Beyazıt Sahaflar Çarşısı'nda kira karmaşası: Bu kültür yok olmasın!
Kültür - Sanat Haberleri
İstanbul’un kadim kültür mekânlarından Beyazıt’taki Sahaflar Çarşısının geleceği tehlike altında... Köklü sahafların yerini giderek ders kitapçılarına bıraktığı tarihî çarşıda şimdi de tekstil, kuyumculuk gibi sektörlerde faaliyet gösteren kişiler yer edinmeye çalışıyor. Sahaflar ise çarşının eski günlerine dönmesi için destek bekliyor.
MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ - “Çarşı” diye anılan İstanbul’un köklü kültür mekânlarından Beyazıt’taki İstanbul Sahaflar Çarşısı, test kitaplarının satıldığı yere dönüşüp eski günlerini ararken şimdi de kira tartışmalarıyla gündemde…
Beyazıt’ta sahaflığı devam ettirmeye çalışanlar, son yıllarda tekstil, kuyumculuk gibi sektörlerde faaliyet gösteren kişilerin İstanbul Sahaflar Çarşısında yer edinme planı yaptığını savunuyor. Kiradaki dükkânlarını devretmeleri için kendilerine milyonlarca lira “hava parası” teklif edildiğini söyleyen bazı sahaflar, ikinci el kitap satışının azaldığı çarşıda bir asırdan fazla zamandır devam eden geleneğin tehlike altında olduğunu, kitapçıların yerlerine turistik ürünler satan kişilerin gelebileceğini iddia ediyor.
KİRA TARTIŞMASI
Sahaflar Çarşısındaki altı dükkânda ise kira tartışması yaşanıyor. 1950’de meydana gelen yangından iki sene sonra o zamanki adıyla “İstanbul Belediyesi” tarafından tekrar inşa edilen çarşı, kitap satılması şartıyla cüzi bedellerle sahaflara kiralandı. Ancak dükkânların bir kısmı Vakıflar Genel Müdürlüğü arazisi üzerine inşa edildi. Bu sebeple Vakıflar, arazisi üzerinde kalan ama daha evvel İBB’ye kira ödeyen dükkânlardan yeni bedeller ve beş sene geriye dönük ödeme istedi.
MAHKEMEYE TAŞINDI
Mevzu, Vakıflar tarafından geçen sene mahkemeye taşındı. Bu ay da “Haksız İşgal Tazminatı” talebiyle İstanbul 46. Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açıldı.
Sahaflar ise kültür hizmeti yaptıkları için Vakıflar Genel Müdürlüğünden destek talep ediyor. Kendisinden toplamda yarım milyondan fazla ödeme istendiğini söyleyen İstanbul Sahaflar Çarşısı Derneği Başkanı Adil Sarmusak “Buraya başka işler yapan esnaf geçmek istiyor. Ticaret serbestliği alıp dükkânı devretmem için bana 2 milyon lira hava parası bile teklif ettiler. Kültürümüzün temel taşı olan çarşımızın korunması gerekiyor. Vakıfların da çarşıdaki kültür hizmetine katkı sunmasını bekliyoruz” diye konuşuyor.
BU KÜLTÜR YAŞAMALI
Beyazıt’ta yarım asrı aşkın zamandır sahaflık yapan Turan Türkmenoğlu ise “Vakıflar Genel Müdürlüğü, bize yazı gönderip kira talep etti. Fakat emsal olarak Beyazıt’taki diğer binalar esas alınıp daha yüksek kira ve geriye dönük olarak bedel isteniyor. Hâlbuki biz bir kamu hizmeti yapıyoruz. Önceden İBB’ye sembolik kiralar öderdik. Buraya birilerinin sahip çıkması gerekiyor. İBB ve Vakıflar, aralarında yer takası yapabilirlerse büyük bir sıkıntıdan kurtulacağız” ifadelerini kullanıyor.
Sahaflar Çarışısındaki dükkânların mülkiyeti ise İBB, Fatih Belediyesi ve Vakıflar Genel Müdürlüğü arasında paylaşılıyor.
'ÇARŞI' FABRİKA AYARLARINA DÖNMELİ
İstanbul’da yaşanan 1894 depreminden sonra sahafların yerleşmeye başladığı Beyazıt’taki İstanbul Sahaflar Çarşısı, 1990’lı yıllarda değişime uğradı. Sahafların bir kısmının Beyoğlu’na taşınmasıyla çarşıda birkaç sahafın yanında daha ziyade ders kitapları satan dükkânlar kaldı. Okuyucular, yeni eser satan kitapçıları eleştirirken, çarşıda sahaflık yapmaya devam eden kişiler de aynı görüşte. O isimlerden sahaf Turan Türkmenoğlu “Sahaflar Çarşısının fabrika ayarlarına dönmesi lazım. Eski sahafların ve kitapseverlerin buraya tekrar gelmesi için cezbedecek faaliyetler yapılmalı. Kültür ve Turizm Bakanlığı sinema salonlarına, tiyatrolara destekler veriyor. Niçin bir kültürü yaşatan sahaflara destek verilmesin? Öte yandan bu dükkânlar, kitap dışında şeyler satmamak şartıyla kiraya verildi. Burada her dükkânın ikinci el kitap satması da gerekiyor. Ancak kimse ekmeğinden edilmemeli” ifadelerini kullanıyor. Adil Sarmusak ise “Bizi yeni kitap satmakla tenkit ediyorlar ama sadece ikinci el kitap satışlarıyla kiralarımızı nasıl ödeyeceğiz? Ne yazık ki, geçmiş senelerde hazırladığımız kültür projeleri destek görmedi” diyor.
ESKİDEN DE TARTIŞILMIŞTI
Aslında İstanbul Sahaflar Çarşısında geçmiş yıllarda da kira tartışmaları yaşanmıştı. Eski İBB Başkanlarından Bedrettin Dalan, sahafların sembolik kira ücretlerine yüzde 3.000 zam yapmış ve konu mahkemeye taşınmıştı. Ancak mahkeme, yıllar sonra sahaflar lehine karar vermiş ve konu geçici olarak çözüme kavuşmuştu.
'da Takip Edin!
