Deli dana hastalığı bulaşıcı mı, ölümcül mü? Deli dana hastalığı belirtileri gündemde!

Son günlerde yeniden gündeme gelen deli dana hastalığı (Bovine Spongiform Encephalopathy - BSE) hem insanlarda hem de hayvanlarda ciddi sonuçlar doğurabilen ölümcül bir sinir sistemi hastalığı olarak biliniyor. Halk arasında “deli dana” olarak anılan hastalık enfekte sığır etlerinin tüketilmesiyle insanlara geçebiliyor.
DELİ DANA HASTALIĞI BULAŞICI MI?
Deli dana hastalığı tıbbi adıyla Bovine Spongiform Encephalopathy (BSE) sığırlarda görülen ölümcül bir beyin hastalığıdır. Hastalık insanlara da bulaşabilme riski taşırken deli dana hastalığı insandan insana doğrudan bulaşmaz.
Bulaşma genellikle enfekte hayvanların etleirinden, bilhassa beyin, omurilik ve sinir dokusu içeren ürünlerin tüketilmesi yoluyla gerçekleşir. Çok nadir vakalarda ise kan nakli veya kontamine tıbbi aletler aracılığıyla bulaşma görülebildiği belirtiliyor.

DELİ DANA HASTALIĞI ÖLÜMCÜL MÜ?
Deli dana hastalığı hem hayvanlarda hem insanlarda ölümcül seyreden bir sinir sisteimi hastalığıdır. İnsanlarda görülen şekli “Yeni Varyant Creutzfeldt-Jakob Hastalığı (vCJD)” olarak bilinir.

DELİ DANA HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
Hastalığın temel bulaşma yolu enfekte et ürünlerinin tüketilmesidir. Beyin, omurilik, göz ve sinir dokuları bulaş açısından en yüksek risk grubndadır. Bunun dışında prionlarla bulaşmış tıbbi cihazların steril edilmeden kullanılması veya nadir durumlarda kan nakliyle de geçiş olabilir.
Hayvanlarda ise hastalık genellikle hayvansal kaynaklı yemlerin tüketilmesiyle yayılır. Bu nedenle birçok ülkede hayvansal içerikli yemlerin kullanımı yasaklanmıştır.

DELİ DANA HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELER?
İnsanlarda görülen belirtiler:
Hafıza kaybı ve konsantrasyon bozukluğu
Kişilik değişiklikleri ve depresyon
Kas sertliği, kasılma ve hareket bozuklukları
Görme kaybı
Denge problemleri ve koordinasyon kaybı
Konuşma güçlüğü
İleri evrede bunama (demans)
Hayvanlarda görülen belirtiler:
Saldırganlık, aşırı sinirlilik
Yürüme zorlukları ve dengesizlik
Kilo kaybı ve yemden kesilme
Işığa ve sese aşırı tepki

DELİ DANA HASTALIĞI TEDAVİSİ VAR MI?
Ne yazık ki deli dana hastalığının bilinen bir tedavisi yok. Prion adı verilen anormal proteinler, klasik ilaçlara veya antibiyotiklere cevap vermez. Henüz hastalığı durduracak bir aşı ya da ilaç geliştirilemediğinden en etkili yöntem önlem almaktır.
Hastalığın önlenmesi için enfekte hayvanların tespit edliilip imha edilmesi, hayvansal yemlerin yasaklanması, et ürünlerinde sıkı denetimlerin uygulanması ve yüksek riskli dokuların gıda zincirinden çıkarılması önem taşır.








