezaları artık caydırıcı değil
AYM Başkan Vekili Gökcan “2005’te asgari ücretin 24’te birine denk gelen ceza 2023’te 571’de birine düştü. 20 yıllık sürede paranın alım gücündeki azalmayla cezalar caydırıcı olmaktan çıktı” dedi.
YEŞİM ERASLAN ANKARA - Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkan Vekili Hasan Tahsin Gökcan, adli para ceza hesaplanmasında bir gün karşılığı ödenmesi gereken asgari para miktarının açık ve bariz biçimde etkisiz, yetersiz ve bireysel suç işlemekten alıkoymak için caydırıcı olmaktan uzak hale geldiğini söyledi.
Trabzon 2. Asliye Ceza Mahkemesi, cinsel taciz suçuna ilişkin baktığı bir davada, adli para cezasının hesaplanmasında bir gün karşılığı ödenmesi gereken asgari para miktarını az bularak AYM’nin gündemine taşıdı. Mahkeme, kanunda yer alan bir gün karşılığı hapis cezasında “en az yirmi ve en fazla yüz Türk Lirası” ibaresinin iptalini istedi.
Başvuruyu değerlendiren Yüksek Mahkeme, düzenlemenin öngörülen alt ve üst sınırın hâkimin, ekonomik durumları farklı olan kişiler arasında farklı miktarlarda adli para cezası uygulayarak cezadaki caydırıcılığın sağlanması açısından aynı suçu işleyen kişiler arasında aşırı külfet oluşturmayacak şekilde adil bir denge kurulmasına imkân tanıdığına dikkat çekti. Kuralda öngörülen sınırların mağdur açısından uygun giderim sağlamaya elverişli olduğuna karar veren AYM, işlenen bir suçun cezasız kalması sonucunun doğmadığını belirterek iptal talebini reddetti.
Oy çokluğu ile alınan karar karşı oy yazan AYM Başkan Vekili Hasan Tahsin Gökcan ise cezaların suç işlemede caydırıcılık taşıması gerektiğine dikkat çekti. Gökcan, adli para cezasının hesaplanmasında bir gün karşılığı ödenmesi gereken asgari para miktarının, kanunun hazırlandığı sene olan 2005’te asgari ücretin 24’te birine, 2023 yılında ise bu oranın 571’de birine düştüğünü ifade etti. Adli para cezası seçeneğinin somut olayın özelliklerine ve failin durumuna göre cezanın bireyselleştirilmesinde önemli bir fonksiyona sahip olduğunu vurgulayan Gökcan, gün para cezası sisteminin önemli bir işlevi bulunduğunu kaydetti. Gökcan “Bir gün için öngörülen para cezası miktarlarının Ceza Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 2005 yılından itibaren aradan geçen yaklaşık 20 yıllık sürede paranın alım gücündeki azalmaya bağlı olarak açık ve bariz biçimde etkisiz, yetersiz ve bireyleri suç işlemekten alıkoymak için caydırıcı olmaktan uzak bir hale geldiği görülmektedir. Belirtilen para cezası miktarlarının Mart 2024 tarihli ve 7499 sayılı Kanun değişikliğine kadar yürürlükte olduğunu hatırladığımızda söz konusu cezaların devletin bu suç tipleriyle korumayı amaçladığı bireysel ve toplumsal yararların korunması bakımından ne kadar etkili ve caydırıcı olduğu, daha doğrusu açık ve bariz bir şekilde hiçbir caydırıcılığının olmadığı görülmektedir” dedi.
Öte yandan, söz konusu düzenleme 2024 yılında değişikliğe uğrayarak “En az yüz ve en fazla beş yüz Türk lirası” olarak değiştirildi.
'da Takip Edin!
