Yol değil ekran tutuyor! Seyahatlerin kabusu: Hareket hastalığı

Otobüs, otomobil, uçak ya da deniz taşıtı gibi hareket hâlindeki bir araçta seyahat ederken mide bulantısı, baş dönmesi, terleme, kusma gibi belirtilerle kendini gösteren hareket hastalığı, toplumda her üç kişiden birini etkiliyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK - Son zamanlarda özellikle toplu taşıma araçlarında vakit geçirmek için cep telefonundan sosyal medya ve diğer kanallara girmenin mide bulantısı, baş dönmesi gibi belirtilerle ortaya çıkan “araç tutması” şikâyetlerini artırdığına dikkat çeken uzmanlar, “Penceresiz veya dar alanlarda bulunmak, hareket hâlindeki araçta ekran, kitap ya da telefon gibi sabit nesnelere uzun süre bakmak, yan aynadan veya camdan dışarı sürekli bakmak ve virajlı yollar hareket hastalığının belirtilerini tetikler. Yolculuk sırasında ekran kullanımını sınırlamak en iyi çözümdür” uyarısını yapıyor.
BEYNİN ÇELİŞKİSİ
Hareket hastalığı, beynin denge merkezinin, dışarıdan gelen uyaranlarla çelişkiye düşmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. İç kulak yani vestibüler sistem, gözler ve kas-eklem reseptörleri hareketi farklı şekilde algıladığı zaman beyin bu çelişkiyi çözemez ve bulantı başlar. Mesela araçta elinizdeki telefona bakarken, iç kulak hareketi hisseder ama göz sabit bir nesneye odaklandığı için “hareket yok” algısı oluşur. Bu uyumsuzluk beyni çelişkiye sokar ve mide bulantısına/baş dönmesine yol açar.
Uzmanlar, yolculukta boş oturmak istemeyenlere de şu tavsiyelerde bulundu: Mutlaka sosyal medya kullanılacaksa, kısa süreli ve gözünüzü sık sık dışarıya çevirerek yapın. Yolun ilerisindeki sabit bir noktaya bakmak, dengeyi korumaya yardımcı olur. Aracın ön koltuğuna oturun ve camdan dışarıyı izleyin. Ekran parlaklığını düşürün ve yazıları büyütün ki gözleriniz fazla zorlanmasın. Bütün bunlar bulantı şikâyetlerini azaltır” değerlendirmesini yaptı.
SAĞLIKLI SEYAHATİN İPUÇLARI
- Aç veya aşırı tok yolculuk yapmayın. Yolculuk öncesi hafif bir şeyler atıştırın.
- Darbe ve sarsıntının fazla olduğu aracın arka koltukları yerine ön koltukları tercih edin.
- Pencereye yakın oturun, dışarıda sabit bir noktaya odaklanın.
- Cam açın, derin derin nefes alın.
- Zencefil gibi doğal çözümler kullanın.
- Dikkati dağıtacak bir şey veya sohbetle oyalanabilirsiniz.