Karaciğer değiş tokuşu ile hayata bağlandılar
EĞİTİM Haberleri / Türkiya Gazetesi
Karaciğer yetmezliği bulunan iki hasta, yakınlarının doku uyuşmazlığı sebebiyle verici olamaması üzerine “çapraz” nakille sağlığına kavuştu.
ZİYNETİ KOCABIYIK'IN HABERİ - Kronik bir akciğer rahatsızlığı sebebiyle organ nakline ihtiyaç duyan ancak vericisi ile uygunluk sağlanamayan 52 yaşındaki Ahsen Özmen ile doğuştan gelen bir hastalık yüzünden karaciğerinin değişmesi gereken beş yaşındaki Aybüke Acar birbirlerinin vericilerinden aldıkları karaciğerlerle hayata tutundu.
Organ naklinde nadir ameliyatlardan olan “çapraz nakil” operasyonlarından biri de iki anne kız arasında yaşandı.
Kayseri de yaşayan Ahsen Özmen, iştahsızlık şikâyeti ile aile hekimine başvurdu. Burada kendisine karaciğer yağlanması olduğu ve sadece beslenmesine dikkat etmesi gerektiği söylendi. Yıllar içinde hastalığı ilerleyen Özmen’in karaciğer yağlanması siroza çevirdi. Dokuz sene boyunca doktorları dolaşan Özmen’e hastalığın safra yollarını da tuttuğu ve karaciğer nakli olması gerektiği bildirildi. Kızı Damla verici olmak istedi ancak karaciğeri küçük olduğu için veremedi. Özmen ailesi kadavra listesine yazıldı. Uzun bekleyişe rağmen çıkmayınca, “çapraz nakil” listesine yazılırsa şansının daha yüksek olabileceği söylendi. İki senelik bekleyişten sonra müjdeli haber geldi.
Zonguldak’ta yaşayan Aybüke Acar, kalıtsal bir metabolik bir hastalık olan (MMA) metilmalonik asidemi ile dünyaya geldi. Ömür boyu diyet yapılması gereken bu nadir hastalık süresince atak geçirme riski yüksekti. İlk atağı altı aylıkken geçirdi. Son olarak geçtiğimiz yıl geçirdiği atakla bilinç kaybı yaşadı ve komaya girdi. Bir ay yoğun bakımda kaldı ve beyni etkilenmişti. İki buçuk ay sonra taburcu edilirken doktorlar karaciğer naklinin zaruri hâle geldiğini belirttiler. Ancak tek vericisi olan annesi Elif Acar’la kan grupları uymuyordu. Onlar da çapraz nakil listesine yazıldılar.
4 AMELİYAT, 2 NAKİL
Hayat iki anne ve iki kızı İstinye Üniversite Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir Organ Nakli Merkezinde buluşturdu. Merkezin Başkanı Prof. Dr. Ayhan Dinçkan tarafından yapılan çapraz nakille 24 yaşındaki Damla Başak Bulduk’un karaciğeri 5 yaşındaki Aybüke Acar’a, Aybüke’nin annesi 24 yaşındaki Elif Acar’ın karaciğeri ise Damla Başak Bulduk’un annesi Ahsen Özmen’e takıldı. Eş zamanlı olarak gerçekleştirilen operasyonlar sonucunda dört ameliyat içinde iki nakil gerçekleştirilerek hastalar sağlığına kavuşturuldu.
HATLARIN YARISI KARACİĞER BEKLERKEN ÖLÜYOR
Türkiye’de yılda 1.500 ile 1.700 arasında karaciğer nakli ameliyatı yapıldığını söyleyen Prof. Dr. Ayhan Dinçkan, 2.500 kişinin karaciğer beklediğine işaret etti. Ülkemizde organ nakillerinin büyük oranda canlı vericilerden yapıldığını söyleyen Prof. Dr. Dinçkan, organ bağışının önemine dikkat çekerek “Hastaların yarısı organ beklerken hayatını kaybediyor. Canlı vericili karaciğer nakillerinde dünyada ön sıralardayız ama kadavradan nakiller çok az. Listeler uzuyor, hastalar ölüyor” dedi.
21 YILDA 75 BİN KİŞİYE CAN OLDULAR
Sağlık Bakanlığının Organ Bağışı Haftası vesilesiyle paylaştığı verilere göre, Türkiye’de organ ve kornea nakli sayılarında kaydedilen artış, umut verici bir tablo çiziyor. Bakanlık, organ bağışı konusunda toplumsal farkındalığın her geçen gün arttığını ve bu sayede daha fazla hastanın tedavi şansı bulduğunu belirtti.
2002 yılından 2023 Kasım ayına kadar Türkiye’de gerçekleştirilen toplam organ nakli sayısı 74 bin 704 oldu. Bu nakillerin; 52 bin 258’ini böbrek, 20 bin 671’ini karaciğer, 1.210’unu kalp, 320’sini akciğer, 198’ini pankreas ve 47’sini ince bağırsak nakilleri oluşturur. 2010 yılından 2023 Kasım’ına kadar kornea nakilleri ise 37 bin 666 vakaya ulaştı. Bu sayılar, organ nakli bekleyen binlerce hastaya yeni bir hayat şansı sunulduğunu gösteriyor.
'da Takip Edin!
