Alışveriş yaparken yemin etmemeli!..

 

Babazâde hazretleri Osmanlı devrinde yetişen âlim ve velîlerdendir. 990 (m. 1582) senesinde vefât edip, Eyyûb Sultan yakınlarında defnedildi. Bir dersinde şunları söyledi:

Bir malı beğendirmek gayesiyle doğru da olsa, alışveriş yaparken yemin etmemelidir! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Malını, yemin ederek beğendirene kıyamette merhamet edilmeyecektir.)

(Alışverişte "Vallahi böyle, billahi öyle değildir" diye yemin edenlere ve sanatkârdan, "Yarın gel, öbür gün gel" diye sözünde durmayanlara yazıklar olsun!)

(Yalan yemin ile mal çok satılsa da böyle kazancın bereketi olmaz.)

(Alıcı ile satıcı birbirine doğru söyleyip, nasihat edince, kazançları bereketli olur, malın kusurunu gizleyip, yalan söyledikleri zaman bu bereket kalkar.)

(Alışverişte çok yemin etmek, malın bereketini giderir.)

(Bir zaman gelecek ki, insanlar, yalnız malın, paranın gelmesini düşünüp, helalini, haramını düşünmeyeceklerdir.)

Malını müşteriye gösterirken tüccarın Allah demesi, Kelime-i tevhid okuması günahtır. Bunları para kazanmaya alet etmek olur. Hele dinden imandan habersiz kimselerin bu hareketi, din istismarı olur. Akıllı, ahiretin sonsuz kazancını dünyanın geçici kârı ile değiştirmez. Bütün iyiliklerin, dinin emirlerine uymakta ve yerine getirmekte olduğunu bilir.

Doğru da olsa, çok yemin etmek, Allahü teâlânın ismine ve yemine kıymet vermemek olur. Bunlara kıymet vermeyerek yemin etmek, çok çirkindir. Mal satmak için Allah’ın ismini alet etmemelidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Satışlarda çok yemin etmekten sakının! Çok kazansanız da, perişan olursunuz.)

(Malını yalan yeminle satan kimseye, âhirette acı azap vardır.)

(Ticarete hıyanet karışınca, bereket gider.)

Demek ki çok kazanmak değil, malın bereketli olması önemlidir. Bereket, az malın çok faydası olması, çok işe yaraması demektir. Hele yalan yere yemin edilirse ve hile yapılırsa daha çok tehlikelidir.

Tartıda hile yapmak da büyük günahtır. Mutaffifin sûresi 1. âyet-i kerimesinin meali şöyledir:

(Verirken noksan, alırken fazla ölçenlere acı azaplar yapacağım.)