Yaşlılığa karşı hücresel harekat! Bilim dünyası vücudumuzun ayakkabı bağcıkları ile uğraşıyor

ZİYNETİ KOCABIYIK - Hücre çekirdeğinde yer alan ve “telomer” adı verilen maddelerin kırılması ve kısalması sonucunda, bir taraftan fiziksel yaşlılık belirtileri ortaya çıkarken diğer taraftan kas ve eklem hastalıkları, kronik hastalıklar ve kanserler görülmeye başlıyor.

Hücre çekirdeğinin içinde genlerimizin kromozom adı verilen bükülmüş, çift sarmallı DNA molekülleri olarak düzenlendiğini ve kromozomların uçlarında telomer adı verilen DNA uzantılarının bulunduğunu belirten Acıbadem Life İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Burak Can, “Telomer, hücrelerimizin DNA’sının uç kısımlarında bulunan özel yapılardır. Tıpkı ayakkabı bağcıklarının ucundaki plastik kaplamalar gibi, telomerler de kromozomların uçlarını koruyarak DNA’nın hasar görmesini ve hücrelerin kontrolsüz şekilde yaşlanmasını önler. Hücrelerimiz doğumdan itibaren ölene kadar bölünür. Bir hücre her bölündüğünde, koromozom uçlarındaki telomerler kısalır. Çok kısaldıklarında, hücre artık bölünemez; inaktif veya “yaşlı” hâle gelir veya ölür. Bu kısalma süreci yaşlanma, kanser ve daha yüksek ölüm riskiyle ilişkilidir” açıklamasını yaptı.

TELOMERLER KISALDIKÇA HASTALIKLAR BAŞLIYOR

Telomer kısalmasının hücre yaşlanmasının temel mekanizması olduğunun altını çizen Dr. Can, “Telomer kısalması kalp-damar hastalıkları, alzaymır ve Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklar, diyabet- obezite-insülin direnci gibi metabolik hastalıklar, osteoporoz ve kanserlerle doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkilidir. Bunun yanı sıra bazı genetik bozukluklar sebebiyle de telomerler normalden çok daha hızlı ve erken kısalabilir. Bu da aplastik anemi, akciğer sertleşmesi (pulmoner fibrozis) ve karaciğer sertleşmesi (fibrozis-siroz) gibi ciddi hastalıkların ortaya çıkmasıyla ilişkili olabilir” dedi.