Tamtamlar çalıyor!

Küresel borsaları tarihî zirvesinden indirmek için felaket senaryoları gündeme gelmeye başladı. Amerika’da son iki haftada açıklanan göstergelerde büyük bozulma var. FED’in, faiz artış süreci ile bilanço küçültme operasyonunu 2018’e ertelediği konuşuluyor. Dolardaki kayıplar artıyor. Uluslararası yatırım bankası JP Morgan’a göre küresel piyasalar uzun süredir 'alışılmadık biçimde' sakin seyrediyor. Yatırımcıların çalkantıya hazırlanmaya başlaması gerekiyor. JP Morgan'a göre hisse senedi gibi riskli varlıklar yıllardır ralli yaptı, piyasalardaki dalga boyu rekor düşük seviyelere indi. Japonya ve Avrupa Merkez Bankaları parasal genişlemenin sonuna geliyor.

'Doktor felaket' olarak anılan yatırımcı Marc Faber ise "Borsaların yüzde 40 veya daha fazla düşebileceği görüşünde… Faber 2.438 puandaki S&P 500, (Wall Street’teki banka endeksi) 1.463 puana inebilir diyor. New York borsası 8 yıldan beri boğa piyasasının hâkimiyetinde. Teknoloji hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq endeksi birkaç hisseyle yön buluyor. Bu ralli teknik açıdan hiç sağlıklı değil, değerlemeler çok yüksek. Amazon hisselerinin 1.017 dolara tırmanması bunun en açık işareti. Faber, "çok fazla dalgalanma var, geri çekilme başladığında çok fazla düşüş olduğunu göreceğiz… Dow'u 100 bine taşımaya yetecek kadar para basabiliriz ama söylemek istediğim, sonunun çok kötü olacağı..." diye konuşuyor. Faber'e göre bu tarz bir düşüş 2003 ve 2009 yıllarında olduğu gibi alım fırsatı sağlayacak.

Dünya çapında çok ünlü bir yatırımcı olarak bilinen Jim Rogers ise bu sene çok büyük bir kriz beklediğini belirterek “Yatırım kariyerimde çok erken öğrendim: Amerika'daki bazı hisse senetleri bir balona dönüşüyor sistem çökecek. Ben de bu yüzden Çin'e taşındım, devletlerin iflas ettiğini göreceksiniz. İzlanda gibi. Başka ülkeler de bu kez batacak. Batı medeniyeti çökecek. Hayatınız boyunca yaşayacağınız en büyük çöküş olacak” diyor. Rogers’e göre 2008 krizinde Çin'in elinde büyük bir fazla rezerv vardı kötü günler için. Zor günler geldi ve onlar da paralarını harcamaya başladı. Şu anda Çin'in bile borcu var. ABD Merkez Bankası'nın bilançosu 4,5 trilyon dolarla 2008'e göre beş kat daha büyük” diyor. 

Evet bayram günü moralinizi bozmak istemezdim. Ama piyasaları bekleyen tehlikeye işaret etmek istedim. Bu yapılan açıklamaların iki ana sebebi var: Birincisi yatırımcıların kafasını karıştırarak yeni pozisyon açılmasını engellemek. İkincisi zirveden sattıkları malları tabandan alabilmek için strateji oluşturmak. Peki bunu başarabilirler mi? Yeni bir yükseliş hikâyesi bulunamazsa maalesef bu kara tabloya katılanlar olacaktır. Dışardaki bir fırtına bizi de ister istemez olumsuz etkileyebilir. Avrupa ve ABD’de hisse senetlerindeki sert satış dalgası insanları güvenli limana koşturur. Dolarda açık pozisyon taşıyanlar bugünkü düşük seviyeleri hiç vakit kaybetmeden alım fırsatı olarak kullanabilir. Tamtamlar çalmaya başladı.