Mimar Sinan'ın köyünden dünyaya... Bu taş sadece bir mahalleden çıkıyor
Sadece Kayseri'nin Melikgazi ilçesi Ağırnas Mahallesinde çıkarılan dorak taşı, asırlık geleneksel yöntemlerle yoğurt süzmeye devam ediyor. Babasından öğrendiği mesleği yaşatan Oğuz Ayata, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından "Somut Olmayan Kültür Mirası Taşıyıcısı" olarak tescillendi.
Osmanlı döneminde Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad zamanlarında baş mimarlık yapan Mimar Sinan'ın memleketi Ağırnas'ta çıkarılan dorak taşı, dünyada tek olma özelliğine sahip. Bu nadir taşla uğraşan ustalardan biri de Oğuz Ayata.
Babasından öğrendiği mesleği günümüzde devam ettiren Ayata, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 'Somut Olmayan Kültür Mirası Taşıyıcısı' olarak tescillendi.
GELENEKSEL EKİPMANLARLA ÇALIŞIYOR
Ayata, "Ağırnas, taş işçiliğiyle ünlü ve Mimar Sinan'ın doğduğu köy. Dorak taşında kendimi geliştirdim ve asırlık geleneksel ekipmanlarla çalışmaya devam ediyorum. Elektrik kullanmadan bu taşı işliyorum. Yaklaşık 7-8 yıldır bu işle ilgileniyorum. Babamla çocukluğumda evimizdeki dorak taşında yoğurt süzdürürdük. Babam çalışırken onu izlemek çok hoşuma gidiyordu. Sanatı öğrenmemde en büyük etken babam Bekir Ayata’dır" diye konuştu.
"BU KİMLİKLE SANATIMA DEVAM EDECEĞİM"
"Bu sanatı yaşatmayı sürdüreceğim" diyen Ayata, tescil süreciyle ilgili şunları aktardı:
"Dorak taşının tarihi çok eski. Yoğurdun binlerce yıldır Türk mutfağında olduğunu biliyoruz, taş da geçmişten günümüze kullanılmış. Sanatımızın güncel olarak devam etmesi önemliydi. Bu geleneği resmi olarak üzerime tescil ettirmek istedim. Kültür Bakanlığı'na başvurdum, Ankara'da heyete örnekler sundum ve uygun görülerek Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı kimliğini aldım. Bu kimlikle sanatıma devam edeceğim."
"BU SANAT YALNIZCA KÖYÜMÜZE ÖZGÜ"
Köyde taş işçiliğini gören çocukların çoğunlukla uzaklaştığını fakat birkaç kişinin ilgilenmesini umut ettiğini belirten Ayata, "Bu sanat yalnızca köyümüze özgü ve taşının madeni başka yerlerde bulunmuyor. Diğer taşlar gibi yoğurdun suyunu emmez, farklıdır. Bu nedenle mirasın devam etmesini isterim" ifadelerini kullandı.
"YENİDEN GÜNDEMDE, POPÜLERLİĞİ ARTIYOR"
Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtım Vakfı (ÇEKÜL) Kayseri İl Temsilcisi Prof. Dr. Osman Özsoy ise dorak taşının önemini şöyle anlattı:
"Ağırnas, Mimar Sinan ile özdeşleşmiş bir köy. Buradaki taşlar tarih boyunca yapılar ve yerleşim alanları için kullanıldı. Dorak taşı sadece Ağırnas'a ait özel bir taş ve tescillenmeye değer bir değer taşıyor. Bu taş, ustaların bilgisiyle özenle seçilerek çıkarılıyor ve işleniyor. Dorak taşının yoğurtla birlikte kullanımı, hem geleneksel bir yöntem hem de bu sanatın yaşatılması açısından büyük önem taşıyor. Günümüzde bu taş ve dorak yoğurdu yeniden gündeme geldi ve popülerliği artıyor. Öğrencilerimiz TÜBİTAK destekli çalışmalarla patent süreci başlattı, bu da dorak yoğurdu ve taşının gelecekte bir marka haline gelebileceğinin göstergesi."
'da Takip Edin!
