En büyük ressam Craxton sergisi İstanbul'da
Kültür - Sanat Haberleri
Aykırı ressam John Craxton, Bizans mozaiklerinin yanında Türk halıları ve Osmanlı mimarisinin tesiri altında kaldı. Yıllarca Ege’de yaşayan sanatçı, en çarpıcı eserlerini Hanya’daki Osmanlı mirası atölyesinde meydana getirdi. Şimdi o eserler İstanbul’da sergileniyor...
MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ - İngiliz John Craxton, Türk ve Osmanlı kültürünün tesiri altında kalıp Ege’ye âşık olan sıra dışı bir ressam… Onun sanatını ve hayatını gözler önüne seren şimdiye kadar açılmış en büyük sergi ise bugünlerde Beyoğlu’ndaki Meşher’de ziyaretçilerini bekliyor. “John Craxton: Işığın Peşinde” adlı sergi; tablolar, çizimler, baskılar, kitap tasarımları ve şahsi eşyalarıyla sanatçının 200’e yakın eserini bir araya getiriyor.
Evet, Craxton, karakter ve yaşayışıyla çok aykırı bir sanatçı. Ancak onun hayatının detaylarında oldukça dikkat çekici şeyler var...
HAT ESERLERİ TOPLADI
Craxton, 1922’de Londra’da hayata merhaba deyip çocukluğundan itibaren çizimler yapmaya başlıyor. Nazi korkusuyla geçen gençlik günlerinde Doğu’ya ilgi duyuyor; bit pazarlarında dolaşıp hat sanatı eserleri, Türk terlikleri ve Çin eserleri topluyor. Resim eğitimini reddedip imtihana girmeyen Craxton, buna rağmen II. Dünya Savaşı esnasında yaptığı resimlerle büyük şöhrete kavuşuyor. Ancak hep “güneşli topraklarda” yaşamanın hayallerini kuran Craxton, ülkesindeki sanat çevrelerine sırtını dönüyor. Farklı denemelerden sonra sığıştığı bir bombardıman uçağıyla 1946’da kendisini Ege topraklarına atıyor. Ona yıllarca Atina’nın İngiltere Büyükelçisi’nin eşi Lady Norton yardım ediyor.
Craxton tam bir göçebe ressam… Ama buna biraz da yaşayışı sebep oluyor. Bir sebeple Atina’daki büyükelçilikten uzaklaştırılınca Ege adalarının değişik yerlerinde yaşıyor. Türkiye’den göç eden insanlarla arkadaş oluyor, geceleri Karagöz seyrediyor ve insanlar portrelerini çizdirmek için önünde kuyruk meydana getiriyor. Bazen de bir resim karşılığında kendini tıraş ettiriyor! Bu güneşli topraklarda daha önce gri tonlu olan resimleri, giderek renkleniyor. Yani sanatçı ışığını Ege’de buluyor!
Osmanlı ve Bizans kültürlerinden izler taşıyan Girit’teki Hanya’da da ikamet eden sanatçı, daha sonra defalarca geleceği İstanbul’u ilk defa 1949’da ziyaret ediyor. Âdeta büyüleniyor. Özellikle Ayasofya Camii’ne ve şehirdeki mozaiklere hayran kalıyor. Kapalıçarşı’da dolaşıp Türk halılarının motiflerini hiç silinmemek üzere zihnine nakşediyor. Bazı resimlerini de İstanbul’dan aldığı boyalarla yapıyor. En çarpıcı eserlerini Hanya’daki Osmanlı mirası atölyesinde meydana getiriyor
OSMANLI ESERLERİNİ KURTARDI
John Craxton, Hanya belediye başkanının kendi heykelini dikebilmek için Osmanlı liman eserlerini yıkma kararına karşı çıkıyor ve onları kurtarmaya muvaffak oluyor. Kendisinin oradaki evini de bir Osmanlı mermer çeşmesi süslüyor...
15 SENEDE YAPTI, BİR KENARA ATTI
Hayatı boyunca dünyanın farklı yerlerini gezen Craxton, sanatı ihmal ettiğini söyleyenlere “Hayat, sanattan daha önemli!” diye cevap veriyor. Bu sebeple olsa gerek tam 15 senede tamamladığı bir resmi, beğenmeyip kenara atabiliyor! Yıllarca hem Hanya hem de Londra’da yaşayan sanatçı, 2009’da ölüyor. Aykırı kimliğine rağmen büyük tuvalde kendine has izler bırakarak gidiyor… İşte Meşher’de açılan sergi ise onun sanatını tekrar gündeme taşıyor..
44 ESER ÖMER KOÇ KOLEKSİYONUNDAN
Sanatçının arkadaşı Ian Collins’in küratörlüğünü üstlendiği “John Craxton: Işığın Peşinde” sergisi, seyircisini farklı hisler etrafında dolaştırıyor. Craxton’ın uzun kariyerinden seçilen eserler, Londra’nın puslu havası ile Ege’nin güneşini Beyoğlu’na taşıyor.
Teşhir edilen eserlerin 44’ü ise Türkiye’den… Osmanlı ve Bizans kültürüne ve ona yakın sanatçılara alaka duyduğu herkesçe malum olan Ömer Koç, sanatçının “John Craxton Estate”ten sonra en fazla sayıda eserini koleksiyonunda barındırıyor. 23 Temmuz’a kadar açık kalacak sergide, sanatçının kullanmayı çok sevdiği klasik motosikletlerden bir örnek de görülebiliyor.
'da Takip Edin!
