Vehbi Tülek

Abdurrahmân Sâmi Efendi, bir gün evinde yumurta gibi şeylerle uğraşmaktadır. Hanımı, kendi kendine; "Efendi vaktini böyle şeylerle meşgûl ediyor!" diye düşünür!..

Bir gün, Abdullah Tüsterî hazretlerinin huzuruna bir kadın gelir. "Efendim benim kötürüm bir oğlum var. Şifâ bulması için duânızı almaya geldim" der...

Buhârâ'da kabadayılığı ile meşhûr bir genç vardı... O sokaklarda dolaşırken, oynayan çocuklar korkarak dağılıyorlardı... Ama bir gün...

"En lüzumlu olan şey, ana-babayı, çoluk çocuğunu gözetip, onların geçimlerini temin edip, Allahü teâlânın emirlerini öğretip kulluk vazîfelerini yerine getirmelerini sağlamaktır..."

"İlim ve ilim sâhiplerinin kadri ve kıymeti Allahü teâlânın katında yüksektir. İnsanlar arasında ise şerefi büyüktür. İlim, insanları cehâletten irfân derecesine ulaştırır..."

"Allahü teâlânın beğendiği işleri yapmakta yardım isteyeceğin kimseden başkası ile oturup kalkma. En güzel nasîhatçı seni Mevlâ'ya sevk edendir..."

Abdülulâ hazretleri, Hindistan evliyâsındandır. Doğum târihi ve yeri belli değildir. Hadis ilminde derin bir âlimdi. 1928 (H. 1347)'de Abdürrab Medresesinde vefât etti. Delhi'de hadîs âlimlerinin defnedildiği kabristâna defnedildi...

Seyyid Abdullah Haddâdî'nin talebesi Şeyh Hüseyin, ölüm hastasıdır. Seyyid Ömer isimli talebesi de; "Efendim ben ömrümden bir kısmını ona hîbe ettim" der!..

"Aklında eksiklik olmayan hiç kimse yoktur. Çünkü dünyâlıktan eline bir şey geçtiği vakit sevinir, fakat ömrünün azaldığına üzülmez."

Abdürrahîm Tırsî Efendi, Anadolu evliyâlarındandır. Bursa-İznik yakınlarındaki Tirse köyünde doğdu. Büyük velî Eşrefoğlu Rûmî'nin talebesi ve damadıdır...

Şeyh Mehmed Mustafa Efendi, icazet verdikten sonra, talebesi Hacı Ahmed'i seyahatle vazifelendirir. O da "Terkiya" mahlasıyla seyahatlerine başlar...

Abdullah bin Ebû Huzeyl el-Anezî, Tâbiîn devri âlim ve evliyâsındandır. Doğum ve vefât yeri ve târihi bilinmemektedir. Hadîs-i şerîf rivâyeti ilminde üstün bir derecede idi. Abdullah bin Huzeyl, vaktin büyük nîmet olduğunu bilir ve zamanın boşa geçirilmesini istemezdi. Derslerinde, talebelerine naklettiği bazı hadîs-i şerîfler:

"Talebe, hocasının huzûrunda iddiâ sâhibi olmamalı, makam ve rütbe için kendisinden bahsetmemeli, hocasından izinsiz sohbet meclislerine katılmamalı..."

"Hak teâlâ, hepimizi İslâmiyyetin doğru caddesinde bulundursun! Her canlı, ölümün tadını tadacakdır! Ölümden kurtuluş yoktur..."

"Bir âlimi ve evliyâyı ziyâret etmekten maksat, Allahü teâlâya yönelmektir. O büyüklerin rûh-ı şerîflerini tam bir yönelme ile ziyâret, cenâb-ı Hakk'ın rızâsına kavuşmaya vesîledir..."

"İnsanların en çok ibâdet edeni, kalbini günahla yaralayıp, sonra tövbe eden ve bir daha yapmayan, hatâlı işlerini her hatırladığında, iyi amellerini az ve eksik bulandır."

Zünnûn-i Mısrî'nin arkadaşı olan Abdullah bin Hâzır hazretleri hadîs âlimidir. Kendisine, insanın îmânının nasıl kâmil olacağını sordular...

Abdülvehhâb bin İbrâhim hazretleri, Yemen'de doğdu. Fazîlet sâhibi bir zât idi. Sâlih rüyâlar görmekle meşhurdu. 1029 (H. 420) senesinde vefât etti. Rüyâlarını anlattığı herkes, merak ve gıbta ile imrenerek dinlerdi. Kendisi anlatır:

Abdullah-ı Şüttârî hazretleri, Hindistan evliyâsındandır. Doğum târihi ve yeri belli değildir. Büyük âlim Şihâbüddîn Sühreverdî'nin torunlarındandır. Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Hadis âlimidir...

"Ey oğul! Bütün işlerinde orta yolu tut. Çünkü işlerin en hayırlısı orta yoldur. Az konuş. Karşılaştığın her Müslümana selâm ver..."