Batılı ülkeler alarmda! İran yeni uzay testini gerçekleştirdi
İran, Qased roketiyle yeni uzay teknolojilerini test etmek amacıyla alt yörünge denemesi gerçekleştirdi. Batılı ülkeler ise bu tür fırlatmaların balistik füze programını ilerletme amacı taşıdığı gerekçesiyle endişelerini sürdürüyor.
İran, Qased uydu taşıyıcısıyla bir alt yörünge (suborbital) test gerçekleştirdi.
İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (IRGC) yakınlığıyla bilinen Tasnim haber ajansına göre, Pazartesi günü (21.07.2025) yapılan bu denemenin amacı, ülkenin uzay programında geliştirilmekte olan yeni teknolojilerin değerlendirilmesiydi.
Ajansın haberine göre, fırlatma İran’ın havacılık ve uzay sektöründeki gelişen kabiliyetlerini test etmek amacıyla planlandı. Açıklamada, “Bu testin sonuçları, İran’ın uyduları ve genel uzay sistemlerinin performansını iyileştirmek için kullanılacaktır” denildi.
BATI'DAN ÇİFT KULLANIM ENDİŞESİ
İran’ın bu tür denemeleri daha önce de Batılı ülkelerden tepki çekmişti. Bunun temel nedeni, kullanılan fırlatma sistemlerinin hem uydu yerleştirme hem de balistik füze taşıma kapasitesine sahip olması.
Yemen asıllı Amerikalı politika analisti Fatima Al-Asrar, Iran International’a verdiği demeçte, “Uydu fırlatan roketle füze fırlatan sistem arasında teknoloji açısından hiçbir fark yok. İran bunu uzay araştırması olarak adlandırıyor; fakat her test, uzun menzilli hedefleri vurma kabiliyetlerini geliştiriyor” ifadelerini kullandı.
UZAY PROGRAMI 2009'DA BAŞLADI
İran’ın uzay programı, 2009 yılında Omid (Umut) uydusunun fırlatılmasıyla başladı. Tahran yönetimi, faaliyetlerinin barışçıl amaçlı olduğunu savunurken, teknolojinin hem sivil hem de askeri amaçlarla kullanılabilme potansiyeli uluslararası kamuoyunda endişe oluşturuyor.
SORAYA FIRLATMASI TEPKİ ÇEKMİŞTİ
Ocak 2024’te İran, Soraya uydusunu Qaem 100 roketiyle uzaya fırlatmış, bu fırlatma Avrupa’nın üç büyük ülkesi (İngiltere, Fransa ve Almanya’nın oluşturduğu Avrupa Üçlüsü) tarafından ortak bir açıklamayla kınanmıştı. Açıklamada, Qaem 100 roketinin İran’ın uzun menzilli balistik füzeleriyle aynı teknolojiyi kullandığı vurgulanmıştı.
E3 ülkeleri, bu tür fırlatmaların İran’a balistik füze teknolojisini ilerletme imkânı sağladığını belirtti.
ABD'DEN GÜVENLİK KONSEYİ VURGUSU
ABD yönetimi de İran’ın uydu fırlatmalarına yönelik eleştirilerini sürdürüyor. Washington, bu faaliyetlerin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına aykırı olduğunu ve İran’ın balistik füze programıyla bağlantılı olduğunu savunuyor.
Son olarak Eylül 2023’te İran, 450 kilometre irtifaya yerleştirilen Noor-3 gözlem uydusunu yörüngeye taşımış, bu görevde de yine Qased roketi kullanılmıştı.
'da Takip Edin!
