Üç hastadan ikisi geç evrede teşhis ediliyor! Kolon kanseri tarama yaşı 5 yıl erkene çekilmeli

ZİYNETİ KOCABIYIK'IN HABERİ - Ülkemizde her üç kolon kanserinden ikisinin teşhisinin geç dönemde konulduğuna dikkat çeken uzmanlar, kanser tarama testlerinin beş yıl önceden başlatılması gerektiğini söylüyor. Dünya Sağlık Örgütünün önerisinin hiçbir şikâyeti olmasa bile ilk kolonoskopinin 50 yaşında yapılması olduğunu söyleyen Türk Gastroenteroloji Derneği (TGD) Başkanı Prof. Dr. Mehmet Cİndoruk “Erken dönemde yakalanan kolon kanserinde tedavi başarı oranları yüzde 90’ ara ulaşırken, ileri evrede yakalanması durumunda tedavi başarı oranı yüzde 12’lere kadar düşüyor. Bu sebeple Türk Gastroentrolojı Derneği olarak bizim önerimiz hiç belirtisi olmayan kişilerin kontrol amaçlı kolonoskopilerinin 45 yaşından itibaren yapılmasıdır” dedi.

RİSK YAŞLA BİRLİKTE ARTIYOR

Kolon kanserinin görülme sıklığının ileri yaşlarda artması ile birlikte hayat tarzı ve beslenmenin kanser gelişiminde önemli bir rolü olduğunu ifade eden Prof. Dr. Mehmet Cindoruk “Bilimsel çalışmalar az sebze tüketmek, beslenmede işlenmiş gıda ve et, yağlı yiyecekleri tercih etmek, obezite, hareketsizlik ve sigara tüketimi risk faktörü olarak ortaya koyuyor.  Bunun da ötesinde genetik yatkınlığın da kolon kanseri gelişiminde rolü bulunuyor. Bu gruptaki kişilerin hiçbir belirti olmasa da mutlaka 45 yaşından itibaren kolonoskopi yaptırması gereklidir” dedi.

Ülkemizde en sık görülen ve kanserden ölüm sebeplerinin başında yer alan kolon kanserine yakalanma sıklığı yüzde 3 ila 5 civarındadır. 80 yaşın üzerinde ise bu sıklık erkeklerde yüzde 10, kadınlarda ise yüzde 15’e yükselmektedir.

POLİPLERİ HAFİFE ALMAYIN

Türk Gastroenteroloji Derneği Kolon Kanseri ve Kolorektal Polip Çalışma Grubu olarak; kolorektal kanser ve polip sıklığını tespit etmek ve risk faktörlerini belirlemek amacıyla farklı şehirlerden ve bölgelerden 16 ayrı devlet ve özel üniversite tıp fakülteleri, eğitim ve araştırma hastanelerinde yapılan bir çalışma Türkiye’nin polip haritasını ortaya koyuyor. Buna göre ülkemizde kolonoskopi taramasında her üç olgudan birinde polip veya kanser (yüzde 2,3), her dört olgudan birinde kanser öncülü adenomatöz polip görülüyor.  Kolonoskopide tespit edilen poliplerin çıkarılması gerektiğini belirten Türk Gastroenteroloji Derneği (TGD) Kolon Kanseri ve Kolorektal Polip Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Levent Erdem “Bütün poliplerin kansere dönüşmesini beklemiyoruz. Ancak adenomatöz ve serrated polipler kanser öncülleridir ve bu polipler erken dönemde genellikle belirti vermezler. Günümüz bilgilerine göre kolorektal kanserlerin yüzde 90’ının kalın bağırsakta daha önce var olan adenomatöz poliplerden kaynaklandığı kabul edilmektedir. Kalın barsak poliplerinin kansere dönüşümü ortalama 10 yıl gibi uzun bir süreçte olduğu gösterilmiştir” diye konuştu.

BU İŞARETLERE DİKKAT! KARIN AĞRISI EN ÖNEMLİ BELİRTİ

Kolon kanserinin en önemli belirtileri şunlardır:

• Devamlı ishal ya da kabız olma gibi dışkılamada değişiklik
• Dışkıda kan ve/veya rektal bölgede kanama.
• Kansızlık (anemi)
• Yorgunluk ve hâlsizlik
• Dışkının kalem gibi ince ve uzun olması
• Dışkıda yumurta akı görünümlü salgı
• Karın ağrısı ya da pelvik ağrı
• Kilo kaybı

ŞİŞMANLIK VE SİGARA

Türk Gastroenteroloji Derneğinin yaptığı Türkiye çalışmasından elde edilen veriler kolon kanserinin ortaya çıkışında obezite ve sigara içiminin önemli bir rol oynadığını gösteriyor. Çalışmada kolon kanseri hastalarının yüzde 23’ünün aktif olarak sigara içtiğini yüzde 14’ünün ise sigarayı bırakmış olduğunu gösteriyor. Sigara içenlerin yüzde 53’ünün ise, 20 yıldır günde en az bir paket sigara tükettiği görülüyor. Yine vakaların yüzde 26’sının vücut kitle endeksi 30 ve üzeri yani obez, yüzde 6,7’nin ise morbit obez olduğu ortaya çıkıyor.